Πώς δηλώνονται τα ενοίκια – 12 απαντήσεις στους γρίφους του Ε2

Αναλυτικά πώς συμπληρώνεται και υποβάλλεται το Ε2

Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2020 εισοδήματα από ακίνητη περιουσία πρέπει και φέτος να συμπληρώσουν και να υποβάλουν ηλεκτρονικά στο σύστημα TAXISnet πρώτα το έντυπο Ε2, που φέρει την ονομασία «αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας», και κατόπιν να συμπληρώσουν και να υποβάλουν το βασικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης, το Ε1.

Φέτος, οι φορολογούμενοι με εισοδήματα από ακίνητα θα δηλώσουν σημαντικά μειωμένα ποσά καθαρών φορολογητέων εισοδημάτων από ακίνητα, λόγω των αναγκαστικών μειώσεων που επιβλήθηκαν από το κράτος την περίοδο Μαρτίου – Δεκεμβρίου 2020 στα εισπρακτέα μισθώματα επαγγελματικής στέγης, κύριας και φοιτητικής κατοικίας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ενοικιαστές επιχειρηματίες και οικογενειάρχες που επλήγησαν οικονομικά από την επιδημία του κορονοϊού.

Φορολογικές δηλώσεις 2021: Πώς συμπληρώνεται και υποβάλλεται το Ε2

Στο έντυπο Ε2 συμπληρώνονται για κάθε ακίνητο που εκμισθώθηκε κατά τη διάρκεια του 2020 αναλυτικά περιγραφικά στοιχεία καθώς και συγκεντρωτικά δεδομένα για τα μισθώματα που εισπράχθηκαν ή για τα μισθώματα που προκύπτουν με τεκμαρτό τρόπο στις περιπτώσεις της ιδιοχρησιμοποίησης και της δωρεάν παραχώρησης.

Όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων απέκτησαν το 2020 εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων (μέσω Airbnb κ.λπ.) πρέπει να δηλώσουν τα ποσά των εισοδημάτων αυτών συγκεντρωτικά ανά ακίνητο στη στήλη 16 του εντύπου Ε2 με τον κωδικό 60.

Όσοι απέκτησαν εισοδήματα από βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων (μέσω Airbnb κ.λπ.) οφείλουν να δηλώσουν τα εισοδήματα αυτά συγκεντρωτικά ανά ακίνητο, επιλέγοντας τον κωδικό 61 στη στήλη 16 του Ε2.

Το έντυπο Ε2 δεν πρέπει να συμπληρώνεται σε περίπτωση:

α) Καταβολής αποζημίωσης για την πρόωρη λύση της μίσθωσης από τον μισθωτή καθώς και της άυλης αξίας στις περιπτώσεις μικτών συμβάσεων, ήτοι συμβάσεων όπου πέραν του δικαιώματος μίσθωσης περιλαμβάνεται και το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης του ακινήτου.

β) Ιδιοκατοίκησης κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή μη εξοχικής) ή χρήσης για τις ανάγκες του φορολογούμενου χώρου στάθμευσης-αποθήκης με διαφορετική διεύθυνση από αυτή της κύριας κατοικίας ή δευτερεύουσας.

Για την ορθή συμπλήρωση του φετινού εντύπου Ε2, οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων πρέπει να λάβουν υπόψη τους οπωσδήποτε τις παρακάτω οδηγίες:

1. Πώς υποβάλλεται το έντυπο Ε2 της συζύγου σε περίπτωση εγγάμων;

Στην περίπτωση εγγάμων και εφόσον η σύζυγος έχει εισοδήματα από ακίνητη περιουσία που ανήκουν στη δική της κυριότητα, έχει υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε2 είτε χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς της κωδικούς πρόσβασης είτε του υπόχρεου/ συζύγου, με την επιλογή «Ε2 συζύγου».

2. Πώς συμπληρώνω τη στήλη ΕΙΔΟΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ-ΧΡΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ;

Η στήλη 17 (Είδος μίσθωσης-χρήση ακινήτου) συμπληρώνεται υποχρεωτικά με το είδος της μίσθωσης και τη χρήση του μισθίου, όπως εκμίσθωση γραφείου, δωρεάν παραχώρηση κατοικίας, κενό κ.λπ..

3. Ποιες επιλογές εμφανίζονται στη στήλη 17 ΕΙΔΟΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ-ΧΡΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ;
   
   

1. Εκμίσθωση ξενοδοχείων
2. Εκμίσθωση κλινικών
3. Εκμίσθωση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
4. Εκμίσθωση αιθουσών θεαμάτων
5. Εκμίσθωση καταστημάτων
6. Εκμίσθωση γραφείων
7. Εκμίσθωση αποθηκών κ.τ.λ.
8. Εκμίσθωση γαιών-γης
9. Εκμίσθωση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
10. Εκμίσθωση κατοικιών
11. Εκμίσθωση βιομηχανοστασίων με Φ.Π.Α.
12. Εκμίσθωση εμπορικών κέντρων με Φ.Π.Α.
13. Δωρεάν παραχώρηση κατοικιών
14. Δωρεάν παραχώρηση ξενοδοχείων
15. Δωρεάν παραχώρηση κλινικών
16. Δωρεάν παραχώρηση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
17. Δωρεάν παραχώρηση αιθουσών θεαμάτων
18. Δωρεάν παραχώρηση καταστημάτων
19. Δωρεάν παραχώρηση γραφείων
20. Δωρεάν παραχώρηση αποθηκών κ.τ.λ.
21. Δωρεάν παραχώρηση γαιών-γης
22. Δωρεάν παραχώρηση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
23. Εκμίσθωση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
24. Υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας
25. Εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (εκτός κατοικιών)
26. Δωρεάν παραχώρηση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
27. Ιδιοχρησιμοποίηση ξενοδοχείων
28. Ιδιοχρησιμοποίηση κλινικών
29. Ιδιοχρησιμοποίηση σχολείων
30. Ιδιοχρησιμοποίηση αιθουσών κιν/φου ή θεάτρων
31. Ιδιοχρησιμοποίηση καταστημάτων
32. Ιδιοχρησιμοποίηση γραφείων
33. Ιδιοχρησιμοποίηση αποθηκών κ.τ.λ.
34. Ιδιοχρησιμοποίηση γαιών-γης
35. Ιδιοχρησιμοποίηση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
36. Ιδιοχρησιμοποίηση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
37. Εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες)
38. Δωρεάν παραχώρηση-ιδιοχρησιμοποίηση κοινόχρηστων χώρων
39. ΚΕΝΟ
40. Ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακινήτων
41. Υπεκμίσθωση γαιών-γης
42. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση ξενοδοχείων
43. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κλινικών
44. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
45. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση αιθουσών θεαμάτων
46. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση καταστημάτων
47. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση γραφείων
48. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση αποθηκών κ.τ.λ.
49. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση γαιών-γης
50. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
51. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κατοικιών
52. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση βιομηχανοστασίων με Φ. Π. Α.
53. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εμπορικών κέντρων με Φ.Π.Α.
54. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
55. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας
56. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από υπεκμίσθωση γαιών-γης
57. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κοινοχρήστων χώρων (εκτός κατοικιών)
58. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες)
59. Βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν.4172/2013
60. Βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν.4172/2013
61. Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται
62. Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω ψηφιακής πλατφόρμας
    

4. Πώς θα δηλώσω τα ανείσπρακτα ενοίκια;
   
   Θα πρέπει πρώτα να απευθυνθείτε στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. με τα δικαιολογητικά που ορίζονται στις εγκυκλίους ΠΟΛ.1024/2016, ΠΟΛ.1102/2016 και επιπλέον, λόγω των ειδικών συνθηκών του covid-19, αντίγραφο εξωδίκου βάσει της παρ. 11 άρθρου 5 της Α.1118/2021 καθώς και το αποδεικτικό επίδοσής του. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία από τη Δ.Ο.Υ. θα υποβάλετε το Ε2, συμπληρώνοντας το ποσό των ανείσπρακτων ενοικίων για το οποίο έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση. Τα ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδικούς 125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2020, δηλώνονται ανά κατηγορία ακινήτου και είδος μίσθωσης στο έντυπο Ε2 του φορολογικού έτους 2020.
   
5. Πώς δηλώνεται ακίνητο και το εισόδημα που προκύπτει απ’ αυτό, που έχει στην κατοχή του ένα ανήλικο εξαρτώμενο τέκνο;
   
   Το ακίνητο θα καταχωρηθεί στο Ε2 του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα, στον πρώτο πίνακα και στον πίνακα Ι (Εκμισθούμενα κ.λπ. Ακίνητα) των συμπληρωματικών στοιχείων επιλέγοντάς το στην πρώτη στήλη και συμπληρώνοντας το ονοματεπώνυμο και υποχρεωτικά τον Α.Φ.Μ. του τέκνου στις αντίστοιχες στήλες.
   
6. Η στήλη Αριθμός Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας συμπληρώνεται υποχρεωτικά;

Συμπληρώνεται για τα μισθωτήρια των ακινήτων που έχουν κατατεθεί στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή. Δε συμπληρώνεται ο αριθμός καταχώρησης του μισθωτηρίου που είχε παραληφθεί από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.

7. Με ποιον τρόπο υποβάλλεται το έντυπο Ε2 σε περίπτωση που έχει στην ιδιοκτησία του ακίνητα, τόσο ο σύζυγος όσο και η σύζυγος;

Και οι δύο σύζυγοι έχουν την υποχρέωση να υποβάλουν χωριστό έντυπο Ε2 για τα ακίνητα που έχουν στην ιδιοκτησία τους, έστω και αν υπάρχει συνιδιοκτησία σε μερικά ή σε όλα τα ακίνητα.

8. Ποιον αριθμό παροχής θα συμπληρώσω σε βοηθητικούς χώρους (αποθήκη, θέση στάθμευσης) οι οποίοι ηλεκτροδοτούνται από τον κοινόχρηστο μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος;

Στις περιπτώσεις αυτές θα συμπληρώνετε το πεδίο με τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.

9. Ποιον αριθμό παροχής θα συμπληρώσω σε αγροτεμάχιο που εκμισθώνω στο οποίο δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος;
   
   Στις περιπτώσεις αγροτεμαχίων που δεν έχουν μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, θα συμπληρώνετε το πεδίο με τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.
   
10. Πώς συμπληρώνω τον αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος για ακίνητο που δηλώνεται ως κενό και έχει γίνει διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος;

Το ακίνητο διαθέτει μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος επάνω στον οποίο αναγράφεται ο αριθμός παροχής ο οποίος υπάρχει και σε όλους τους λογαριασμούς του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας που σας έχουν αποσταλεί στο παρελθόν.

11. Κατά την συμπλήρωση του εντύπου Ε2 διαπιστώνω ότι δεν μου επιτρέπεται να επιλέξω και αντίστοιχα να συμπληρώσω το ετήσιο μίσθωμα σε μία από τις στήλες 13, 14, 15, 16. Τι να κάνω;
    
    Αφού συμπληρώσετε τις υπόλοιπες στήλες του πρώτου πίνακα και ανάλογα με το είδος μίσθωσης-χρήσης ακινήτου που θα επιλέξετε στη στήλη 17 θα ανοίξει πεδίο στο τέλος της εγγραφής στην οποία θα συμπληρώσετε το ετήσιο μίσθωμα. Όταν επιλέξετε Καταχώρηση τότε το ετήσιο μίσθωμα θα καταχωρηθεί σε μία από τις στήλες για το ακαθάριστο εισόδημα σύμφωνα με την επιλογή που κάνατε στη στήλη 17. 
    
12. Θα πρέπει να συμπληρώσω τα ποσά των στηλών 13, 14, 15, 16 στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ2 (Εισόδημα από ακίνητη περιουσία) του εντύπου Ε1;
    
    Εφόσον υποβάλετε οριστικά το έντυπο Ε2 τα ποσά των στηλών 13, 14, 15, 16 μεταφέρονται στους αντίστοιχους κωδικούς του Ε1 όπου θα μπορέσετε να ελέγξετε την ορθότητα των ποσών που καταχωρήσατε στο Ε2. Εάν διαπιστώσετε λάθος θα πρέπει να διορθώσετε πρώτα το έντυπο Ε2 και στη συνέχεια να το οριστικοποιήσετε ξανά.

Έντυπο Ε3: Πώς δηλώνονται η επιστρεπτέα προκαταβολή και οι επιδοτήσεις, ενισχύσεις ή αποζημιώσεις που χορηγήθηκαν σε επιχειρήσεις στα πλαίσια της πανδημίας

Σε παροχή διευκρινίσεων για τη συμπλήρωση του Εντύπου Ε3 προχώρησε η ΑΑΔΕ με επικαιροποίηση του σχετικού αρχείου συχνών ερωτήσεων - απαντήσεων.

Πιο συγκεκριμένα προστέθηκαν οι ακόλουθες ερωτήσεις με τις αντίστοιχες απαντήσεις τους:

12. Με ποιο τρόπο δηλώνονται στο έντυπο Ε3 οι επιδοτήσεις, ενισχύσεις ή αποζημιώσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19;

Επιδοτήσεις, ενισχύσεις ή αποζημιώσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, καθώς και σε φυσικά προσώπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον αυτά καταχωρούνται στα βιβλία τους ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που περιήλθαν προσωρινά ή μόνιμα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας φυσικών καταστροφών καταχωρούνται στον πίνακα Ζ3 στους κωδικούς 196, 296, 396 ή 496 κατά περίπτωση και μεταφέρονται στον πίνακα Ζ1 στα «Ασυνήθη έσοδα και κέρδη» στους κωδικούς 170, 270, 370 και 470 αντίστοιχα.

Στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τα πιο πάνω ποσά αναγράφονται επίσης σε αντίστοιχη επιλογή, του εσωτερικού υποπίνακα των κωδικών 144, 244, 344, 444 του πίνακα ΣΤ κατά περίπτωση ενώ περαιτέρω καταχωρούνται και σε αντίστοιχους κωδικούς του Εντύπου Ε1 σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.1118/2021.

Στα νομικά πρόσωπα/νομικές οντότητες, τα ποσά αυτά αναγράφονται στους κωδικούς 482, 483, 484, 485, 486, 487, 489, 490, 491, 492 και 493 του εντύπου Ν, κατά περίπτωση.

13. Με ποιο τρόπο δηλώνεται η επιστρεπτέα προκαταβολή στο έντυπο Ε3;

Στο νέο κωδικό 999 του υποπίνακα Ζ3 προσυμπληρώνεται για πληροφοριακούς σκοπούς το συνολικό ποσό της εισπραχθείσας επιστρεπτέας προκαταβολής σύμφωνα με τα οριζόμενα στο εκάστοτε ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο.

Στα νομικά πρόσωπα/ νομικές οντότητες το ποσό της ενίσχυσης το οποίο δεν επιστρέφεται αναγράφεται στον πίνακα Ζ1 στα «Ασυνήθη έσοδα και κέρδη» στους κωδικούς 170, 270, 370 και 470αντίστοιχα και μεταφέρεται στον κωδικό 481 του εντύπου Ν.

Στα φυσικά πρόσωπα ασκώντες επιχειρηματική δραστηριότητα, ποσά που καταβλήθηκαν εντός του έτους 2020 ως προσωρινό μέτρο ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορονοιού COVID-19, αναγράφονται στους κωδικούς 781-872 του εντύπου Ε1.

Τέλος, ως προς το λογιστικό χειρισμό η επιστρεπτέα προκαταβολή αντιμετωπίζεται ως κρατικό δάνειο σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με τη ΣΛΟΤ 957/2020.

14 Οι ατομικές πλοιοκτήτριες εταιρείες έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Οι ατομικές πλοιοκτήτριες επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και φορολογούνται με τις διατάξεις του ν. 27/1975 και του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 υποβάλλουν το έντυπο Ε3 καταχωρώντας τα έσοδα και τις κατά περίπτωση δαπάνες τους με ανάλογο μηδενισμό του αποτελέσματος από τη δραστηριότητα αυτή μέσω φορολογικής αναμόρφωσης, καθόσον φορολογούνται με τις παραπάνω διατάξεις.

15. Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Ναυτιλιακές επιχειρήσεις οποιασδήποτε νομικής μορφής που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ν) και που φορολογούνται με τις διατάξεις του ν. 27/1975 και του άρθρου 57 του ν.4646/2019, υποβάλλουν το έντυπο Ε3, καταχωρώντας τα έσοδα και τις κατά περίπτωση δαπάνες τους. Για τα γραφεία αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων που εγκαθίστανται στην Ελλάδα βάσει των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 27/1975, καθώς και για τις ημεδαπές επιχειρήσεις που υπάγονται στις ίδιες διατάξεις, το έντυπο Ε3 υποβάλλεται μόνο όταν αποκτούν φορολογητέο εισόδημα με βάση τις διατάξεις του ν. 4172/2013.

16. Τι ισχύει για τους αλιείς - πλοιοκτήτες αλιευτικών πλοίων και τους πλοιοκτήτες ρυμουλκών πλοίων - ατομικές επιχειρήσεις ως προς την υποβολή και συμπλήρωση του εντύπου Ε3;

Οι αλιείς-πλοιοκτήτες αλιευτικών πλοίων που φορολογούνται με την ειδική φορολογία του ν. 27/1975 και μετά την ψήφιση των διατάξεων του άρθρου 58 του ν.4646/2019 από 1.1.2020 και μετά, συνεχίζουν να κατατάσσονται στη δεύτερη κατηγορία πλοίων. Ως προς τον φόρο χωρητικότητας για τα αλιευτικά πλοία ο συντελεστής είναι μηδενικός με βάση τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.27/1975, ενώ παράλληλα επιβάλλεται τέλος υπέρ του Δημοσίου με βάση το μήκος αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν.4646/2019. Για τα ανωτέρω πρόσωπα καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή και συμπλήρωση του εντύπου Ε3. Ο προσδιορισμός των κερδών γίνεται με σκοπό τον υπολογισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του Κ.Φ.Ε. Συνεπώς, έσοδα και δαπάνες καταχωρούνται επί του ΠΙΝΑΚΑ Ζ'. ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (Απλογραφικά-Διπλογραφικά Βιβλία), κατόπιν μέσω του ΠΙΝΑΚΑ Δ' προσδιορίζεται το αποτέλεσμα το οποίο μέσω του ΠΙΝΑΚΑ ΣΤ' (κωδικός 344) αναμορφώνεται - μηδενίζεται και δε μεταφέρεται στο έντυπο Ε1 για να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις. Ο φορολογούμενος όμως έχει την υποχρέωση να μεταφέρει το κέρδος του στους ανάλογους κωδικούς 659-660 του ΠΙΝΑΚΑ 6 του Ε1 για την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και για την κάλυψη τυχόν τεκμηρίων.

Επίσης, οι πλοιοκτήτες ρυμουλκών πλοίων (ατομικές επιχειρήσεις) είτε φορολογούνται με την ειδική φορολογία του ν. 27/1975 είτε με βάση τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν.4646/2019 από 1.1.2020 και μετά, συμπληρώνουν ανάλογα τους ίδιους πίνακες του Ε3 καθώς και τους ίδιους κωδικούς 659-660 του ΠΙΝΑΚΑ 6 του Ε1, για τους ίδιους σκοπούς όπως οι αλιείς.

17. Τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα έχουν υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3;

Για τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το έντυπο Ε3 υποβάλλεται όταν έχουν εισόδημα από επιχειρηματικές συναλλαγές, ενώ στην περίπτωση που έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, καθώς και όταν αποκτούν έσοδα μη φορολογούμενα υποβάλλουν το έντυπο Ε3 χωρίς να αναγράφονται ποσά.

Δείτε την πλήρη λίστα με τις συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις εδώ.

Προσδιορισμός και φορολόγηση υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων (β΄ Μέρος)

2. Υπεραξία από χαριστική αιτία (μετοχές που μεταβιβάζονται αιτία κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής)

Για τη φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών (Ν. 2961/2001), φόρος επιβάλλεται σε κάθε είδους περιουσία που αποκτάται από κάποια από αυτές τις αιτίες και η οποία βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή αλλοδαπούς. Ως ευρισκόμενη στην Ελλάδα κινητή περιουσία θεωρείται - μεταξύ άλλων - η επωνυμία, ο τίτλος και η φήμη επιχείρησης ή επαγγέλματος που ασκούνται στην Ελλάδα, τα εμπορικά σήματα, οι μετοχές, οι ιδρυτικοί τίτλοι και τα εταιρικά μερίδια. Αντικείμενο του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών είναι μεταξύ των άλλων, ολόκληρη επιχείρηση, ως οικονομική μονάδα, με τα υλικά και άυλα περιουσιακά της στοιχεία, κλάδος αυτής ή ποσοστά συμμετοχής, εταιρικά μερίδια, μετοχές, ιδρυτικοί τίτλοι κ.λπ..

Ο υπολογισμός του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών για τα προαναφερθέντα περιουσιακά στοιχεία είναι συνάρτηση του είδους των μεταβιβαζόμενων αυτών στοιχείων (επιχείρηση, μετοχές εισηγμένες ή μη στο χρηματιστήριο κ.λπ.), του χρόνου απόκτησης αυτών και της συγγενικής σχέσης δικαιοδόχου (κληρονόμου - δωρεοδόχου) και δικαιοπάροχου (κληρονομουμένου - δωρητή).

2.1 Φορολογική κλίμακα

Ο υπολογισμός του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 29 του Ν.2961/2001 . Οι δικαιούχοι της κτήσης, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση, κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες Α΄, Β΄ και Γ΄. Οι φορολογικές κλίμακες έχουν ως εξής:

Κατηγορία Α

Κλιμάκια (σε ευρώ)	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου (σε ευρώ)	Φορολογητέα περιουσία (σε ευρώ)	Φόρος που αναλογεί (σε ευρώ)
150.000	-	-	150.000	-
150.000	1	1.500	300.000	1.500
300.000	5	15.000	600.000	16.500
Υπερβάλλον	10

Στην κατηγορία Α υπάγονται: α) ο σύζυγος, β) το πρόσωπο το οποίο είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών, γ) οι κατιόντες πρώτου βαθμού (τέκνα από νόμιμο γάμο, τέκνα χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γάμο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων), δ) οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού και ε) οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού.

Κατηγορία Β

Κλιμάκια (σε ευρώ)	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου (σε ευρώ)	Φορολογητέα περιουσία (σε ευρώ)	Φόρος που αναλογεί (σε ευρώ)
30.000	-	-	30.000	-
70.000	5	3.500	100.000	3.500
200.000	10	20.000	300.000	23.500
Υπερβάλλον	20

Στη κατηγορία Β υπάγονται: α) οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών, β) οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών, γ) τα εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πατέρα που τα αναγνώρισε, δ) οι κατιόντες του αναγνωρισθέντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού, ε) οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), στ) οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου, ζ) οι πατριοί και οι μητριές, η) τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, θ) τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί - νύφες) και ι) οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί - πεθερές).

Κατηγορία Γ

Κλιμάκια (σε ευρώ)	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου (σε ευρώ)	Φορολογητέα περιουσία (σε ευρώ)	Φόρος που αναλογεί (σε ευρώ)
6.000	-	-	6.000	-
66.000	20	13.200	72.000	13.200
195.000	30	58.500	267.000	71.700
Υπερβάλλον	40

Στη κατηγορία Γ υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής ή εξωτικός.

Σημείωση 1:

Σε περίπτωση υιοθεσίας, η κατάταξη στην οικεία κατηγορία του υιοθετηθέντος ή των συγγενών αυτού έναντι του υιοθετήσαντος ή των συγγενών αυτού γίνεται με βάση τη συγγενική σχέση που προκύπτει κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Κατ΄ εξαίρεση, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας μπορεί, για τον υπολογισμό του φόρου, να μην λάβει υπόψη το βαθμό συγγένειας που προκύπτει από την υιοθεσία, αν διαπιστώσει ότι αυτή έγινε για να καταστρατηγηθούν οι διατάξεις.

Σημείωση 2:

Μπορείτε να μελετήσετε το άρθρο 29 του Ν.2961/2001 στην online τράπεζα.

2.2. Προσδιορισμός φορολογητέας αξίας επιχειρήσεων που μεταβιβάζονται με χαριστική αιτία

2.2.1 Προσδιορισμός της φορολογητέας αξίας επιχείρησης που τηρεί απλογραφικά βιβλία ή δεν τηρεί βιβλία

Η φορολογητέα αξία ολόκληρης επιχείρησης εξευρίσκεται αν στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων προστεθεί:

α) η διαφορά μεταξύ της αξίας των παγίων κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και της αξίας αυτών κατά το χρόνο απόκτησής τους και

β) η αξία των λοιπών στοιχείων του ενεργητικού της (αποθεμάτων, εμπορευμάτων) και αφαιρεθεί η αξία των στοιχείων του παθητικού (απαιτήσεων).

I. Ιδανικά κεφάλαια

α) Προσδιορίζεται ο μέσος όρος των εισοδημάτων κάθε πηγής των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από τη μεταβίβαση, που αφορούν την επιχειρηματική δραστηριότητα της επιχείρησης.

Εάν τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης είναι λιγότερα από πέντε (5), λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των ετών αυτών.

β) Από το μέσο όρο των εισοδημάτων, που προσδιορίζονται όπως πιο πάνω, αφαιρούνται:

αα) Η ετήσια αμοιβή η οποία προβλέπεται από τη συλλογική σύμβαση εργασίας των εμποροϋπαλλήλων, που ισχύει κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, για υπάλληλο με πέντε (5) χρόνια υπηρεσία, χωρίς προσαυξήσεις επιδομάτων πολυετίας και οικογενειακών βαρών, στρογγυλοποιούμενη στην πλησιέστερη εκατοντάδα χιλιάδας. Προκειμένου για επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες, η αμοιβή αυτή προσαυξάνεται κατά ποσοστό τριάντα επί τοις εκατό (30%).

ββ) Οι τόκοι των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης, οι οποίοι υπολογίζονται με βάση το μέσο όρο του επιτοκίου των έντοκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας του τελευταίου μήνα του ημερολογιακού έτους πριν από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.

γ) Το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των παραπάνω περιπτώσεων αα και ββ (R) αναπροσαρμόζεται με την εφαρμογή τη σταθερής ληξιπρόθεσμης ράντας.

Α=R x = (1-Uⁿ/i)

Όπου:

• α = το ποσό που προκύπτει μετά την αναπροσαρμογή, και αποτελεί την αύλη αξία της επιχείρησης.

• R = το ποσό που αναπροσαρμόζεται και αναφέρεται στο υπερκέρδος της επιχείρησης.

• n = το μελλοντικό χρονικό διάστημα, για το οποίο προσδοκάται το υπερκέρδος.

• Un = (1/(1+i)ⁿ)

η παρούσα αξία κεφαλαίου, η αξία του οποίου μετά από πέντε (5) έτη είναι ένα λεπτό του ευρώ.

• i = το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας.

Για την ετήσια αμοιβή, το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και τη ράντα, τελευταία σχετική απόφαση που εκδόθηκε και συνεχίζει να εφαρμόζεται είναι η ΠΟΛ. 1013/2013 .

δ) Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά την παραπάνω αναπροσαρμογή προσαυξάνεται με τους ακόλουθους ποσοστιαίους συντελεστές, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης:

Έτη λειτουργίας	Συντελεστές
Πάνω από 3 μέχρι 5	10%
Πάνω από 5 μέχρι 10	20%
Πάνω από 10 μέχρι 15	30%
Πάνω από 15	40%

Προκειμένου για επιχειρήσεις που δεν είναι υπόχρεες σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων, οι πιο πάνω συντελεστές περιορίζονται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%).

Σημείωση: Αν η λειτουργία της επιχείρησης διακόπτεται μετά τη μεταβίβαση αυτής, κατά τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας δεν λαμβάνονται υπόψη τα ιδανικά κεφάλαια αυτής.

II. Πάγια

α) Η φορολογητέα αξία των ακινήτων της επιχείρησης προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 2961/2001 . Αν από τις εγγραφές στα βιβλία της επιχείρησης, προκύπτει αξία μεγαλύτερη από την προσδιοριζόμενη κατά τα ανωτέρω, λαμβάνεται η μεγαλύτερη αυτή αξία.

β) Η φορολογητέα αξία των μηχανημάτων, τεχνικών εγκαταστάσεων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού της επιχείρησης ισούται με την αγοραία αξία αυτών, η οποία προσδιορίζεται κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 2961/2001 .

γ) Η φορολογητέα αξία των μεταφορικών μέσων, προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 2961/2001.

Ειδικότερα, για τον υπολογισμό των παγίων και των λοιπών στοιχείων του ενεργητικού διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

Ακίνητα

Στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων θα προστεθεί η υφισταμένη θετική διαφορά μεταξύ της αξίας των ακινήτων της εταιρείας, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.2961/2001 (δηλαδή η αγοραία ή αντικειμενική αξία κατά περίπτωση, ανάλογα αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή όπου ισχύει ή δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας του), και της αξίας κτήσης των ακινήτων, με τις όποιες αναπροσαρμογές, όπως προκύπτει από τις εγγραφές στα βιβλία της επιχείρησης.

Μηχανολογικός εξοπλισμός, μηχανήματα

Στον λογαριασμό αυτό περιλαμβάνεται ο μηχανολογικός εξοπλισμός της επιχείρησης (μηχανήματα, εργαλεία, τεχνικές εγκαταστάσεις κ.λπ.) μόνιμα εγκατεστημένος ή κινητός, ο οποίος χρησιμοποιείται για την παραγωγή των προϊόντων ή την εκτέλεση των εργασιών.

Η τυχόν υφιστάμενη θετική διαφορά μεταξύ της αξίας κτήσης και της τρέχουσας αξίας αυτών κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης θα προστεθεί στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων.

Για τον προσδιορισμό της τρέχουσας αξίας τους εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 9 του Ν.2961/2001, δηλαδή πρέπει να εξετάζεται το είδος των μηχανημάτων, η κατάσταση στην οποία βρίσκονται κατά το χρόνο μεταβίβασης, ο προσδοκώμενος χρόνος παραγωγικής λειτουργίας μέχρι την αχρήστευσή τους, η τεχνολογική πρόοδος που επήλθε, οι νομισματικές συνθήκες που επικρατούσαν μέχρι το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και οι τιμές αντικατάστασής τους με καινούργια και να συγκρίνονται με άλλα ομοειδή μηχανήματα.

Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται η αξία όλων των επίπλων, σκευών και ιματισμού της επιχείρησης (έπιπλα, μηχανές γραφείου, Η/Υ και ηλεκτρονικά συγκροτήματα, επιστημονικά όργανα, εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών κ.λπ.).

Η τυχόν υφιστάμενη θετική διαφορά μεταξύ της αξίας κτήσης και της τρέχουσας αξίας αυτών κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης θα προστεθεί στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων.

Για τον προσδιορισμό της τρέχουσας αξίας τους εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 9 του Ν.2961/2001.

Μεταφορικά μέσα

Στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων θα προστεθεί και η τυχόν υφιστάμενη θετική διαφορά μεταξύ της αξίας κτήσης και της τρέχουσας αξίας των μεταφορικών μέσων της επιχείρησης κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης για τον προσδιορισμό της οποίας εφαρμόζονται, κατά τα πιο πάνω, οι διατάξεις του άρθρου 9 του Ν.2961/2001, δηλαδή συνεκτιμώνται όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την αξία αυτών.

Σημείωση: Σύμφωνα με την 1066328/1394/Α0012/16-7-2003, κατά τον προσδιορισμό της καθαρής θέσης ομόρρυθμης εταιρείας με απλογραφικά βιβλία και πιο συγκεκριμένα κατά τον υπολογισμό των παγίων, λαμβάνεται υπόψη η αναπόσβεστη αξία όλων των παγίων, τα οποία αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του νομικού προσώπου. Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν γίνει αποσβέσεις, για τον πιο πάνω υπολογισμό, λαμβάνεται η αξία των βιβλίων μειωμένη με τις αποσβέσεις που θα έπρεπε να είχαν γίνει, γιατί ο υπολογισμός αυτός έχει σκοπό την ανεύρεση της πραγματικής αξίας της επιχείρησης και όχι άλλους φορολογικούς σκοπούς.

III. Λοιπά στοιχεία ενεργητικού και παθητικού

α) Η αξία των αποθεμάτων ισούται με ποσοστό 10% επί των αγορών της χρήσης που προηγείται της μεταβίβασης.

β) Η αξία των απαιτήσεων ισούται με ποσοστό 10% επί των πωλήσεων που πραγματοποίησε η επιχείρηση κατά τη χρήση που προηγείται της μεταβίβασης.

γ) Η αξία των υποχρεώσεων ισούται με ποσοστό 10% επί των αγορών της χρήσης που προηγείται της μεταβίβασης.

Ειδικότερα, για τον υπολογισμό των λοιπών στοιχείων του ενεργητικού διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

Αποθέματα

Προκειμένου για επιχειρήσεις εμπορίας ή παραγωγής, λαμβάνεται υπόψη ποσοστό 10% επί των αγορών των εμπορευσίμων αγαθών του προηγούμενου της μεταβίβασης έτους. Αν η επιχείρηση έχει διενεργήσει απογραφή, τότε λαμβάνονται υπόψη τα αποθέματα της τελευταίας πριν από τη μεταβίβαση απογραφής.

Προκειμένου για επιχειρήσεις που παρέχουν αποκλειστικά υπηρεσίες, δεν υπολογίζεται ποσοστό 10% επί των αναλώσιμων υλικών.

Προκειμένου για μικτές επιχειρήσεις, υπολογίζεται ποσοστό 10% επί των εμπορευσίμων αγαθών του προηγούμενου από τη μεταβίβαση έτους.

Απαιτήσεις

Προκειμένου για επιχειρήσεις εμπορίας ή παραγωγής αγαθών, που διενεργούν χονδρικές και λιανικές ή αποκλειστικά χονδρικές πωλήσεις, λαμβάνεται ποσοστό 10% μόνο επί των χονδρικών πωλήσεων, που πραγματοποίησε η επιχείρηση κατά το έτος που προηγείται της μεταβίβασης (δηλαδή επί λιανικών πωλήσεων δεν υπολογίζονται απαιτήσεις).

Προκειμένου για επιχειρήσεις που παρέχουν αποκλειστικά υπηρεσίες, δεν υπολογίζονται απαιτήσεις.

Προκειμένου για μικτές επιχειρήσεις (παροχή υπηρεσιών και εμπορία ή παραγωγή αγαθών) το ποσοστό 10% υπολογίζεται μόνον επί των χονδρικών πωλήσεων του έτους που προηγείται της μεταβίβασης.

2.2.2 Προσδιορισμός της φορολογητέας αξίας επιχείρησης που τηρεί διπλογραφικά βιβλία

Η φορολογητέα αξία ολόκληρης επιχείρησης εξευρίσκεται αν στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων προστεθεί:

α) η διαφορά μεταξύ της αξίας των παγίων κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και της αξίας αυτών κατά το χρόνο απόκτησης τους και

β) τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης.

Ι. Ιδανικά κεφάλαια

α) Προσδιορίζεται ο μέσος όρος των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης, των πέντε (5) τελευταίων ετών πριν από την μεταβίβαση, όπως αυτά προκύπτουν από τους οικείους ισολογισμούς.

Εάν τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης είναι λιγότερα από πέντε (5), λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των ετών αυτών.

Σημειώνεται ότι με τα Ε.Λ.Π. δεν υπάρχει στις δημοσιευμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις κονδύλι ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης. Είναι προφανές ότι η εξεύρεση αυτών (ως τα αποτελέσματα πριν την ενσωμάτωση των εκτάκτων εσόδων και εξόδων) γίνεται με την αντίστροφη προσθαφαίρεση των εκτάκτων εσόδων και εξόδων στα Αποτελέσματα προ φόρων, αλλά θα ήταν σκόπιμο να υπάρχει και η ανάλογη διευκρίνιση από το Υπουργείο Οικονομικών, μια που το Σ.ΛΟ.Τ. με τη γνωμ.1721/2016 δεν έλαβε θέση στο θέμα.

β) Από το μέσο όρο των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης, που προσδιορίζονται όπως πιο πάνω αφαιρούνται:

αα) Η ετήσια αμοιβή η οποία προβλέπεται από τη συλλογική σύμβαση εργασίας των εμποροϋπαλλήλων, που ισχύει κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, για υπάλληλο με πέντε (5) χρόνια υπηρεσία, χωρίς προσαυξήσεις επιδομάτων πολυετίας και οικογενειακών βαρών, στρογγυλοποιούμενη στην πλησιέστερη εκατοντάδα χιλιάδας. Προκειμένου για επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες, η αμοιβή αυτή προσαυξάνεται κατά ποσοστό τριάντα επί τοις εκατό (30%). Ειδικά για τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) δεν αφαιρείται η ετήσια αμοιβή.

ββ) Οι τόκοι των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης, οι οποίοι υπολογίζονται με βάση το μέσο όρο του επιτοκίου των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας του τελευταίου μήνα του ημερολογιακού έτους πριν από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.

γ) Το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των παραπάνω περιπτώσεων αα και ββ (R) αναπροσαρμόζεται με την εφαρμογή της σταθερής ληξιπρόθεσμης ράντας.

a =R x = 1-Uⁿ/i

Όπου:

• α = το ποσό που προκύπτει μετά την αναπροσαρμογή, και αποτελεί την αύλη αξία της επιχείρησης.

• R = το ποσό που αναπροσαρμόζεται και αναφέρεται στο υπερκέρδος της επιχείρησης.

• n = το μελλοντικό χρονικό διάστημα, για το οποίο προσδοκάται το υπερκέρδος.

• Un = 1 / (1+i)ⁿ

η παρούσα αξία κεφαλαίου, η αξία του οποίου μετά από πέντε (5) έτη είναι ένα λεπτό του ευρώ.

• i = το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας.

Για την ετήσια αμοιβή, το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και τη ράντα τελευταία σχετική απόφαση που εκδόθηκε και συνεχίζει να εφαρμόζεται είναι η ΠΟΛ. 1013/2013.

δ) Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά την παραπάνω αναπροσαρμογή προσαυξάνεται με τους ακόλουθους ποσοστιαίους συντελεστές, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης:

Έτη λειτουργίας	Συντελεστές
Πάνω από 3 μέχρι 5	10%
Πάνω από 5 μέχρι 10	20%
Πάνω από 10 μέχρι 15	30%
Πάνω από 15	40%

ΙΙ. Πάγια

α) Η φορολογητέα αξία των ακινήτων της επιχείρησης προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 2961/2001. Αν από τις εγγραφές στα βιβλία της επιχείρησης, προκύπτει αξία μεγαλύτερη από την προσδιοριζόμενη κατά τα ανωτέρω, λαμβάνεται η μεγαλύτερη αυτή αξία.

β) Η φορολογητέα αξία των μηχανημάτων, τεχνικών εγκαταστάσεων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού της επιχείρησης ισούται με την αγοραία αξία αυτών, η οποία προσδιορίζεται κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 2961/2001.

γ) Η φορολογητέα αξία των μεταφορικών μέσων, προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 2961/2001.

ΙΙΙ. Ίδια κεφάλαια

Ως ίδια κεφάλαια λαμβάνεται το άθροισμα των κονδυλίων του ισολογισμού που αφορούν την Καθαρή Θέση, δηλαδή Καταβλειμένα Κεφάλαια, Διαφορές Εύλογης Αξίας, Αποθεματικά και Αποτελέσματα εις Νέο και συναλλαγματικές διαφορές (στην περίπτωση που αυτές αποτυπώνονται στον Ισολογισμό), που εμφανίζονται στον τελευταίο, πριν από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, επίσημο ισολογισμό, και των αυξήσεων (ή μειώσεων) κεφαλαίου που μεσολάβησαν μέχρι την προηγούμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία γεννιέται η φορολογική υποχρέωση.

Σημείωση: Αν η λειτουργία της επιχείρησης διακόπτεται μετά τη μεταβίβαση αυτής, για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας λαμβάνονται υπόψη μόνο τα πάγια περιουσιακά στοιχεία αυτής και τα ίδια κεφάλαια.

2.2.3 Προσδιορισμός φορολογητέας αξίας ατομικής επιχείρησης

Η φορολογητέα αξία ατομικής επιχείρησης εξευρίσκεται κατά τα οριζόμενα πιο πάνω ανάλογα αν τηρεί απλογραφικά η διπλογραφικά βιβλία.

Κατά τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας αυτής δεν συνυπολογίζεται η αξία των ακινήτων και της ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων, έστω και αν αυτά είναι ενταγμένα στην οικονομική εκμετάλλευσή της, δεδομένου ότι τα περιουσιακά αυτά στοιχεία ανήκουν και αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του φυσικού προσώπου (επιχειρηματία) και δεν συμμεταβιβάζονται με την επιχείρηση.

2.3. Προσδιορισμός φορολογητέας αξίας τίτλων που μεταβιβάζονται με χαριστική αιτία

2.3.1 Προσδιορισμός φορολογητέας αξίας εταιρικών μερίδων, μεριδίων ή ποσοστών συμμετοχής σε επιχείρηση

Η φορολογητέα αξία των εταιρικών μερίδων ή μεριδίων ή ποσοστών συμμετοχής σε επιχείρηση εξευρίσκεται αν η αξία, που προκύπτει κατά τα οριζόμενα πιο πάνω ανάλογα αν πρόκειται για επιχείρηση με απλογραφικά, διπλογραφικά βιβλία ή ατομική επιχείρηση, πολλαπλασιαστεί με το μεταβιβαζόμενο ποσοστό συμμετοχής.

2.3.2 Προσδιορισμός φορολογητέας αξίας μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών

Κατά τη μεταβίβαση αιτία κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής μετοχών μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο, ως φορολογητέα αξία λαμβάνουμε τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας (που υπάρχουν την ημέρα την προηγούμενη εκείνης κατά την οποία γεννιέται η φορολογική υποχρέωση), τα οποία προσαυξάνονται με την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των πέντε τελευταίων πριν από την μεταβίβαση διαχειριστικών περιόδων. Στο αποτέλεσμα που προκύπτει προσθέτουμε την υφιστάμενη διαφορά μεταξύ της αξίας όλων των παγίων της εταιρείας, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 10 του Ν. 2961/2001 και της εμφανιζόμενης στα βιβλία αξίας κτήσης αυτών (μετά τις τυχόν αναπροσαρμογές), αν η δεύτερη είναι μικρότερη της πρώτης.Το ποσό που προκύπτει σύμφωνα με τα πιο πάνω, διαιρείται δια του αριθμού των υφισταμένων κατά το χρόνο μεταβίβασης (αιτία κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής) μετοχών. Τα πηλίκο της διαίρεσης αντιπροσωπεύει τη φορολογητέα αξία κάθε μετοχής και, πολλαπλασιαζόμενο επί τον αριθμό των μεταβιβαζόμενων μετοχών, θα υπαχθεί στον κατά περίπτωση φόρο.

Ως ίδια κεφάλαια λαμβάνεται το άθροισμα των οριζομένων στα αναφερόμενα στα Ε.Λ.Π. (κατά το παρελθόν ίσχυε η περίπτωση 6 της παραγράφου 4.2.200 του Ε.Γ.Λ.Σ.) κονδυλίων, που εμφανίζονται στον τελευταίο, πριν από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, επίσημο ισολογισμό, και των αυξήσεων (ή μειώσεων) κεφαλαίου που μεσολάβησαν μέχρι την προηγούμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία γεννιέται η φορολογική υποχρέωση.

Σε περίπτωση που η μεταβίβαση των μετοχών λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της πρώτης χρήσης της ανώνυμης εταιρείας και κατά συνέπεια δεν υφίσταται ισολογισμός, ως «ίδια κεφάλαια» θα λαμβάνονται τα υφιστάμενα κατά την προηγούμενη της μεταβίβασης ημέρα και τα οποία πρέπει να προκύπτουν από το ισοζύγιο των λογαριασμών του Γενικού Καθολικού της ημέρας αυτής.

Ως απόδοση ιδίων κεφαλαίων λαμβάνεται ο λόγος του μέσου όρου των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης (προ φόρων) των πέντε τελευταίων ισολογισμών, πριν από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, και του μέσου όρου των ίδιων κεφαλαίων της αυτής χρονικής περιόδου. Στην περίπτωση που υπάρχουν λιγότεροι των πέντε (5) ισολογισμοί, λαμβάνονται υπόψη οι μέσοι όροι των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης και των ιδίων κεφαλαίων των ισολογισμών αυτών.

Αν το άθροισμα αυτών των αποτελεσμάτων είναι αρνητικό, τότε δεν λαμβάνεται καμία απόδοση των ιδίων κεφαλαίων.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση Σ.ΛΟ.Τ. 1721/2016 «Προσδιορισμός αξίας μετοχών εταιριών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο σε περίπτωση μεταβίβασης αυτών αιτία θανάτου, δωρεάς, ή γονικής παροχής», οι όροι αποτελέσματα εκμετάλλευσης, ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης και ιδανικά κεφάλαια, δεν προβλέπονται από το Ν. 4308/2014, ούτε από τη διεθνή λογιστική πρακτική. Ιδιαίτερα διευκρινίζεται ότι το περιεχόμενο του όρου «αποτέλεσμα εκμετάλλευσης», πέραν άλλων εννοιολογικών προβλημάτων στον ακριβή καθορισμό του, μπορεί να αλλάζει σημαντικά κατά περιεχόμενο από κλάδο σε κλάδο.

Ακόμα, σύμφωνα με την γνωμοδότηση ΣΛΟΤ 590/2016 «Υπολογισμός υπεραξίας μετοχής Α.Ε. μη εισηγμένης βάσει ΠΟΛ. 1055/2003 », βάσει του άρθρου 23 του Ν. 4308/2014 , με ισχύ από 01/01/2015 οι κρατικές επιχορηγήσεις για πάγια στοιχεία, ανεξάρτητα του νόμου με τον οποίο έχουν χορηγηθεί, εμφανίζονται στις υποχρεώσεις και όχι στην καθαρή θέση (ίδια κεφάλαια).

Σύμφωνα με το άρθρο 26 του Ν.4308/2014 τα στοιχεία της καθαρής θέσης (σ.σ. που ταυτίζονται με τα Ίδια Κεφάλαια) περιλαμβάνουν:

α) Το καταβληθέν από τους ιδιοκτήτες κεφάλαιο της οντότητας, συμπεριλαμβανομένου:

α.1) του υπέρ το άρτιο ποσού αυτού και

α.2) οποιασδήποτε εισφοράς των ιδιοκτητών εφόσον υπάρχει ανέκκλητη δέσμευση κεφαλαιοποίησής της και υποχρέωση της οντότητας για έκδοση μετοχών ή άλλων συμμετοχικών τίτλων προς τους συνεισφέροντες εντός δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία της εισφοράς.

β) Τα αποθεματικά που σχηματίζονται βάσει διατάξεων της φορολογικής ή άλλης νομοθεσίας ή του καταστατικού.

γ) Τα αποτελέσματα εις νέον.

δ) Τις διαφορές από την επιμέτρηση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην εύλογη αξία τους, που αναγνωρίζονται κατευθείαν ως στοιχεία της καθαρής θέσης βάσει των προβλέψεων του παρόντος νόμου.

ε) Τους ιδίους τίτλους καθαρής θέσης της οντότητας, όταν συντρέχει περίπτωση που παρουσιάζονται ως ξεχωριστό στοιχείο αφαιρετικά της καθαρής θέσης.

στ) Κέρδη και ζημίες από τη διάθεση ή ακύρωση ιδίων τίτλων καθαρής θέσης, όταν συντρέχει περίπτωση, που αναγνωρίζονται κατευθείαν στην καθαρή θέση ως ξεχωριστό στοιχείο, προσθετικά ή αφαιρετικά αναλόγως.

2.4 Έντυπα προσδιορισμού φορολογητέας αξίας

Τα έντυπα για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των μεταβιβαζομένων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών και λοιπών κινητών αξιών, εταιρικών μεριδίων, μερίδων κ.λπ., αιτία κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής μπορείτε να δείτε στο παράρτημα της απόφασης Αρ. Πρωτ. 1070691/499/Α0013/28-7-2003.

Σημείωση: Οι μεταβιβάσεις από χαριστική αιτία δεν αποτελούν αντικείμενο του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

2.5 Παράδειγμα υπολογισμού φορολογητέας αξίας μετοχών

Μέτοχος Ανώνυμης Εταιρείας μη εισηγμένης αποφασίζει, στις 30/11/2019, να δωρίσει 10.000 μετοχές στο τέκνο του. Τα στοιχεία της Ανώνυμης Εταιρείας έχουν ως εξής:

1. Ολικά αποτελέσματα

Χρήση	Καθαρά Κέρδη προ Φόρων	Έκτακτα Κέρδη	Έκτακτες ζημίες	Ολικά αποτελέσματα
2018	800.000,00	50.000,00	0,00	750.000,00
2017	750.000,00	60.000,00	30.000,00	720.000,00
2016	720.000,00	30.000,00	30.000,00	720.000,00
2015	700.000,00	50.000,00	30.000,00	680.000,00
2014	650.000,00	40.000,00	20.000,00	630.000,00
			Σύνολο	3.500.000,00
			Μέσος όρος	700.000,00

2. Ίδια Κεφάλαια

Χρήση	Ίδια Κεφάλαια
2018	5.000.000,00
2017	4.800.000,00
2016	4.300.000,00
2015	4.500.000,00
2014	4.400.000,00
Σύνολο	23.000.000,00
Μέσος όρος	4.600.000,00

Τα Ίδια Κεφάλαια την 29/11/2019 ανέρχονται σε 5.000.000,00 ευρώ. Το σύνολο των μετοχών της εταιρείας ανέρχεται σε 50.000 τμχ.

3. Πάγια

Η εταιρεία παρουσιάζει για τα ακίνητά της, τις παρακάτω αξίες :

	Αξία βιβλίων	Αντικειμενική αξία
Οικόπεδα	500.000,00	600.000,00
Κτήρια	3.000.000,00	3.900.000,00
Σύνολο	3.500.000,00	4.500.000,00
Θετική διαφορά	1.000.000,00

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, προκύπτουν τα εξής:

Α. Οικονομικά στοιχεία επιχείρησης

(1) Συντελεστής Ιδίων Κεφαλαίων = Μέσος όρος αποτελεσμάτων /Μέσος όρος Ιδίων κεφαλαίων = 700.000,00/4.600.000,00 = 0,152174

(2) Ίδια Κεφάλαια κατά την προηγούμενη ημέρα της μεταβίβασης = 5.000.000,00 ευρώ

(3) Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων = (1) Χ (2) = 0.152174 x 5.000.000,00 = 760.869,57 ευρώ

(4) Ίδια Κεφάλαια μετά την αναπροσαρμογή= (2) + (3) = 5.760.869,57 ευρώ

Β. Θετική διαφορά αξίας παγίων

(5) Αξία χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσης μείον Αξία κτήσης = 1.000.000,00 ευρώ

Γ. Φορολογητέα αξία υφιστάμενων μετοχών

(6) (4)+(5) = 5.760.869,57 + 1.000.000,00 = 6.760.869,57 ευρώ

Δ. Φορολογητέα αξία μετοχής

(7) Φορολογητέα αξία μετοχών (6)/Αριθμό μετοχών = 6.760.869,57/50.000 = 135,22 ευρώ

Ε. Φορολογητέα αξία μεταβιβαζόμενων μετοχών

Φορολογητέα αξία κάθε μετοχής (7) Χ αριθμού μεταβιβαζόμενων μετοχών = 135,22 x 10.000 = 1.352.200,00 ευρώ.

Το κείμενο αποτελεί το δεύτερο μέρος του άρθρου των κ.Νικόλαου Παπαγιάννη και κ. Γιώργου Παπαδόπουλου με τίτλο «Προσδιορισμός και φορολόγηση υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων» και δημοσιεύθηκε στο τεύχος Οκτωβρίου 2020 του περιοδικού Epsilon7.

Προσδιορισμός και φορολόγηση υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων (α΄ Μέρος)

 Ως υπεραξία νοείται η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης που κατέβαλε ο φορολογούμενος και της τιμής πώλησης που εισέπραξε. Τυχόν δαπάνες που συνδέονται άμεσα με την αγορά ή την πώληση των τίτλων συμπεριλαμβάνονται στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης. Επομένως, έξοδα προμήθειας χρηματιστηριακών εταιρειών, μεταβιβαστικά έξοδα Ε.Χ.Α.Ε, έξοδα Χ.Α, φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών 2%, κλπ. διαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα που προκύπτει από την πώληση των τίτλων.

1. Υπεραξία από επαχθή αιτία

1.1 Επαχθής αιτία

Επαχθής αιτία νοείται η πώληση. Η έννοια της πώλησης ορίζεται με το άρθρο 513 του Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο με τη σύμβαση της πώλησης ο πωλητής έχει την υποχρέωση να μεταβιβάσει την κυριότητα του πράγματος ή το δικαίωμα (στη συγκεκριμένη περίπτωση των τίτλων), που αποτελούν το αντικείμενο της πώλησης και να παραδώσει το πράγμα και ο αγοραστής έχει την υποχρέωση να πληρώσει το τίμημα που συμφωνήθηκε.

1.2 Μεταβιβαζόμενοι τίτλοι

Κάθε εισόδημα που προκύπτει από υπεραξία μεταβίβασης των ακόλουθων τίτλων, καθώς και μεταβίβασης ολόκληρης επιχείρησης, υπόκειται σε φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων:

α) μετοχές σε εταιρεία μη εισηγμένη σε χρηματιστηριακή αγορά,

β) μετοχές και άλλες κινητές αξίες εισηγμένες σε χρηματιστηριακή αγορά, εφόσον ο μεταβιβάζων συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό τουλάχιστον μισό τοις εκατό (0,5%),

Ως μετοχές των περιπτώσεων α΄ και β΄ νοούνται τόσο αυτές των ημεδαπών όσο και των αλλοδαπών εταιρειών (διαπραγματεύσιμες και μη σε χρηματιστηριακή αγορά), καθόσον ο νόμος δεν κάνει διάκριση. Επίσης, ως μετοχές νοούνται και οι εταιρικές μερίδες της ετερόρρυθμης εταιρείας κατά μετοχές, καθόσον αυτές, σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 284 του Ν.4072/2012 , παρίστανται με μετοχές και κάθε εταιρική μερίδα αντιστοιχεί σε μία ή περισσότερες μετοχές. Επίσης, στην περ. β΄ των ως άνω διατάξεων εμπίπτει και η τυχόν υπεραξία που προκύπτει από τη μεταβίβαση τίτλων παραστατικών δικαιωμάτων κτήσης μετοχών «warrants» που αποκτήθηκαν λόγω συμμετοχής στις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών «Εθνική Τράπεζα», «AlphaBank» και «Τράπεζα Πειραιώς»

γ) μερίδια ή μερίδες σε προσωπικές εταιρείες,

Στο πεδίο εφαρμογής της περίπτωσης γ΄ εμπίπτει το εισόδημα (υπεραξία) από μεταβίβαση ποσοστού συμμετοχής σε κοινοπραξία δεδομένου ότι με βάση τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 293 του Ν.4072/2012 , ορίζεται ότι εφόσον η κοινοπραξία ασκεί εμπορική δραστηριότητα, εφαρμόζονται ως προς αυτήν αναλόγως οι διατάξεις για την ομόρρυθμη εταιρεία. Περαιτέρω, στις ίδιες διατάξεις εμπίπτει και η μεταβίβαση μεριδίων εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών, κοινωνιών και αστικών εταιρειών.

Επισημαίνεται ότι εμπίπτουν και τα μερίδια των ΟΣΕΚΑ που είναι εγκατεστημένοι στην ημεδαπή ή σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. ή σε κράτος ΕΟΧ/ΕΖΕΣ. Ειδικά για την υπεραξία που αποκτούν οι μεριδιούχοι από την εκποίηση μεριδίων από ημεδαπούς ΟΣΕΚΑ έχουν εφαρμογή οι ειδικότερες διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 103 του Ν.4099/2012, οι οποίες δεν έχουν καταργηθεί με το N.4172/2013 και με τις οποίες ορίζεται ότι αυτή απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος ενώ αντίθετα, η υπεραξία που προκύπτει από την εκποίηση μεριδίων από ΟΣΕΚΑ με έδρα σε τρίτες χώρες φορολογείται ελλείψει απαλλακτικής διάταξης. Αναφορικά με τη φορολογική μεταχείριση της υπεραξίας που αποκτούν οι μεριδιούχοι από την εκποίηση μεριδίων από ΟΣΕΚΑ Ε.Ε ή ΕΟΧ/ΕΖΕΣ γίνεται δεκτό, σύμφωνα και με την πάγια νομολογία ΔΕΕ (C-370/11, Επιτροπή κατά Βελγίου) ότι αυτή εξομοιώνεται με αυτή των μεριδιούχων των ημεδαπών ΟΣΕΚΑ.

δ) κρατικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια ή εταιρικά ομόλογα,

Ως υπεραξία από μεταβίβαση ομολόγων της περίπτωσης δ΄ δεν νοείται η τυχόν διαφορά που προκύπτει μεταξύ της ονομαστικής αξίας και της αξίας κτήσης των τίτλων αυτών κατά την ημερομηνία λήξης τους, λόγω απόκτησής τους στη δευτερογενή αγορά. Επισημαίνεται ότι από το φόρο εισοδήματος απαλλάσσεται και η υπεραξία που προκύπτει από τη μεταβίβαση ημεδαπών εταιρικών ομολόγων, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 14 του Ν.3156/2003 , καθόσον οι διατάξεις αυτές ως ειδικότερες κατισχύουν του άρθρου 42 του Ν.4172/2013 . Γίνεται δεκτό ότι για λόγους ίσης μεταχείρισης και σύμφωνα με την πάγια νομολογία ΔΕΕ, της ίδιας απαλλαγής τυγχάνουν και τα εταιρικά ομόλογα που έχουν εκδοθεί από εταιρείες ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΣ (C-370/11, Επιτροπή κατά Βελγίου, C-338/11, Santander, C-436/06, Gr0nfeldt, C-265/04, Bouanich, C-345/05, Επιτροπή κατά Πορτογαλίας, C-219/03, Επιτροπή κατά Ισπανίας).

ε) παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Ως μεταβίβαση σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο νοείται και η εισφορά των ανωτέρω τίτλων για την κάλυψη ή αύξηση κεφαλαίου εταιρείας. Ειδικά για τίτλους που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης, οι διατάξεις της παραγράφου αυτής έχουν εφαρμογή, εφόσον οι τίτλοι αυτοί έχουν αποκτηθεί από την1η Ιανουαρίου 2009 και εξής.

1.3 Προσδιορισμός υπεραξίας μεταβιβαζόμενων τίτλων

1.3.1. Μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης που τηρεί απλογραφικά βιβλία

Ως τιμή πώλησης και κτήσης θα λαμβάνεται υπόψη το τίμημα που αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης. H τιμή κτήσης εάν δεν μπορεί να προσδιοριστεί, θα θεωρείται ότι είναι μηδενική. Ειδικότερα και ενδεικτικά, στοιχεία της ατομικής επιχείρησης κατά το έτος μεταβίβασης και κατά το έτος έναρξης εργασιών, όπως πάγια της επιχείρησης, αποθέματα, απαιτήσεις, υποχρεώσεις κ.λπ.., συμβάλλουν στην εκτίμηση του προσδιορισμού της αξίας πώλησης και κτήσης της μεταβιβαζόμενης επιχείρησης, κατά τον έλεγχο από τη Φορολογική Αρχή.

H υπεραξία από τη μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης, αφορά όχι την καθ΄ αυτό πώληση των παγίων και εμπορευμάτων στο νέο ιδιοκτήτη καθόσον αυτά σε κάθε περίπτωση, αποτελούν ακαθάριστα έσοδα του μεταβιβάζοντος. Ευνόητο, ότι σε περίπτωση αποσβεσμένων πάγιων στοιχείων της επιχείρησης, ολόκληρο το τίμημα της πώλησης αποτελεί φορολογητέο έσοδο από επιχειρηματική δραστηριότητα. Η υπεραξία εν προκειμένω, αντιστοιχεί στην άυλη αξία αυτής, όπως αέρας, επωνυμία, σήμα, προνόμια, φήμη και πελατεία κ.λπ., και φορολογείται με συντελεστή 15%, ενώ δεν αφορά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

1.3.2 Κάλυψη ή αύξηση κεφαλαίου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας

Στην περίπτωση εισφοράς ημεδαπών ή αλλοδαπών τίτλων σε ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα για την κάλυψη ή αύξηση κεφαλαίου του, ως τιμή πώλησης λαμβάνεται υπόψη αυτή που προσδιορίζεται από την αποτίμηση των εισφορών σε είδος που διενεργείται πλέον από τα όργανα που προβλέπονται στο άρθρο 17 του Ν. 4548/2018 ή το τίμημα που αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης, κατά περίπτωση. Όταν οι πιο πάνω τίτλοι εισφέρονται σε αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, ως τιμή πώλησης λαμβάνεται υπόψη η ονομαστική αξία των τίτλων που λαμβάνει ο εισφέρων ως αντάλλαγμα.

1.3.3 Μεταβιβάσεις τίτλων μη εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά

Για μεταβιβάσεις τίτλων (μετοχών, μεριδίων Ε.Π.Ε., μερίδων προσωπικών εταιρειών, κ.λπ.) μη εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά, ως τιμή πώλησης θα λαμβάνεται αυτή που δηλώνεται από τους συναλλασσόμενους και αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την αξία των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας που εκδίδει τους μεταβιβαζόμενους τίτλους κατά το χρόνο μεταβίβασης. Ως τιμή κτήσης, θα λαμβάνεται η χαμηλότερη μεταξύ αυτής που προσδιορίζεται με βάση την αξία των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας που εκδίδει τους μεταβιβαζόμενους τίτλους κατά το χρόνο απόκτησης των τίτλων και του τιμήματος που αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης, κατά το χρόνο απόκτησης των τίτλων.

Ως ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, θα λαμβάνονται τα ίδια κεφάλαια όπως αυτά εμφανίζονται στο τελευταίο πριν την ημερομηνία μεταβίβασης μηνιαίο ισοζύγιο της επιχείρησης. Τυχόν εγγραφές που έχουν γίνει μέχρι την ημερομηνία μεταβίβασης στους λογαριασμούς αυτούς λαμβάνονται υπόψη.

Για τον προσδιορισμό της τιμής κτήσης στις πιο πάνω περιπτώσεις λαμβάνονται υπόψη και οι εταιρικές πράξεις που έχουν λάβει χώρα μέχρι το χρόνο της μεταβίβασης, όπως για παράδειγμα, τυχόν αυξήσεις ή μειώσεις κεφαλαίου ανεξάρτητα αν με αυτές μεταβάλλεται ο αριθμός ή η αξία των τίτλων, κ.λπ.. Είναι αυτονόητο ότι σε περίπτωση δωρεάν χορήγησης μετοχών στους μετόχους λόγω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών (αποθεματικό λόγω υπέρ το άρτιο έκδοση μετοχών, από φορολογημένα κέρδη, κ.λπ..), οι μετοχές αυτές θα επηρεάσουν την τιμή κτήσης των μετοχών και επομένως και την υπεραξία που θα προκύψει κατά την πώληση των μετοχών της υπόψη εταιρείας.

Ως ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων που τηρούν απλογραφικά βιβλία, θα λαμβάνονται τα κεφάλαια όπως προκύπτουν από το καταστατικό ίδρυσης της εταιρείας και τις τροποποιήσεις αυτού. Επίσης, θα λαμβάνονται υπόψη τυχόν αγορές παγίων, επιδοτήσεις οι οποίες δεν έχουν συμπεριληφθεί στην αξία κτήσης των παγίων και στην κάλυψη λοιπών δαπανών, καθώς και λοιπά στοιχεία που αποδεικνύουν την αύξηση του κεφαλαίου και για τα οποία η εταιρεία δεν έχει προβεί σε τροποποίηση καταστατικού.

Ειδικότερα, για την εξεύρεση των ιδίων κεφαλαίων (καθαρής θέσης) της επιχείρησης που τηρεί απλογραφικά βιβλία και συνεπώς αυτά δεν αποτυπώνονται σε λογαριασμούς, η άντλησή τους γίνεται έμμεσα από τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις (περι-λαμβανομένων των προβλέψεων) της επιχείρησης έστω και αν αυτά παρακολουθούνται εξωλογιστικά. Έτσι, ο προσδιορισμός των ιδίων κεφαλαίων επιχειρήσεων με απλογραφικά βιβλία θα είναι ανάλογος των ιδίων κεφαλαίων επιχειρήσεων με διπλογραφικά βιβλία που προκύπτουν από τους οικείους λογαριασμούς. Το άθροισμα παγίων (μείον αποσβεσμένα - απομειωμένα), αποθεμάτων, απαιτήσεων, προκαταβολών και εσόδων εισπρακτέων, επενδύσεων σε χρηματοοικονομικά στοιχεία, ταμειακών διαθεσίμων και λοιπών στοιχείων, συνιστά το σύνολο του ενεργητικού της επιχείρησης, από το οποίο αν αφαιρεθούν οι μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις καθώς και τυχόν προβλέψεις, προκύπτουν τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης.

Σύμφωνα με τα πιο πάνω εκτεθέντα, επειδή η επιχείρηση από τη σύστασή της με την πορεία των εργασιών της και την όλη δραστηριότητά της, δημιουργεί φήμη και πελατεία καθώς και ίδια κεφάλαια, χωρίς να υποχρεούται σε τυπική αύξηση του αρχικού εταιρικού κεφαλαίου κατά τη μεταβίβαση των εταιρικών μερίδων με επαχθή αιτία (πώληση), για να υπολογισθεί η υπεραξία ως διαφορά μεταξύ τιμής πώλησης και τιμής κτήσης αυτών λαμβάνονται υπόψη τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας, που λόγω απλογραφικών βιβλίων νοούνται ως η διαφορά μεταξύ ενεργητικών και παθητικών στοιχείων της εταιρείας.

Κατόπιν των ανωτέρω, κατά την πώληση των μερίδων προσωπικής εταιρείας ανέγερσης και πώλησης οικοδομών με απλογραφικά βιβλία, θα ληφθεί υπόψη η αξία των απούλητων διαμερισμάτων που βρίσκονται στην κατοχή της εταιρείας για τον υπολογισμό της υπεραξίας, καθόσον αυτά αποτελούν εμπορεύσιμα στοιχεία της επιχείρησης (αποθέματα) όπως και τα οικόπεδα - γαίες στα οποία προορίζονταν να ανεγερθούν οικοδομές προς πώληση.

1.3.4 Μεταβιβάσεις τίτλων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά

Αναλυτικότερα, προκειμένου για τίτλους που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης συμπεριλαμβανομένης και της Εναλλακτικής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών (π.χ. μετοχές, ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα), οι τιμές κτήσης και πώλησης καθορίζονται από τα δικαιολογητικά έγγραφα συναλλαγών που εκδίδουν οι χρηματιστηριακές εταιρείες, τα πιστωτικά ιδρύματα ή οιοσδήποτε φορέας που διενεργεί συναλλαγές, κατά την ημέρα διακανονισμού της συναλλαγής.

Εάν το φυσικό πρόσωπο έχει προβεί σε διαδοχικές αποκτήσεις τίτλων και στη συνέχεια μεταβιβάσει το σύνολο ή μέρος αυτών, ως τιμή κτήσης των πωλούμενων τίτλων λαμβάνεται η μέση τιμή κτήσης που προκύπτει από τη συνολική αξία κτήσης των τίτλων δια της συνολικής ποσότητας αυτών.

Στην περίπτωση που οι μεταβιβαζόμενοι τίτλοι έχουν αποκτηθεί από κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, ως τιμή κτήσης των τίτλων αυτών, θα λαμβάνεται ο φόρος που καταβλήθηκε λόγω της αιτίας απόκτησης αυτών, καθόσον όλες οι δαπάνες, μεταξύ των οποίων και ο ως άνω φόρος, που συνδέονται με την αγορά των τίτλων και γενικότερα την απόκτηση αυτών συμπεριλαμβάνονται στην τιμή κτήσης των τίτλων.

1.4 Φορολόγηση υπεραξίας μεταβιβαζόμενων τίτλων

Για την υπεραξία που προκύπτει από τη μεταβίβαση των τίτλων που ορίζονται στο άρθρο 42 του Ν.4172/2013 δεν απαιτείται η υποβολή δήλωσης φόρου υπεραξίας και η καταβολή του φόρου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..

Ο δικαιούχος της ωφέλειας θα συμπεριλάβει το αντίστοιχο εισόδημα στην ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος στο τέλος του έτους και θα φορολογηθεί με συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%).

Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και για μεταβίβαση ολόκληρης επιχείρησης, δηλαδή μεταβίβαση του συνόλου των μετοχών και μεριδίων ή μερίδων αυτής καθώς και για μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και όταν ο επιτηδευματίας μεταβιβάζει υποκατάστημα της ατομικής επιχείρησης.

1.4.1 Απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος

Ειδικά για την υπεραξία που αποκτά φυσικό πρόσωπο από τη μεταβίβαση μετοχών και άλλων κινητών αξιών εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά, εφόσον αυτή αφορά τίτλους που έχουν αποκτηθεί πριν την 1/1/2009, απαλλάσσεται της φορολογίας εισοδήματος, ανεξάρτητα του ποσοστού συμμετοχής του μεταβιβάζοντος στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας.

Αντίθετα, για τίτλους που έχουν αποκτηθεί μετά την 1/1/2009, η απαλλαγή από το φόρο υπεραξίας παρέχεται μόνον όταν ο μεταβιβάζων συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό μικρότερο από μισό τοις εκατό (0,5%). Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι σε περίπτωση κατά την οποία φυσικό πρόσωπο, φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, κατά το χρόνο που πωλεί μετοχές εισηγμένες στο ΧΑ ή σε αλλοδαπό χρηματιστήριο, κατέχει ποσοστό μικρότερο του 0,5% των μετοχών της συγκεκριμένης ΑΕ της οποίας μεταβιβάζει τις μετοχές, η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση αυτή δεν υπόκειται στη φορολογία του άρθρου 42 του Ν.4172/2013, ανεξάρτητα από το χρόνο απόκτησης των μετοχών, αλλά και τον αριθμό των μετοχών που μεταβιβάζονται.

Επειδή είναι δυνατόν κάποιοι μέτοχοι με ποσοστό 0,5% ή μεγαλύτερο του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας (κατά το χρόνο πώλησης) να είχαν αποκτήσει μετοχές της εταιρείας αυτής τόσο πριν όσο και μετά την 1/1/2009, επί πωλήσεως αυτών, θα εφαρμόζεται η μέθοδος της F.I.F.O., ούτως ώστε μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος να έχουν εξαντληθεί οι μετοχές που είχαν αποκτηθεί μέχρι τον κρίσιμο ως άνω χρόνο και ο νόμος να εφαρμόζεται απρόσκοπτα. Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει να ζητείται αντίστοιχη κατάσταση από τις χρηματιστηριακές εταιρείες η οποία θα φυλάσσεται από το φυσικό πρόσωπο και θα προσκομίζεται σε περίπτωση ελέγχου.

1.4.2 Φορολογική μεταχείριση ζημιάς από αποτίμηση τίτλων φυσικού προσώπου

Στην περίπτωση που ο προσδιορισμός της υπεραξίας που προκύπτει από μεταβιβάσεις από φυσικά πρόσωπα, μετοχών, μεριδίων σε Ε.Π.Ε. ή μερίδων σε προσωπικές εταιρείες, κρατικών ομολόγων, εταιρικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων, καταλήγει σε αρνητικό ποσό, το αρνητικό αυτό ποσό μεταφέρεται για τα επόμενα πέντε (5) έτη και συμψηφίζεται μόνο με μελλοντικά κέρδη υπεραξίας που προκύπτουν αποκλειστικά από τη μεταβίβαση των παραπάνω τίτλων. Επισημαίνεται, ότι για τον προσδιορισμό του τελικού αποτελέσματος (κέρδος ή ζημίας) από τις ως άνω μεταβιβάσεις λαμβάνεται το αλγεβρικό άθροισμα των πράξεων (συναλλαγών) που φορολογούνται και έχουν λάβει χώρα εντός του ίδιου φορολογικού έτους, όλων των κατηγοριών των τίτλων της παρ.1 του άρθρου 42 του Ν.4172/2013.

Η φορολόγηση της υπεραξίας ή αντίστοιχα η μεταφορά ζημίας για πέντε έτη, αφορά μόνο στις πραγματοποιηθείσες μεταβιβάσεις τίτλων και όχι στην υπερτίμηση ή υποτίμηση αυτών, καθόσον το κέρδος ή η ζημιά από την αποτίμηση των τίτλων που κατέχει φυσικό πρόσωπο, δεν αποτελεί αντικείμενο του φόρου εισοδήματος.

Συνεπώς, η εν λόγω ζημία, είτε προέρχεται από αποτίμηση τίτλων ημεδαπής είτε από τίτλους αλλοδαπής προέλευσης, δεν αναγνωρίζεται φορολογικά και δεν εκπίπτει από το εισόδημα φυσικού προσώπου, ως μη προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις.

1.5 Εισόδημα από μεταβίβαση τίτλων που αποκτούν τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες

Όσον αφορά στον προσδιορισμό του εισοδήματος από μεταβίβαση τίτλων που αποκτούν τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες του άρθρου 45 του Ν.4172/2013 (Α.Ε., Ε.Π.Ε., κ.λπ.), καθώς και τα νομικά πρόσωπα που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην ημεδαπή αλλά διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας, λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα (υπεραξία) που προκύπτει με βάση τα τηρούμενα βιβλία της επιχείρησης και τα αντίστοιχα παραστατικά, καθόσον σε κάθε περίπτωση τα έσοδα που αποκτούν τα εν λόγω νομικά πρόσωπα θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογούνται ως τέτοια. Στην έννοια της μόνιμης εγκατάστασης στην Ελλάδα αλλοδαπού νομικού προσώπου προκειμένου για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών περιλαμβάνονται και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ασκούν δραστηριότητα στην Ελλάδα μέσω γραφείου, παραρτήματος, κ.λπ. (π.χ. αλλοδαπά εκπαιδευτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην ημεδαπή).

Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω, έχουν εφαρμογή και για μεταβιβάσεις μετοχών και άλλων κινητών αξιών εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά, ανεξάρτητα του χρόνου απόκτησής τους και του ποσοστού συμμετοχής.

Ειδικότερα, για τον προσδιορισμό της υπεραξίας από τα ως άνω νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, από την συμφωνηθείσα αξία πώλησης αφαιρείται η τιμή κτήσης. Ως τιμή κτήσης λαμβάνεται αυτή που προκύπτει μετά την αποτίμηση και η οποία εμφανίζεται στα βιβλία της επιχείρησης κατά την 31/12/2013 προκειμένου για μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν εντός του φορολογικού έτους 2014, καθόσον η ζημία από την αποτίμηση έχει αναγνωρισθεί για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης με βάση τα οριζόμενα στην παρ. 12 του άρθρου 72 του Ν. 4172/2013 ( ΠΟΛ. 1264/2014 ). Για μεταβιβάσεις τίτλων που θα λάβουν χώρα μετά την 1/1/2015 και οι οποίοι έχουν αποκτηθεί πριν την 31/12/2013, ως τιμή κτήσης θα ληφθεί υπόψη η ίδια ως άνω αξία (αυτή που εμφανίζεται στα βιβλία κατά την 31/12/2013), δεδομένου ότι η ζημία που προκύπτει από αποτίμηση τίτλων από 1/1/2014 και μετά δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων με βάση τις διατάξεις της περ. β΄ του άρθρου 22 του Ν.4172/2013 , καθόσον δεν αντιστοιχεί σε πραγματική συναλλαγή. Επισημαίνεται ότι για τίτλους που αποκτώνται από την 1/1/2014 και μετά, ως τιμή κτήσης για τον προσδιορισμό της υπεραξίας κατά τη μεταβίβασή τους λαμβάνεται υπόψη η αρχική τιμή κτήσης τους χωρίς τις μεταγενέστερες αποτιμήσεις τους.

Όταν τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τηρούν απλογραφικά βιβλία, για τον προσδιορισμό της υπεραξίας (κέρδους) που προκύπτει από τη μεταβίβαση των τίτλων που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους, από την συμφωνηθείσα αξία πώλησης των τίτλων αυτών αφαιρείται η αρχική τιμή κτήσης, όπως αυτή προκύπτει από τα τηρούμενα παραστατικά.

Επίσης, στις περιπτώσεις νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων που δεν τηρούν βιβλία (π.χ. νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα) όταν το κόστος κτήσης δεν μπορεί να προσδιορισθεί λόγω έλλειψης νομίμων παραστατικών, αυτό θεωρείται ότι είναι μηδενικό.

Τα αναφερόμενα σχετικά με την εισφορά τίτλων (βλ. παραπάνω), θα έχουν εφαρμογή και για τους δικαιούχους της παρούσας παραγράφου.

Σε περίπτωση που νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες του άρθρου 45 κατά το στάδιο της εκκαθάρισης προβούν σε αυτούσια διανομή τίτλων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 42 στους μετόχους ή εταίρους τους, εφόσον η αυτούσια διανομή αυτή προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις, η διανομή αυτή ισοδυναμεί με πώληση και η υπεραξία φορολογείται στο όνομα του υπό εκκαθάριση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.

Τέλος, στην περίπτωση που οι μεταβιβαζόμενοι τίτλοι της παρ. 1 του άρθρου 42 έχουν αποκτηθεί από κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, ως τιμή κτήσης των τίτλων αυτών, θα λαμβάνεται ο φόρος που καταβλήθηκε λόγω της αιτίας απόκτησης αυτών, καθόσον όλες οι δαπάνες, μεταξύ των οποίων και ο ως άνω φόρος, που συνδέονται με την αγορά των τίτλων και γενικότερα την απόκτηση αυτών συμπεριλαμβάνονται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 42, στην τιμή κτήσης των τίτλων.

Ειδικά για μεταβιβάσεις τίτλων που πραγματοποιούνται μεταξύ ημεδαπής επιχείρησης και επιχειρήσεων συνδεδεμένων με αυτή, εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 50 και 51 του Ν.4172/2013 .

Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση που το αποτέλεσμα από τη μεταβίβαση των τίτλων είναι ζημιογόνο, η υπόψη ζημία αναγνωρίζεται φορολογικά, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 27 του Ν.4172/2013 . Αν η ζημία προκύπτει από τη μεταβίβαση τίτλων αλλοδαπής προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, δηλαδή δεν αναγνωρίζεται, πλην όμως μπορεί να συμψηφισθεί με εισόδημα που προκύπτει από άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε ή του Ε.Ο.Χ. με βάση τις προϋποθέσεις της παραγράφου αυτής.

Σημείωση: Από 1/7/2020 και μετά, το εισόδημα που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής σε νομικό πρόσωπο που εισπράττει ένα νομικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, απαλλάσσεται από τον φόρο, εάν το νομικό πρόσωπο του οποίου οι τίτλοι μεταβιβάζονται πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) περιλαμβάνεται στους τύπους που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α΄ της Οδηγίας 2011/96/Ε.Ε., όπως ισχύει, και

β) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους-μέλους της Ε.Ε., σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους αυτού και δεν θεωρείται κάτοικος τρίτου κράτους εκτός Ε.Ε. κατ΄ εφαρμογήν όρων σύμβασης περί αποφυγής διπλής φορολογίας που έχει συναφθεί με αυτό το τρίτο κράτος, και

γ) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλλαγής σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι Μέρος Β΄ της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ ή σε οποιονδήποτε άλλον φόρο αντικαταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς, και

δ) το μεταβιβάζον νομικό πρόσωπο κατέχει ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) της αξίας ή του πλήθους του μετοχικού κεφαλαίου ή βασικού κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου του νομικού προσώπου του οποίου οι τίτλοι συμμετοχής μεταβιβάζονται, και

ε) το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής διακρατείται τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες.

Σε περίπτωση μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής κατά τα παραπάνω, ο φορολογούμενος δεν μπορεί να εκπέσει τις επιχειρηματικές δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή. Τα εισοδήματα αυτά δεν φορολογούνται κατά τη διανομή ή κεφαλαιοποίηση των κερδών αυτών κατά τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν.4172/2013 .

1.6 Εισόδημα που προκύπτει από τη μεταβίβαση τίτλων από φυσικό πρόσωπο που δεν έχει τη φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα

Για το εισόδημα που προκύπτει από τη μεταβίβαση τίτλων από φυσικό πρόσωπο που δεν έχει τη φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα, έχουν εφαρμογή τα ακόλουθα:

α) Ο φορολογούμενος που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος.

β) Εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή είναι το εισόδημα από την πώληση ολόκληρης επιχείρησης, εταιρικών μεριδίων ή ποσοστών συμμετοχής, μετοχών, εισηγμένων ή μη ομολόγων και παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων, εφόσον οι παραπάνω τίτλοι έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι το εισόδημα που αποκτούν τα πιο πάνω πρόσωπα από τη μεταβίβαση τίτλων που έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση, υπόκειται σε φόρο ως εισόδημα από πηγή Ελλάδος, με συντελεστή 15%.

Το εισόδημα αυτό θα συμπεριληφθεί στην ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους στο οποίο έλαβε χώρα η μεταβίβαση των τίτλων στις προθεσμίες που ορίζονται για τα φυσικά πρόσωπα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 67, σε ανάλογο κωδικό που θα προβλεφθεί.

Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία τους σε κράτος που περιλαμβάνεται στα μη συνεργάσιμα κράτη με βάση το άρθρο 65 του Ν.4172/2013 , η δήλωση φορολογίας εισοδήματος, όπου συμπεριλαμβάνεται το υπόψη εισόδημα, υποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. πριν από την οποιαδήποτε μεταβίβαση και ο φόρος καταβάλλεται εφάπαξ, με βάση την υπουργική απόφαση που εκδίδεται κατ΄εφαρμογή της παρ.7 του άρθρου 67 του Ν.4172/2013 .

Επισημαίνεται, ότι όταν ο δικαιούχος φυσικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος με το οποίο η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας, το εισόδημα που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης των τίτλων αυτών απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013 , με την προϋπόθεση ότι υποβάλλονται τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη φορολογική του κατοικία. Η φορολογική κατοικία στην περίπτωση αυτή αποδεικνύεται με πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας με βάση τα οριζόμενα στην οικεία Σ.Α.Δ.Φ.. Διευκρινίζεται ότι τα εν λόγω πρόσωπα δεν υποχρεούνται σε απόκτηση ελληνικού Α.Φ.Μ. και δεν απαιτείται να υποβάλλουν μηδενική δήλωση από την αιτία αυτή. Περαιτέρω, το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας το οποίο τεκμηριώνει την απαλλαγή τους, απαιτείται να έχει κατατεθεί στο θεματοφύλακα του εν λόγω προσώπου, καθόσον ο τελευταίος θα είναι υπόχρεος για την απόδειξη της φορολογικής απαλλαγής έναντι της φορολογικής αρχής.

1.7 Συμπλήρωση εντύπων φορολογίας εισοδήματος

Ι. Έντυπο Ε1

Στον υποπίνακα 4Ε (Εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου) του εντύπου Ε1 δηλώνεται το εισόδημα που προκύπτει από μεταβιβάσεις τίτλων του άρθρου 42 του Κ.Φ.Ε. που πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία.

Στον υποπίνακα αυτόν, επίσης, δεν συμπληρώνεται η υπεραξία από μεταβιβάσεις εισηγμένων μετοχών όταν ο μεταβιβάζων συμμετέχει στην εταιρεία με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5% ή από μεταβιβάσεις τίτλων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά, οι οποίοι έχουν αποκτηθεί πριν από την 1/1/2009. Τα εισοδήματα αυτά είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στον Πίνακα 6 του εντύπου Ε1.Τα κέρδη πώλησης εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5% και τα κέρδη μεταβίβασης εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1/1/2009) καταχωρούνται στους κωδικούς 659 - 660 ή 619 - 620.

Παράδειγμα: Φυσικό πρόσωπο αποκτά μετοχές ανώνυμης εταιρείας αξίας 1.000 ευρώ, βάσει πινακιδίου αγοράς, οι οποίες αντιπροσωπεύουν συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό μικρότερο του (0,5%). Επιπρόσθετα, καταβάλει προμήθεια της χρηματιστηριακής εταιρείας και λοιπά έξοδα χρηματιστηρίου που συνδέονται με την αγορά τους συνολικού ποσού 200 ευρώ. Στη συνέχεια πουλά τις ως άνω μετοχές έναντι 2.000 ευρώ καθαρή αξία πώλησης και ταυτόχρονα επιβαρύνεται με προμήθεια της χρηματιστηριακής εταιρείας, λοιπά έξοδα χρηματιστηρίου και φόρο επί των χρηματιστηριακών πωλήσεων ποσού 300 ευρώ. Το τελικό πόσο της υπεραξίας που αναγράφει στον κωδικό 659-660 της δήλωσης Ε1 ανέρχεται στο ποσό των 500 ευρώ {(2.000 - 300) - (1.000 + 200)}.

Όσον αφορά την υπεραξία από μεταβίβαση ακινήτων και δεδομένου ότι έχει ανασταλεί μέχρι τις 31/12/2019 η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 41 του ΚΦΕ , αυτή δεν αναγράφεται.

Κωδικοί 829-830: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση και η υπεραξία τους φορολογείται.

Κωδικοί 865-866: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από αλλοδαπή επιχείρηση και η υπεραξία τους φορολογείται.

Κωδικοί 871-872: Συμπληρώνεται η ζημία από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του Ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.), η οποία δύναται να μεταφέρεται για πέντε (5) έτη προκειμένου να συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία. Ως ζημιά νοείται μόνο αυτή που προκύπτει αποκλειστικά από τίτλους που κατονομάζονται στην παρ. 1 του άρθρου 42 του Κ.Φ.Ε. και όχι από τους τίτλους των οποίων η υπεραξία από τη μεταβίβασή τους απαλλάσσεται της φορολογίας.

Προκειμένου να κριθεί αν το εισόδημα από τη μεταβίβαση τίτλων αποτελεί εισόδημα ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περίπτωσης θ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του Κ.Φ.Ε..

ΙΙ. Έντυπο Ν

Στον κωδικό 465 αναγράφεται η υπεραξία που προκύπτει από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων που έχουν εκδοθεί κατ΄ εφαρμογή του Ν.3156/2003, καθώς και εταιρικών ομολόγων που έχουν εκδοθεί από εταιρείες με έδρα σε χώρες της Ε.Ε και του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ, όπως έχει διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1032/2015 .

Στον κωδικό 466 αναγράφεται η υπεραξία που προκύπτει από εκποίηση μεριδίων ΟΣΕΚΑ (ημεδαπών, Ε.Ε., ΕΟΧ/ΕΖΕΣ), όπως έχει διευκρινισθεί με την ΠΟΛ. 1032/2015 εγκύκλιό μας, καθώς και τα διανεμόμενα κέρδη από μερίδια ΟΣΕΚΑ (ημεδαπών, Ε.Ε., ΕΟΧ/ΕΖΕΣ) με βάση τα αναφερόμενα στην ΠΟΛ. 1042/2015 .

Για τα ως άνω ποσά, σε περίπτωση διανομής τους από τους δικαιούχους, δεν οφείλεται φόρος νομικού προσώπου, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 47 του Ν.4172/2013 , καθόσον κατισχύουν οι ειδικότερες διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 103 του Ν.4099/2012 , από τις οποίες προκύπτει ότι οι μεριδιούχοι ή μέτοχοι, κατά περίπτωση, των ΟΣΕΚΑ απαλλάσσονται από κάθε φόρο, δεδομένου ότι με την καταβολή του φόρου στο επίπεδο του ΟΣΕΚΑ (ειδικός φόρος επί του ενεργητικού του), εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των ΟΣΕΚΑ και των μεριδιούχων ή μετόχων του.

Στον ίδιο κωδικό αναγράφεται και το ποσό των μερισμάτων που εισπράττουν νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες από εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία του Ν.2778/1999, για τα οποία επίσης δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 47 του Ν.4172/2013 σε περίπτωση τυχόν διανομής τους κατά το τρέχον φορολογικό έτος (σχετ. το αριθ. ΔΕΑΦ Β 1097106 ΕΞ2016/24.6.2016).

Επισημαίνεται ότι η τυχόν ζημία από εκποίηση μεριδίων ΟΣΕΚΑ, θα πρέπει να καταχωρηθεί στην κατάσταση φορολογικής αναμόρφωσης ως μη εκπιπτόμενη δαπάνη.

1.8 Παράδειγμα

Ι. Δεδομένα

O μέτοχος Α της μη εισηγμένης Ανώνυμης Εταιρείας παρουσιάζει τα παρακάτω στοιχεία:

Γεγονός 1

Απόκτηση 5.000 μετοχών την 1/6/2010 με αξία μετοχής 30 ευρώ. Τα ίδια κεφάλαια της Α.Ε. κατά την ημερομηνία αυτή είναι 2.000.000 ευρώ και το σύνολο των μετοχών είναι 50.000.

Γεγονός 2

Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στις 15/12/2015. Ο συνολικός αριθμός των μετοχών μετά την αύξηση ανέρχεται σε 80.000 μετοχές με αξία 30 ευρώ ανά μετοχή. Ο μέτοχος Α αποκτά επιπλέον 10.000 μετοχές. Στο ισοζύγιο του Νοεμβρίου 2015 τα ίδια κεφάλαια ανέρχονται σε 3.000.000 ευρώ. Δεν επήλθε καμιά μεταβολή στους λογ. 40, 41, 42 και 43 από το διάστημα 1/12/2015 έως 15/12/2015.

Γεγονός 3

Μείωση μετοχικού κεφαλαίου στις 30/12/2017. Ο συνολικός αριθμός των μετοχών παραμένει 80.000 μετοχές. Η αξία τους ανέρχεται σε 20 ευρώ ανά μετοχή. Ο μέτοχος Α δεν μεταβάλλει τον αριθμό των μετοχών που έχει στην κατοχή του. Στο ισοζύγιο του Νοεμβρίου2017 τα ιδία κεφάλαια ανέρχονται σε 1.400.000 ευρώ. Οι λογ. 40, 41, 42 και 43 κατά το διάστημα 1/12/2017 έως 30/12/2017 μεταβλήθηκαν κατά 100.000 ευρώ (αύξηση του πιστωτικού υπολοίπου τους).

Γεγονός 4

Ο μέτοχος Α στις 30/5/2020 αποφασίζει να πουλήσει 7.000 μετοχές. Το συνολικό ποσό που λαμβάνει ανέρχεται σε 200.000 ευρώ. Στο ισοζύγιο του Απριλίου 2020 τα ιδία κεφάλαια ανέρχονται σε 3.800.000 ευρώ. Οι λογ. 40, 41, 42 και 43 κατά το διάστημα 1/5/2020 έως 30/5/2020 μεταβλήθηκαν κατά 200.000 ευρώ (αύξηση του πιστωτικού υπολοίπου τους).

ΙΙ. Ανάλυση

Με βάση τα παραπάνω προκύπτει ο παρακάτω πίνακας:

Αξία Κτήσης
				Βάσει συναλλαγής					Βάσει Ιδίων Κεφαλαίων
Ημ/νία		Αιτιολογία		Πλήθος Μτχ συναλλαγής		Σύνολο Μτχ	Αξία Μτχ συναλλαγής σε ευρώ	Αξία μτχ βάσει Συμφωνητικό / ον. Αξία - (α)	Ίδια Κεφάλαια	Αξία Μτχ βάσει ΙΚ	Αξία συναλλαγής βάσει ΙΚ - (β)	Αξία κτήσης (το μικρότερο μεταξύ (α) και (β))
1/6/2010		Γεγονός 1- Απόκτηση Μετοχικού Κεφαλαίου ως Καταστατικό		5.000		50.000	30,00	150.000,00	2.000.000,00	40,00	200.000,00	150.000,00
15/12/2015		Γεγονός 2- Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου		10.000		80.000	30,00	300.000,00	3.000.000,00	37,50	375.000,00	300.000,00
30/12/2017		Γεγονός 3 - Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου		15.000		80.000	20,00	150.000,00	1.500.000,00	18,75	281.250,00	-150.000,00
									Συνολική αξία κτήσης			300.000,00
Αξία πώλησης
			Βάσει συναλλαγής					Βάσει Ιδίων Κεφαλαίων
Ημ/νία	Αιτιολογία		Πλήθος Μτχ συναλλαγής		Σύνολο Μτχ	Αξία Μτχ συναλλαγής σε ευρώ	Αξία μτχ βάσει Συμφωνητικό / ον. Αξία - (α)	Ίδια Κεφάλαια		Αξία Μτχ βάσει ΙΚ	Αξία συναλλαγής βάσει ΙΚ - (β)	Αξία πώλησης (το μεγαλύτερο μεταξύ (α) και (β))
30/5/2020	Γεγονός 4 - Πώληση μετοχών		7.000		80.000	28,57	200.000,00	4.000.000,00		50,00	350.000,00	350.000,00
								Αξία πώλησης				350.000,00

ΙΙΙ. Διευκρινίσεις

Γεγονός 1

Ως αξία κτήσης των 5.000 μετοχών για τον Α στις 1/6/2010 λαμβάνεται η μικρότερη μεταξύ της τιμής που προκύπτει βάσει του συμφωνητικού της 1/6/2010 και βάσει των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας την ίδια ημερομηνία:

• Βάσει συμφωνητικού: 150.000 ευρώ.

• Βάσει ιδίων κεφαλαίων:

Αξία κτήσης κάθε μετοχής: 2.000.000 /50.000 (σύνολο μετοχών) = 40 ευρώ.

Αξία κτήσης 5.000 μετοχών: 5.000 x 40 = 200.000 ευρώ.

Επομένως, ως αξία κτήσης των 5.000 μετοχών λαμβάνεται το ποσό των 150.000 ευρώ.

Γεγονός 2

Ως αξία των 10.000 μετοχών για τον Α στις 15/12/2015 λαμβάνεται η μικρότερη μεταξύ της αξίας που αντιστοιχεί στον αριθμό των μετοχών που αγοράζονται και βάσει των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας την ίδια ημερομηνία:

• Βάσει συμφωνητικού αγοράς μετοχών:ονομαστική αξία x αριθμός αγοραζόμενων μετοχών = 30 x10.000 = 300.000 ευρώ.

• Βάσει ιδίων κεφαλαίων:

Αξία κάθε μετοχής: 3.000.000/80.000 (σύνολο μετοχών) = 37,50 ευρώ.

Αξία 10.000 μετοχών: 10.000 x 37,50 = 375.000 ευρώ

Επομένως, ως αξία των 10.000 μετοχών λαμβάνεται το ποσό των 300.000 ευρώ.

Γεγονός 3

Η συναλλαγή που έλαβε χώρα στις 30/12/2017 είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της αξίας κτήσης των μετοχών που κατέχει ο Α, συνολικά 15.000 μετοχές x 10 = 150.000 ευρώ. Το ποσό αυτό συγκρίνεται με τη αξία βάσει ιδίων κεφαλαίων κατά το χρόνο εκείνο, ήτοι 1.500.000/80.000 (σύνολο μετοχών) = 18,75 ευρώ.

Αξία 400 μετοχών: 15.000 x 18,75 = 281.250 ευρώ.

Επομένως, ως αξία των 15.000 μετοχών λαμβάνεται το ποσό των 150.000 ευρώ. Κατά τον προσδιορισμό της αξίας κτήσης το ποσό αυτό αφαιρείται.

Γεγονός 4

Ως αξία πώλησης των 7.000 μετοχών για τον Α λαμβάνεται η μεγαλύτερη μεταξύ της τιμής που προκύπτει βάσει του συμφωνητικού της 30/5/2020 και βάσει των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας την ίδια ημερομηνία:

• Βάσει συμφωνητικού: 200.000 ευρώ.

• Βάσει ιδίων κεφαλαίων:

Αξία πώλησης κάθε μετοχής: 4.000.000/80.000 (σύνολο μετοχών) = 50 ευρώ.

Αξία πώλησης 7.000 μετοχών: 7.000 x 50 = 350.000 ευρώ.

Επομένως, ως αξία πώλησης των 7.000 μετοχών λαμβάνεται το ποσό των 350.000 ευρώ.

IV. Υπολογισμός υπεραξίας και φόρου

Με βάση τα παραπάνω προκύπτει υπεραξία 50.000 ευρώ και φόρος 7.500 ευρώ.

ΥΠΕΡΑΞΙΑ
Αξία πώλησης	350.000,00
Αξία κτήσης	300.000,00
Υπεραξία	50.000,00
Συντελεστής	x 15%
Φόρος	7.500,00

Το κείμενο αποτελεί το πρώτο μέρος του άρθρου των κ.Νικόλαου Παπαγιάννη και κ. Γιώργου Παπαδόπουλου με τίτλο «Προσδιορισμός και φορολόγηση υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2020 του περιοδικού Epsilon7.

Δείτε ηλεκτρονικά μέσω εφαρμογής την αντικειμενική αξία ακινήτου

 

Οι τιμές ζώνης για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων

Σε λειτουργία η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα που εντοπίζει τις τιμές ζώνης των ακινήτων σε όλη τη χώρα που βρίσκονται εντός του αντικειμενικού συστήματος υπολογισμού αξιών

Ο πολίτης επιλέγει μέσω ψηφιακού χάρτη τον δρόμο στον οποίο βρίσκεται το ακίνητο που τον ενδιαφέρει και εμφανίζεται η τιμή ζώνης που ισχύει σήμερα και μέχρι τέλος του έτους και την νέα τιμή ζώνης που ανακοινώθηκε και θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2022.

Ο ψηφιακός χάρτης ενημερώνεται σταδιακά.

 

 Οι οδηγίες της εφαρμογής αναφέρουν τα εξής:

• Οι κυκλικές ζώνες απεικονίζονται με κόκκινο χρώμα, οι γραμμικές με πορτοκαλί (σε κλίμακα 1:36.000 ή μεγαλύτερη) και με ετικέτα Όνομα Ζώνης-Τιμή (€/τ.μ.). Η τιμή ζώνης αναφέρεται σε νεόδμητο διαμέρισμα πρώτου ορόφου συνήθους θέσης και κατασκευής με πρόσοψη σε ένα δρόμο .
• Η εναλλαγή μεταξύ των ζωνών της αναπροσαρμογής του 2018 και της αναπροσαρμογής του 2021 γίνεται μέσω του σχετικού κουμπιού αριστερά.
• Για εντοπισμό ζώνης του αντικειμενικού συστήματος, εισάγετε διεύθυνση, τοπωνύμιο ή τον κωδικό ζώνης στο πεδίο αναζήτησης και πατώντας το μεγεθυντικό φακό εστιάζετε στη ζώνη ενδιαφέροντος.
• Επιλέγοντας μια ζώνη, σε κλίμακα 1:72.000 ή μεγαλύτερη, εμφανίζεται παράθυρο με τις πληροφορίες της ζώνης, τον αντίστοιχο Πίνακα και Χάρτη του ΦΕΚ του Αντικειμενικού Συστήματος και τους ενημερωμένους συντελεστές εμπορικότητας. Η ενημερωμένη τιμή ζώνης εμφανίζεται στο χάρτη.
• Η εφαρμογή υπολογισμού αντικειμενικής αξίας για μεταβίβαση ακινήτων για συγκεκριμένα έντυπα ενεργοποιείται από το σχετικό κουμπί πάνω δεξιά. Αφού επιλέξετε στο χάρτη το ακίνητο, καθώς συμπληρώνετε τα απαραίτητα στοιχεία, η αντικειμενική αξία εμφανίζεται στον τίτλο του παραθύρου. Η εφαρμογή είναι πληροφοριακού χαρακτήρα.

 

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα ψηφιακού χάρτη με τις τιμές ζώνης

https://maps.gsis.gr/valuemaps/

 

Οι αντικειμενικές αξίες για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων

Αριθμ. 57732 ΕΞ 2021 – ΦΕΚ Τεύχος B’ 2375/07.06.2021
Αναπροσαρμογή των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων και έναρξη ισχύος των διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 και καθορισμός τιμών εκκίνησης και συντελεστών αυξομείωσής τους για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται σε λοιπές περιοχές εντός σχεδίου ή ορίων οικισμών κατά το αντικειμενικό σύστημα.