Φορολογικές δηλώσεις: Τα 30 «SOS» για να μην πληρώσετε έξτρα φόρους

Φέτος οι δηλώσεις θα πρέπει να υποβληθούν έως το τέλος Ιουνίου, ενώ η πληρωμή του φόρου θα γίνει σε 8 δόσεις αρχής γενομένης από τον Ιούλιο.

Με την προθεσμία υποβολής της φορολογικής δήλωσης να λήγει στις 30 Ιουνίου 2022 η ΑΑΔΕ με έναν αναλυτικό οδηγό δίνει απαντήσεις για τους κρίσιμους κωδικούς του νέου εντύπου Ε1 που πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι για να αποφύγουν τις επιβαρύνσεις αλλά και τις περιπέτειες με την Εφορία.

Φέτος οι δηλώσεις θα πρέπει να υποβληθούν έως το τέλος Ιουνίου, ενώ η πληρωμή του φόρου – για όσους λάβουν χρεωστικό εκκαθαριστικό – θα γίνει σε 8 δόσεις αρχής γενομένης από τον Ιούλιο.

1.      Είναι υποχρεωτική η επικαιροποίηση των στοιχείων επικοινωνίας μου για την υποβολή της δήλωσης;

Τα στοιχεία του φορολογούμενου απαιτείται να είναι επικαιροποιημένα, καθόσον χρησιμοποιούνται και ως στοιχεία επικοινωνίας από τη Φορολογική Διοίκηση. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης με χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας για την επιβεβαίωση στοιχείων, υποχρεωτικά θα πρέπει ο υπόχρεος και η σύζυγος να έχουν ήδη επικαιροποιήσει τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο myAADE/Μητρώο & Επικοινωνία, μετά την 11/09/2021. Εάν δεν τα έχετε επικαιροποιήσει, μέσω συνδέσμου θα οδηγείστε στο myAADE για τη συμπλήρωση των στοιχείων επικοινωνίας. Επισημαίνεται η ανάγκη να συμπληρώνετε ορθά την ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail) σας, καθώς αυτή χρησιμοποιείται για την κοινοποίηση πράξεων. Η κοινοποίηση που έχει πραγματοποιηθεί στη συγκεκριμένη διεύθυνση θεωρείται ότι έχει συντελεστεί νόμιμα με αποτέλεσμα να επιφέρει όλες τις συνέπειες που προβλέπονται από τον νόμο για τον φορολογούμενο.

2.      Eίναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ΑΜΚΑ κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων;

Ναι. Σε περίπτωση που δεν σας έχει χορηγηθεί ΑΜΚΑ, θα επιλέξετε έναν από τους λόγους της μη απόκτησης.

3.      Ο γιος μου συμπλήρωσε τα 18 έτη και είναι εξαρτώμενο μέλος μου. Πρέπει να αποκτήσει δικό του Α.Φ.Μ.;

Τα ενήλικα τέκνα θα πρέπει να διαθέτουν προσωπικό Α.Φ.Μ. προκειμένου να τα συμπεριλάβετε ως εξαρτώμενα μέλη στη δήλωσή σας.

4.      Δεν συμφωνώ με τα στοιχεία που είναι προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς των εισοδημάτων. Τι πρέπει να κάνω;

Επικοινωνήστε με τον εργοδότη ή φορέα και σε περίπτωση λανθασμένης υποβολής, θα πρέπει ο εργοδότης ή φορέας να υποβάλλει ηλεκτρονικά εκ νέου το αρχείο με τα σωστά στοιχεία βεβαίωσης. Σε περίπτωση που ο εργοδότης υποβάλλει εκ νέου αρχείο βεβαιώσεων θα προ-συμπληρωθούν τα νέα στοιχεία.

5.      Έχω εισπράξει αναδρομικά συντάξεων. Πώς θα τα δηλώσω;

Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Εάν τα αναδρομικά αφορούν τα φορολογικά έτη 2015 κι εφεξής, η τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2022.

6.      Οι κωδικοί με τα ποσά των δαπανών 049-050 προσυμπληρώνονται;

Οι συγκεκριμένοι κωδικοί δεν προσυμπληρώνονται από την ΑΑΔΕ, αλλά το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό αναγράφεται από τους φορολογούμενους. Προς διευκόλυνση του υπολογισμού αυτού, η ΑΑΔΕ αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν τα ποσά αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Δαπάνες οι οποίες έχουν μεν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, αλλά δεν περιλαμβάνονται στην αναρτώμενη πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνονται εφόσον πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις και αποδεικνύονται από τον φορολογούμενο με κάθε πρόσφορο μέσο. Στον εσωτερικό πίνακα των κωδικών 049-050, εμφανίζονται επιπλέον οι καταβολές φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2021 καθώς και οι καταβολές σε δόσεις δανείων, εφόσον υπάρχουν. Στα αντίστοιχα πεδία, πρέπει να συμπληρωθούν οι καταβολές σε δόσεις δανείων, η πληρωμή ενοικίων καθώς και η καταβολή ποσού διατροφής εφόσον υπάρχουν και έχουν πραγματοποιηθεί με τα οριζόμενα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής εντός του 2021.

7.      Ποιες εισφορές σε ασφαλιστικούς φορείς συμπληρώνω;

Εφόσον είστε μισθωτός ή συνταξιούχος, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται ποσά που αφορούν σε ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από τους ίδιους τους μισθωτούς ή συνταξιούχους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης, όπως χρόνου στρατιωτικής θητείας, και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις. Συμπληρώνονται ομοίως οι εισφορές ΝΑΤ, όπως και τα ποσά που καταβάλλονται από τους ίδιους τους μισθωτούς υπέρ ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης (ΤΕΑ), κατά το μέρος που αφορούν τη μισθωτή τους εργασία.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συμπληρώνονται τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που παρακρατούνται και αποδίδονται από τον εργοδότη-ασφαλιστικό φορέα για μισθωτούς- συνταξιούχους και που αναγράφονται στις αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχών.

8.      Έχω αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2021, πώς το δηλώνω;

Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο στον πίνακα 5.1 και θα εισάγετε και τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε, θα την καταχωρήσετε και θα επιλέξετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Τέλος, θα επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά «Μεταφορά στη Δήλωση».

9.      Πώς θα συμπληρώσω στον πίνακα 5.1 την ιδιοκατοίκηση;

Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο, θα ανοίξει ο υποπίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9. Δηλώνετε όποια ακίνητα ιδιοκατοικείτε, τα χαρακτηρίζετε ανάλογα (κύρια – 1η δευτερεύουσα – 2η δευτερεύουσα – λοιπές – αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι), τα καταχωρείτε και τέλος επιλέγετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Για την περίπτωση βοηθητικών χώρων που δεν βρίσκονται στην ίδια οικοδομή με την κύρια ή τις δευτερεύουσες κατοικίες, η επιφάνεια και η διεύθυνση τους συμπληρώνονται στα αντίστοιχα πεδία της κύριας ή των δευτερευουσών κατοικιών. Επιπρόσθετα για την δήλωση χρήσης αυτοτελών βοηθητικών χώρων χωρίς στοιχεία κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας, η επιφάνεια συμπληρώνεται στο πεδίο των βοηθητικών χώρων και στην χρήση επιλέγεται αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλετε να δηλώσετε θα επιλέξετε εισαγωγή νέου ακινήτου και θα καταχωρήσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.

10.  Πώς μπορώ να τροποποιήσω τα στοιχεία ενός ακινήτου;

Εφόσον δεν συμφωνείτε με τα στοιχεία των ακινήτων, όπως αυτά εμφανίζονται, θα πρέπει να τα διαγράψετε και να τα εισάγετε ως νέα ακίνητα με τα σωστά στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή σας εικόνα.

11.  Ποιος είναι ο Αριθμός Παροχής Ρεύματος;

Θα τον αναζητήσετε στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σας αποστέλλονται από τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Θα αναγράψετε τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά.

12.  Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κωδικού για τις κατοικίες του Πίνακα 5.1;

Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται στον Πίνακα αυτό.

13.  Πώς θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν έχω ενοίκιο κύριας κατοικίας;

Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο, θα καταχωρήσετε τα στοιχεία της κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε και θα επιλέξετε «Μεταφορά στη Δήλωση». ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να κλικάρετε στον κωδικό 203 την ένδειξη «Μισθωμένη».Στη συνέχεια θα συμπληρώσετε και τον πίνακα 6.11.

14.  Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του Αριθμού Δήλωσης Μίσθωσης για κατοικία που ενοικιάζω (κύρια κατοικία, δευτερεύουσα, για τέκνα που σπουδάζουν);

Ναι. Στον ΠΙΝΑΚΑ 6, στις νέες στήλες των πινάκων των περιπτώσεων 11, 12 και 13 με τίτλο «Αριθμός Δήλωσης Μίσθωσης», συμπληρώνεται ο αριθμός της Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας της αντίστοιχης σύμβασης μίσθωσης.

15.   Πώς θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν είμαι φιλοξενούμενος;

Συμπληρώστε στον υποπίνακα του κωδικού 801 τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που σας φιλοξενεί, τα τ.μ. της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας. Εάν το πρόσωπο που σας φιλοξενεί έχει ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση και δεν έχει δηλώσει τη φιλοξενία, θα πρέπει να προηγηθεί η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης για να σας συμπεριλάβει στους φιλοξενούμενους.

16.   Πώς θα συμπληρώσω στη δήλωσή μου ότι φιλοξενώ φυσικά πρόσωπα υπόχρεα σε δήλωση;

Στον κωδικό (007-008) ανοίγει υποπίνακας στον οποίο συμπληρώνετε τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που φιλοξενείται, τα τ.μ. της οικίας σας και τους μήνες που τον φιλοξενήσατε.

17.  Πώς θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν διαμένω με τον/την σύζυγό μου έχοντας  επιλέξει την υποβολή χωριστής δήλωσης και το ακίνητο που ιδιοκατοικούμε ανήκει στον/στην σύζυγό μου;

Στον υποπίνακα του κωδικού 801 θα επιλέξει τη συνοίκηση με σύζυγο και στο πεδίο Α.Φ.Μ. θα συμπληρώσει τον Α.Φ.Μ. του συζύγου που ανήκει το ακίνητο. Ο/Η σύζυγος στον οποίο ανήκει το ακίνητο δεν θα δηλώσει στον κωδικό 007 ότι φιλοξενεί τον/την σύζυγο.

18.  Πώς γίνεται επιβεβαίωση όταν ο γάμος δεν έχει δηλωθεί και στον πίνακα επιβεβαίωσης δεν εμφανίζεται η σύζυγος;

Θα πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για την έγγαμη σχέση. Μετά την ενημέρωση θα προχωρήσετε στην επιβεβαίωση αφού πληκτρολογήσετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και τα υπόλοιπα στοιχεία της που απαιτούνται.

19.   Έχω χωρίσει, πώς θα διαγράψω τη σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;

Θα πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της  Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της. Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».

20.   Είναι υποχρεωτική η κοινή υποβολή δήλωσης για τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;

Τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης (ΜΣΣ) δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον έχουν ενημερώσει το Τμήμα – Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.

21.   Έχω χωρίσει, πώς θα διαγράψω τη σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;

Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της. Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».

22.  Έχω χωρίσει, πώς θα διαγράψω τον σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;

Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. σας από το πεδίο της «ΣΥΖΥΓΟΥ» και θα τον πληκτρολογήσετε στο πεδίο «ΥΠΟΧΡΕΟΣ». Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».

23.    Είμαι σε κατάσταση πτώχευσης. Θα υποβάλω κοινή δήλωση με τον/τη σύζυγό μου;

Στην περίπτωση αυτή δεν υποβάλλεται κοινή δήλωση. Η δήλωση που αφορά στην πτωχευτική περιουσία υποβάλλεται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από τον σύνδικο πτώχευσης. Η δήλωση για τα λοιπά εισοδήματα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον φορολογούμενο.

24.  Θέλω να υποβάλω δήλωση και ο/η σύζυγος έχει αποβιώσει πριν την υποβολή της δήλωσης. Τι να κάνω;

Δηλώνεται ο θάνατος στο Τμήμα – Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. και υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις. Ο/η εν ζωή σύζυγος υποβάλει τη δήλωση ηλεκτρονικά, ενώ για τον/την αποβιώσαντα/σα σύζυγο η δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.. Για την ηλεκτρονική δήλωση του/της εν ζωή συζύγου στη διαδικασία επιβεβαίωσης ισχύει ό,τι έχει αναφερθεί στις περιπτώσεις του χωρισμού. 

25.  Είμαι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής και εμφανίζεται λανθασμένα η φορολογική μου κατοικία. Πώς θα την διορθώσω;

Μπορείτε να επιλέξετε την ορθή χώρα φορολογικής κατοικίας σας από τη λίστα που εμφανίζεται. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενημερώσετε και το τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης.

26.   Ασκώ επιχειρηματική δραστηριότητα και στη χρήση 2021 έχω εισόδημα και από μισθωτή εργασία. Μπορώ να φορολογηθώ σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. στ’ παρ. 2 άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε.;

Θα υποβάλλετε ηλεκτρονικά την αρχική σας δήλωση δηλώνοντας τα εισοδήματά σας ως έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα και στη συνέχεια θα υποβάλλετε τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και κατόπιν ελέγχου όλων των προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος θα καθοριστεί ο τρόπος φορολόγησης του εισοδήματός σας.

27.  Έχω βεβαίωση/απόφαση από τον ασφαλιστικό φορέα με την οποία συνταξιοδοτήθηκα λόγω αναπηρίας 80% και άνω. Δικαιούμαι την έκπτωση των 200 ευρώ;

 Όχι, γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία (περ. α’ παρ. 1 άρθρου 17 ΚΦΕ).

28.  Το ακίνητο μου δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης. Τι θα συμπληρώσω στον αντίστοιχο κωδικό;

Η συμπλήρωση του αριθμού παροχής για όλα τα ακίνητα είναι υποχρεωτική. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει μετρητής θα συμπληρώσετε τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999. 

29.  Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κωδικού για τις κατοικίες του Πίνακα 5.1;

Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται στον Πίνακα αυτό.

30.  Έχω εξαρτώμενο μέλος το οποίο δηλώνω στον πίνακα 8 της δήλωσης, ενώ υπάρχει και η υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης από το μέλος. Θα πρέπει να συμπληρώσω τα στοιχεία του εξαρτώμενου μέλους στον υποπίνακα του κωδικού 007-008 για τη φιλοξενία;

Εφόσον το εξαρτώμενο μέλος συνοικεί μαζί σας και δηλώνεται στον πίνακα 8 δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του κωδικού 007-008.

Ποιες επιχειρήσεις θα πάρουν με προτεραιότητα επιστροφές ΦΠΑ

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Οι "καθαρές" επιχειρήσεις θα λαμβάνουν πρώτες τις επιστροφές φόρων και ΦΠΑ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Η φορολογική διοίκηση ετοιμάζει σχετική λίστα στην οποία θα ενταχθούν επιχειρήσεις που έχουν ελεγχθεί στο παρελθόν και δεν είχαν φορολογικά παραπτώματα και δεν υπάρχουν ενδείξεις για συμμετοχές σε απάτες.

Οι "καθαρές" επιχειρήσεις θα πρέπει να πληρούν τα εξής κριτήρια προκειμένου να λαμβάνουν πρώτες τις επιστροφές φόρων:

α) Να έχουν ελεγχθεί για τουλάχιστον τρείς φορολογικές περιόδους και το σύνολο των επιστραφέντων κατόπιν ελέγχων ποσών δεν διαφέρει από το συνολικά αιτούμενο ποσό σε ποσοστό άνω 5%.

 β) Να μην έχουν υποπέσει σε φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις.

γ) Να μην χαρακτηρίζονται ως ύποπτες για συμμετοχή σε απάτη που αφορά στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, κατόπιν εφαρμογής κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου, τα οποία εξετάζονται σε κεντρικό επίπεδο αποκλειστικά και δεν δημοσιοποιούνται.

Πάντως από τα στοιχεία του Προϋπολογισμού φαίνεται ότι η ΑΑΔΕ έχει βελτιώσει τον ρυθμό των επιστροφών φόρων. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του Φεβρουαρίου έδειξαν ότι οι οφειλές που εκκρεμούν για πάνω από 90 ημέρες, είχαν φτάσει στα 356 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 555 εκατ. ευρώ ήταν οι περιπτώσεις που βρίσκονταν σε μικρότερη αναμονή. Δηλαδή 912 εκατ. ευρώ συνολικά, έναντι 774 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο.

Τα πρώτα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού για τον Μάρτιο δείχνουν ότι καταβάλλεται προσπάθεια να περιοριστεί αυτό το stock. Μάλιστα, οι επιστροφές ανήλθαν σε 661 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 321 εκατ. ευρώ από τον στόχο των 340 εκατ. ευρώ, και συνολικά στο τρίμηνο οι επιστροφές φόρων έχουν φτάσει στα 1,303 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 280 εκατ. ευρώ από τον στόχο των 1,023 δισ. ευρώ. 

Σχεδιάζεται αυτόματο σύστημα επιστροφών

Όπως αναφέρεται στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ, εντός του 2022 και "με σκοπό την τόνωση της επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους πολίτη, μεριμνούμε για την επιτάχυνση των επιστροφών φόρων. Ιδιαίτερα στοχεύουμε στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου και αυτοματοποιημένου συστήματος επιστροφών για όλες τις κατηγορίες των φόρων, με αξιοποίηση του προφίλ των φορολογουμένων και ανάλυση κριτηρίων".

Συνολικά, η φορολογική διοίκηση σκοπεύει να επιστρέψει φόρους ύψους 5 δισ. ευρώ, ενώ στόχος είναι να μηδενισθούν οι εκκρεμείς επιστροφές φόρου (άνω των 90 ημερών) οι οποίες κοστίζουν στο ελληνικό δημόσιο καθώς επιβαρύνονται με τόκο.

Εντός, λοιπόν, του έτους θα τεθεί σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΑΑΔΕ σε εφαρμογή ηλεκτρονικό σύστημα που θα χειρίζεται αυτόματα τις επιστροφές φόρου. Η αυτοματοποίηση των επιστροφών ΦΠΑ  μέσω της ψηφιοποίησης και απλοποίησης των διαδικασιών μεταξύ φορολογικών υπηρεσιών και επιχειρήσεων αποτελεί μια από τις μεταρρυθμίσεις του Εθνικού Σχεδίου των 30,5 δισ. ευρώ και ήδη η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες με στόχο να τεθούν εντός του έτους οι νέες αλλαγές στις επιστροφές φόρων

Επιχειρήσεις και επαγγελματίες θα υποβάλλουν το αίτημά τους ηλεκτρονικά και άμεσα θα λαμβάνουν απάντηση για την ημερομηνία επιστροφής του σχετικού ποσού που δικαιούνται, χωρίς ανθρώπινη επαφή. Η διαδικασία αυτή θα ακολουθείται για την πλειονότητα των αιτήσεων επιστροφής χρημάτων.

Ο νέος κατώτατος μισθός και ημερομίσθιο από 1/5/2022 | Πίνακες

 

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Εργασίας με Αριθμ. 38866/21.4.2022, καθορίστηκε, από 1 Μαΐου 2022, ο νόμιμος κατώτατος μισθός και το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο, για πλήρη απασχόληση, για τους υπαλλήλους και τους εργατοτεχνίτες όλης της χώρας, χωρίς ηλικιακή διάκριση, ως εξής:

α) Για τους υπαλλήλους ο κατώτατος μισθός ορίζεται στα επτακόσια δεκατρία ευρώ (713,00 €).

β) Για τους εργατοτεχνίτες το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται στα τριανταένα ευρώ και ογδόντα-πέντε λεπτά (31,85 €).

Αναστολή μισθολογικών ωριμάνσεων

Από 14/2/2012 και μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%, αναστέλλεται η ισχύς διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, Συλλογικών Συμβάσεων ή Διαιτητικών Αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, περιλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως ενδεικτικά το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας (άρθρο 4, Π.Υ.Σ.6/2012).

Προσαυξήσεις προϋπηρεσίας

Σύμφωνα με την υποπαρ.ΙΑ.11.3 της παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012, όπως ισχύει, θα πρέπει να επισημάνουμε τα παρακάτω:

Υπάλληλοι	Ο κατώτατος μισθός προσαυξάνεται με ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.
Εργατοτεχνίτες	Το κατώτατο ημερομίσθιο προσαυξάνεται με ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.

• Οι ως άνω προσαυξήσεις προϋπηρεσίας καταβάλλονται σε εργαζόμενο με προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε ειδικότητα, για μεν τους εργατοτεχνίτες μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους, για δε τους υπαλλήλους μετά τη συμπλήρωση του 19ου έτους της ηλικίας τους και ισχύουν για την συμπληρωθείσα υπηρεσία την 14.2.2012.
• Έως ότου η ανεργία διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10% αναστέλλεται η προσαύξηση του νομοθετικώς καθορισμένου νόμιμου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου για προϋπηρεσία, που συμπληρώνεται μετά την 14.2.2012.
• Για τους εγγεγραμμένους ανέργους στα οικεία μητρώα ανέργων με διάρκεια συνεχόμενης ανεργίας μεγαλύτερη των 12 μηνών (μακροχρόνια ανεργία) που προσλαμβάνονται ως υπάλληλοι, ο κατώτατος μισθός προσαυξάνεται με ποσοστό 5% για κάθε τριετία και συνολικά με 15% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.

Περικοπή επιδόματος γάμου εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο - Χορήγηση επιδόματος γάμου εξ ελευθεριότητας

Πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας καμία άλλη προσαύξηση δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο (περίπτωση ε΄ της υποπαρ.ΙΑ.11.3 της παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012, όπως ισχύει).

Οι εργοδότες - επιχειρήσεις που δεσμεύονται από ισχύουσες κλαδικές, ομοιοεπαγγελματικές ή επιχειρησιακές Σ.Σ.Ε. που προβλέπουν επίδομα γάμου, υποχρεούνται στην καταβολή του (Αριθμ. Πρωτ. 26352/839/28.11.2012).

Στην περίπτωση που ο εργοδότης συνέχισε τη χορήγηση του επιδόματος γάμου, ενώ είχε το δικαίωμα για τους εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο να προβεί είτε στη περικοπή του για τους ήδη απασχολούμενους, είτε στη μη χορήγησή του όσον αφορά τους νεοπροσλαμβανόμενους, δεν μπορεί (ο εργοδότης) κατά το τρέχον διάστημα να προβεί σε μονομερή ανάκληση του εν λόγω επιδόματος, διότι το ποσό αυτό του επιδόματος γάμου συνεχίζει να χορηγείται ως όρος ατομικής σύμβασης εκτός αν αυτός (ο εργοδότης) με σχετικό όρο αποτυπωμένο στην ατομική σύμβαση εργασίας, ως προϊόν συμφωνίας εργοδότη και εργαζόμενου, επιφύλαξε ρητώς για τον εαυτό του το δικαίωμα της μονομερούς ανάκλησής του (Α.Π. 1202/2002). Αν δεν υπάρχει σχετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου, η μονομερής περικοπή του επιδόματος γάμου από τον εργοδότη σε αυτό το χρονικό διάστημα, δεν είναι δυνατή και αν γίνει έχει τις συνέπειες της μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων της σύμβασης.

Πίνακες για υπαλλήλους και εργατοτεχνίτες

Οι νέοι μισθοί από 1/5/2022 για άγαμους και έγγαμους υπαλλήλους και εργατοτεχνίτες με τις τριετίες (συμπληρωθείσα υπηρεσία την 14.2.2012) παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:

Κατώτατος μισθός από 1/5/2022
Έτη προϋπηρεσίας:	Υπάλληλοι (€/μήνα)
0-3	713,00
3-6	784,30
6-9	855,60
9 και άνω	926,90
Κατώτατος μισθός υπαλλήλων με επίδομα γάμου (€/μήνα)
0-3	784,30
3-6	855,60
6-9	926,90
9 και άνω	998,20

Κατώτατο ημερομίσθιο από 1/5/2022
Έτη προϋπηρεσίας:	Εργατοτεχνίτες (€/ημέρα)
0-3	31,85
3-6	33,44
6-9	35,04
9-12	36,63
12-15	38,22
15-18	39,81
18 και άνω	41,41
Κατώτατο ημερομίσθιο εργατοτεχνιτών με επίδομα γάμου (€/ημέρα)
0-3	35,04
3-6	36,63
6-9	38,23
9-12	39,82
12-15	41,41
15-18	43,00
18 και άνω	44,60

Κατώτατος μισθός: Μήπως κατά βάθος, κάπου υπάρχει λάθος;

Γιάννης Κορωναίος - CNN Greece

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ο βασικός κατώτατος μισθός θα φθάσει τα 713 ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά να είναι 800 ευρώ, το ΚΙΝΑΛ ζητά να επανέλθει στα 751 ευρώ (όσο ήταν πριν εφαρμοστούν τα μνημόνια) και το ΚΚΕ θέλει 825 ευρώ. Διαλέγετε τι προτιμάτε! Όμως μήπως κατά βάθος, κάπου υπάρχει λάθος;

Αλήθεια, είναι δουλειά του κράτους να καθορίζει τους μισθούς σε μια ελεύθερη οικονομία ή μήπως δεν είναι ελεύθερη; Οι παλαιότεροι θυμόμαστε τις «συνδικαλιστικές μάχες» που δίνονταν για να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις είτε για το σύνολο των εργαζόμενων, είτε για επιμέρους κλάδους ή εργασιακούς χώρους. Ο καθένας από εμάς μπορεί να ανασύρει από τη μνήμη του καλές και κακές εμπειρίες από όλα αυτά. Συγκρούσεις, συναλλαγές, συντεχνιακές λειτουργίες, νίκες, εκβιασμούς, ηρωισμούς, εξαγορές, όλα υπήρχαν και συνέθεταν το «τοπίο».

Όλα αυτά ανατράπηκαν με τα μνημόνια και για την ακρίβεια με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 6/2012 της κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου που στήριζαν ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ με την οποία ορίστηκε το εξής: «Από 14.2.2012 η προσφυγή στη διαιτησία γίνεται αποκλειστικά με κοινή συμφωνία των μερών». Μα «γιατί είναι τόσο σημαντική η Διαιτησία», θα αναρωτηθεί κάποιος; Πρόκειται για τη βάση στην οποία στηρίζονται οι διαπραγματεύσεις που αφορούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθώς χωρίς το δικαίωμα προσφυγής στον υποχρεωτικό θεσμό της Διαιτησίας θα μπορούν απλώς οι εργοδοτικές οργανώσεις να «στυλώνουν τα πόδια» έναντι των διεκδικήσεων των εργαζομένων και απλώς αυτές οι διεκδικήσεις δεν θα μπορούν να περάσουν…

Υπάρχει και κάτι άλλο και ονομάζεται «επεκτασιμότητα». Τι είναι αυτό; Απλά σήμερα όποια σύμβαση υπογραφεί δεσμεύει μόνο όσους είναι μέλη των μερών που υπέγραψαν την σύμβαση. Όλοι οι υπόλοιποι δεν είναι υποχρεωμένοι. Κοινώς αφορά ελάχιστους

Έγιναν πολλές προσπάθειες για να «επανέλθει η κανονικότητα» στα εργασιακά, όμως στο ενδιάμεσο είχαμε και ένα άλλο γεγονός: Την απαξίωση των συνδικαλιστικών οργανώσεων τις οποίες πλέον ακολουθούν όλο και λιγότεροι.

Επομένως έχουμε μεν ελεύθερη οικονομία, αλλά δεν μπορούν οι εργαζόμενοι να διαπραγματευτούν συλλογικά αυτό που «εμπορεύονται», δηλαδή την εργασία τους. Να διαπραγματεύονται μόνο ατομικά, εκτός από αυτούς που καλύπτονται από τις κυβερνητικές αποφάσεις (δηλαδή όσους αμείβονται με το κατώτατο).

Χρειαζόμαστε συνδικάτα; Κατηγορηματικά ναι. Φτάνει να είναι σοβαρά, να μην αποτελούν προέκταση κομματικών βραχιόνων, να μην λειτουργούν εκβιάζοντας το κοινωνικό σύνολο και βεβαίως να μην είναι «όργανα της εργοδοσίας», για να θυμηθούμε και την παλαιότερη φρασεολογία... Ορισμένοι άλλοι θα ζητήσουν να είναι «ταξικά», να είναι «φιλελεύθερα», να είναι «ακηδεμόνευτα» και πάει λέγοντας. Το σίγουρο όμως είναι ότι σε μια δημοκρατία είναι απαραίτητα για να έχουν «ίσα όπλα» οι εργαζόμενοι που δεν έχουν τη δυνατότητα ατομικής διαπραγμάτευσης.

Τα συνδικάτα δεν είναι δημοφιλή στον σύγχρονο κόσμο. Όμως οι ακραίες συμπεριφορές μεγάλων εργοδοτών (ΑΜΑΖΟΝ, UBER κλπ) οδήγησαν τους εργαζόμενους στην απόφαση να συνδικαλιστούν, κάτι που κατέστη δυνατό παρά την έντονη αντίδραση των manager... Στον δυτικό κόσμο το ζήτημα του συνδικαλισμού επανατοποθετείται, σε διαφορετικές όμως βάσεις συγκριτικά με το παρελθόν. Στην Ελλάδα βεβαίως βρισκόμαστε πολύ πίσω…

Είναι «της μόδας» να αναφερόμαστε στην «επαναφορά στην κανονικότητα». Σίγουρα «κανονικότητα» δεν είναι το κράτος να ορίζει τους μισθούς. Κανονικότητα επίσης δεν είναι να βρίσκονται απροστάτευτοι και οι εργαζόμενοι. Το φαινόμενο να έχουμε μεγάλη ανεργία (μικρότερη βέβαια από το 28,5% που ήταν στην κορύφωση των μνημονίων) και ταυτόχρονα να μην βρίσκουν εργαζόμενους πολλές επιχειρήσεις (κάτι ιδιαίτερα έντονο φέτος στον τουρισμό), αυτό απλά σημαίνει ότι η αγορά εργασίας είναι σε ανισορροπία. Για να επανέλθει σε ισορροπία χρειάζονται «δίκαιοι μισθοί», σαφές και σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για την εργασία και ικανοί διαπραγματευτές μεταξύ των τριών πλευρών (εργαζόμενοι-εργοδότες-δημόσιο). Οι δυο πρώτοι να διαπραγματεύονται και ο τρίτος να ορίζει το θεσμικό πλαίσιο.

Σίγουρα «δεν είναι της μόδας» οι αναφορές σε θέματα συλλογικής εκπροσώπησης των εργαζομένων. Όμως όταν για πολλούς (κυρίως νέους) ο μισθός «τελειώνει» στα μισά του μήνα και το brain drain επανέρχεται σαν εργασιακή διέξοδος, τότε η κοινωνία μας πρέπει να ξανασυζητήσει πώς θα αποκατασταθεί η εργασιακή ισορροπία. Και το σίγουρο είναι ότι η λύση δεν βρίσκεται σε μια πλειοδοσία υποσχέσεων γύρω από τον βασικό μισθό, αλλά στην αποκατάσταση των μηχανισμών διαπραγμάτευσης και συνομιλιών που θα δίνουν δίκαιες λύσεις.

Ασφάλιση συγγενικών προσώπων

1. Γενικά

Ραχοκοκαλιά της ελληνικής επιχειρηματικότητας και διεθνώς είναι οι οικογενειακές επιχειρήσεις. Η ασφάλιση στον Ε.Φ.Κ.Α. συγγενικών προσώπων του εργοδότη αποτελεί πολλές φορές θέμα το οποίο απασχολεί τόσο τους εργοδότες όσο και τους εργαζόμενους καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που δημιουργούνται παρανοήσεις σχετικά με το ποιος δικαιούται απαλλαγή ασφάλισης και σε ποιες περιπτώσεις.

Στο παρακάτω ασφαλιστικό πλαίσιο σημειώνουμε πως εντάσσονται οι σύζυγοι και συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού εργοδοτών (φυσικό πρόσωπο) σε ατομική επιχείρηση και μόνο.

Ποιους εννοούμε όταν λέμε συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού;

Υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. τα πρόσωπα εκείνα, που παρέχουν εργασία μέσα στα όρια της χώρας σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας με την προϋπόθεση όμως ότι για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης.

Επειδή από τον νόμο δεν προσδιορίζεται αν από τις διατάξεις αυτού καλύπτονται και οι συγγενείς εξ αγχιστείας α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας του εργοδότη, κατά την άποψή μας καλύπτονται μόνο οι εξ αίματος συγγενείς. Και τούτο, γιατί οι εξ αγχιστείας συγγενείς του εργοδότη υπάγονται και συνεχίζουν να υπάγονται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. με βάση τις γενικές διατάξεις της νομοθεσίας αυτού ( άρθρο 2 παρ. 1 του Α.Ν.1846/1951 ). Αν όμως υπάρξουν περιπτώσεις συγγενών εξ αγχιστείας, που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 του Α.Ν.1846/1951 για να υπαχθούν υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στην ασφάλιση του Ιδρύματος (π.χ. δεν υπάρχει καταβολή μισθού) τότε στις περιπτώσεις αυτές θα μπορούν να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Κανονισμού Ασφάλισης. Επομένως, σύμφωνα με τα παραπάνω, εξαίρεση από την ασφάλιση μπορούν να λάβουν οι εξ αίματος συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού και κρίνεται επί των πραγματικών γεγονότων από τα ελεγκτικά όργανα η εργασία των συγγενών εξ αγχιστείας.

Σχετικά με τη διάκριση των συγγενών επισημαίνουμε:

Συγγενείς πρώτου βαθμού εξ αίματος είναι τα παιδιά προς τους γονείς τους και οι γονείς προς τα παιδιά τους.

Δευτέρου βαθμού εξ αίματος είναι κατ΄ ευθεία γραμμή ο παππούς προς τα εγγόνια και εκ πλαγίου τα αδέλφια μεταξύ τους.

Συγγενείς πρώτου βαθμού εξ αγχιστείας είναι ο πεθερός ή η πεθερά προς τον γαμπρό ή τη νύφη και ο πρόγονος προς τη μητριά ή τον πατριό.

Δευτέρου βαθμού εξ αγχιστείας είναι ο σύζυγος προς τα αδέλφια της συζύγου του και η σύζυγος προς τα αδέλφια του συζύγου της (κουνιάδος - κουνιάδα).

To θετό τέκνο, το οποίο σύμφωνα με το άρθρο 1579 του Α.Κ. «από της υιοθεσίας επέχει τάξιν γνησίου έναντι του υιοθετήσαντος» υπάγεται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. με βάση τις διατάξεις που θα αναφερθούν στη συνέχεια.

Το παιδί που έχει γεννηθεί εκτός γάμου, επέχει θέση γνησίου απέναντι στη μητέρα του, ενώ όσον αφορά τον πατέρα του μόνο εφόσον επακολουθήσει γάμος μεταξύ των γονέων και εκούσια ή δικαστική αναγνώριση.

Προϋποθέσεις ασφάλισης των παραπάνω προσώπων είναι η κατά κύριο επάγγελμα απασχόληση και η μη υπαγωγή τους για τη συγκεκριμένη εργασία, που προσφέρουν στο σύζυγο η στον συγγενή, υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

2.Έναρξη και λήξη της ασφαλιστικής σχέσης

Η ασφάλιση των παραπάνω προσώπων είναι μεν υποχρεωτική αλλά όχι και αυτοδίκαιη. Αυτό σημαίνει ότι για να αρχίσει η ασφάλιση και να τελειώσει πρέπει να αναγγελθεί στο Ίδρυμα η έναρξη της απασχόλησης και η διακοπή της από το απασχολούμενο πρόσωπο ή από τον αποδέκτη των υπηρεσιών του.

Λόγω της ιδιορρυθμίας που παρουσιάζει η ασφαλιστική σχέση, που δημιουργείται με τις διατάξεις αυτές (ασφάλιση και υποχρεώσεις μεταξύ συγγενικών προσώπων) η ανάγκη αναγγελίας, που θεσπίζεται με τον Κανονισμό δεν προσβάλει την υποχρεωτικότητα της ασφάλισης και τούτο γιατί από τη στιγμή που θα χωρήσει η αναγγελία, η ασφάλιση είναι υποχρεωτική σε όλα τα στάδια αυτής μέχρι την αναγγελία της διακοπής.

Προϋπόθεση βέβαια της έναρξης ή της διακοπής της ασφάλισης είναι η διαπίστωση της αναγγελθείσας απασχόλησης από τα όργανα της ασφάλισης.

Επιδότηση ανεργίας για τους συγγενείς

Οι ασφαλισμένοι οι οποίοι από τη δημοσίευση του Ν. 4075/2012 και εφεξής εντάσσονται στην ασφάλιση του λογαριασμού κλάδου ανεργίας του Ο.Α.Ε.Δ. και προσκομίζουν καταγγελία της σύμβασής τους ή λύση της εργασιακής τους σχέσης από 11/4/2012 και συγκεντρώνουν τις λοιπές προϋποθέσεις για την επιδότησή τους (π.χ. ασφάλιση υπέρ του λογαριασμού ανεργίας στο κρίσιμο για την επιδότηση χρονικό διάστημα) είναι δικαιούχοι τακτικής επιδότησης ανεργίας από τις Υπηρεσίες του Οργανισμού. Ωστόσο, πριν την έναρξη ισχύος του νόμου την 11/04/2012 υπάρχουν περιπτώσεις εργαζομένων σε ατομική επιχείρηση συζύγων ή συγγενών α΄ ή β΄ βαθμού, κατά τις οποίες το Ι.Κ.Α. εισέπραττε εισφορές με βάση Πακέτο Κάλυψης το οποίο συμπεριελάμβανε αποδόσεις υπέρ του λογαριασμού ανεργίας του Ο.Α.Ε.Δ..

Στις περιπτώσεις αυτές, γίνεται συνδυασμένη εφαρμογή της γενικής αρχής της τυπικής ασφάλισης και της γενικής αρχής, σύμφωνα με την οποία το ασφαλιστικό δικαίωμα κρίνεται με βάση το νομικό καθεστώς που ισχύει κατά τον χρόνο επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου, δηλαδή την περιέλευση κάποιου σε κατάσταση ανεργίας. Ήδη μετά την ισχύ του Ν.4387/2016 η αρχή της τυπικής ασφαλίσεως καθιερώνεται πλέον και νομοθετικά ( άρθρο 34 παρ.3 N.4387/2016 ).

Συνεπώς, θα υπάγονται στην τακτική επιδότηση ανεργίας οι ασφαλισμένοι, που η καταγγελία της σύμβασής τους ή η λήξη της εργασιακής τους σχέσης συντελείται από την 11/4/2012 και μετά και το κρίσιμο για την επιδότηση χρονικό διάστημα καλύπτει περίοδο πριν την ημερομηνία αυτή, όταν για το κρίσιμο αυτό χρονικό διάστημα έχουν παρακρατηθεί εισφορές υπέρ του κλάδου ανεργίας του Ο.Α.Ε.Δ.. Αντίθετα, δεν είναι δυνατό να υπαχθούν στην τακτική επιδότηση ανεργίας οι ασφαλισμένοι των οποίων η καταγγελία σύμβασης τους ή η λήξη της εργασιακής τους σχέσης συντελέσθηκε πριν από την 11/4/2012.

Σε αυτό το σημείο θεωρούμε πως αξίζει να αναφέρουμε πολλές φορές ότι έχει παρατηρηθεί το εξής: Σε περίπτωση λήξης της εργασιακής σχέσης του συγγενικού προσώπου και έναρξη της επιδότησης ανεργίας η συνέχιση εργασίας στην επιχείρηση του συγγενούς αποτελεί για τον Ο.Α.Ε.Δ. αιτία να διακοπεί το επίδομα ανεργίας να αναζητηθούν τα ήδη καταβεβλημένα ποσά καθώς και θα επιβληθούν τα αντίστοιχα πρόστιμα.

3. Πως ασφαλίζουμε τους συγγενείς;

Η ασφάλιση των προσώπων πού απασχολούνται σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς μέχρι και β΄ βαθμού συγγένειας, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της πραγματικής απασχόλησης ο αριθμός των ημερών ασφάλισης κατά μήνα προσδιορίζεται σε 25. Το Ι.Κ.Α. δεν δέχεται, δηλαδή, στις περιπτώσεις αυτές ούτε μειωμένη ημερήσια απασχόληση, αλλά ούτε και λιγότερες ημέρες από 25 το μήνα ( εγκ. Ι.Κ.Α. 93/1996 ).

Επομένως, οι ημέρες εργασίας κατά μήνα ανεξάρτητα από την πραγματική διάρκεια της ημερήσιας απασχόλησης ή αν ο εργαζόμενος απασχολείται όλες τις ημέρες του μήνα προσδιορίζονται υποχρεωτικά σε 25 ημέρες μηνιαίως εκτός και αν μεσολαβήσει ασθένεια, στράτευση, φυλάκιση, απουσία στο εξωτερικό κ.λπ..

Σύμφωνο Συμβίωσης

Με το άρθρο 16 του Ν.4387/2016 προβλέπεται ρητά πλέον ότι οι αντισυμβαλλόμενοι συμφώνου συμβίωσης (με τήρηση των προϋποθέσεων του Ν.4356/2015) εξομοιώνονται πλήρως με τους εγγάμους ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα, παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό προβλέπει η νομοθεσία.

Σύμφωνα με την εγκ. Ι.Κ.Α. 33/2016 τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες που έχουν ατομική επιχείρηση και με τους οποίους δεν είναι σύζυγοι εκ γάμου αλλά αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει συναφθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4356/2015, από 12/5/2016 έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να υπαχθούν ή να εξαιρεθούν από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. σύμφωνα με την ανωτέρω αναφερθείσα νομοθεσία.

Το σύμφωνο συμβίωσης προκειμένου να ληφθεί υπόψη από τον Ε.Φ.Κ.Α. θα πρέπει να έχει εκδοθεί σύμφωνα με τον Ν.4356/2015, να είναι εν ισχύ δηλ. να μην έχει επέλθει η λύση του και να φέρει όλα τα χαρακτηριστικά που προβλέπει η συγκεκριμένη νομοθεσία.

Σύμφωνα συμβίωσης που έχουν εκδοθεί με τις διατάξεις του προγενέστερου Ν.3719/2008 δεν θα γίνονται αποδεκτά, εφόσον δεν έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν.4356/2015.

Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να υπαχθούν ή να εξαιρεθούν από την ασφάλισή του σύμφωνα με τις διατάξεις των συγγενικών προσώπων, θα πρέπει να προσκομίζουν στα κατά τόπους αρμόδια Υποκ/τα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. πρόσφατο απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης συμφώνου συμβίωσης με συνημμένο αντίγραφο του συμφώνου αυτού, προκειμένου να διαπιστωθεί η υπαγωγή του στις διατάξεις του Ν.4356/2015. Ευνόητο είναι ότι, σε περίπτωση που επέλθει λύση του συμφώνου συμβίωσης θα πρέπει οι συμβαλλόμενοι να το δηλώσουν τούτο άμεσα και εγγράφως στο αρμόδιο Υποκ/μα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ..

Οι εργοδότες (ατομικές επιχειρήσεις) που απασχολούν άτομα υπαγόμενα στην ανωτέρω διάταξη, για τη διαπίστωση των προϋποθέσεων από τα ελεγκτικά όργανα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. θα πρέπει να τηρούν στην επιχείρηση απόσπασμα της ληξιαρχικής πράξης με συνημμένο αντίγραφο του συμφώνου αυτού.

Τα εν λόγω θα αποτελούν και απαραίτητο στοιχείο για τον τακτικό έλεγχο των επιχειρήσεων αυτών από τα αρμόδια Τμήματα Εσόδων του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. τηρουμένων των προϋποθέσεων του Ν.4356/2015.

Στο νέο ασφαλιστικό πλαίσιο του Ε.Φ.Κ.Α. δεν υπάρχει άμεση αναφορά στο θέμα «Ασφάλιση συγγενικών προσώπων», με εξαίρεση της έμμεσης αναφοράς που γίνεται με την εγκύκλιο Ι.Κ.Α. 33/2016, η οποία ναι μεν δημοσιεύθηκε πριν την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 αλλά αφορούσε το νέο ασφαλιστικό καθεστώς.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο της κ. Ηρώς Κυνηγοπούλου με τίτλο «Ασφάλιση συγγενικών προσώπων» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιανουαρίου 2020 του περιοδικού Epsilon7.

Φορολογική και λογιστική αντιμετώπιση χορηγήσεων δανείων προς εργαζομένους, εταίρους και μετόχους

 

Σε πολλές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της οικονομικής ζωής νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, δημιουργούνται εκτός από δανειακές υποχρεώσεις και δανειακές απαιτήσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, ο λογιστής για την ορθή τους αντιμετώπιση, πρέπει να λάβει υπόψη του διατάξεις φορολογίας εισοδήματος, χαρτοσήμου, εμπορικού Δικαίου, λογιστικής. Παρακάτω παρουσιάζονται οι συνηθέστερες περιπτώσεις τέτοιων απαιτήσεων και πως αυτές αντιμετωπίζονται με βάση τις φορολογικές και λογιστικές αρχές.

Σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, ως δάνεια και απαιτήσεις που δημιουργούνται από την οντότητα χαρακτηρίζονται τα μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με καθορισμένες ή προσδιορίσιμες ταμειακές ροές, χωρίς δημοσιευμένη τιμή σε ενεργή αγορά, τα οποία δημιουργούνται από την οντότητα όταν παραδίδει αγαθά, υπηρεσίες ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε τρίτους.

1. Δάνεια προς εργαζομένους, εταίρους και μετόχους

1.1 Παροχή σε είδος

Η χορήγηση δανείου κατόπιν έγγραφης συμφωνίας από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα προς εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο αποτελεί παροχή σε είδος. Η ωφέλεια για τους λήπτες της παροχής αυτής (εργαζόμενους, εταίρους, μετόχους κ.λπ.) προσδιορίζεται ανά φορολογικό έτος, υπολογίζεται κατά το μήνα στον οποίον έγινε η παροχή και αποτιμάται ως η διαφορά μεταξύ των τόκων που υπολογίζονται με βάση το μέσο επιτόκιο αγοράς και των τόκων που τυχόν κατέβαλε ο εργαζόμενος βάσει της σχετικής έγγραφης συμφωνίας. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία ως παροχή σε είδος λαμβάνεται το σύνολο του αρχικού κεφαλαίου.

1.2 Μέσο επιτόκιο αγοράς

Για τον προσδιορισμό της ωφέλειας που προκύπτει από την παροχή σε είδος με την μορφή δανείου, ως μέσο επιτόκιο αγοράς λαμβάνεται το επιτόκιο των τραπεζικών δανείων σε ευρώ, προς ιδιώτες, με τη μεθοδολογία που ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδας ανά μήνα, ανά κατηγορία και ανά υποκατηγορία δανείου. Αναλυτικότερα, προκειμένου για συμβάσεις καταναλωτικών, στεγαστικών, ανοιχτών δανείων και υπεραναλήψεων από τρεχούμενους λογαριασμούς λαμβάνεται το επιτόκιο της αντίστοιχης κατηγορίας και υποκατηγορίας δανείου όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδας, για τον μήνα κατά τον οποίο ελήφθη η παροχή. Για συμβάσεις λοιπών δανείων, λαμβάνεται το επιτόκιο κατ΄ αναλογία των όσων ισχύουν για τα καταναλωτικά δάνεια. Αν σε κάποια από τις υποκατηγορίες δανείων δεν ορίζεται επιτόκιο για τον μήνα που ελήφθη η παροχή, λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των επιτοκίων της αντίστοιχης κατηγορίας δανείου για τον ίδιο μήνα.

Σε περίπτωση προκαταβολής μισθού άνω των τριών μηνών, ως επιτόκιο λαμβάνεται το χαμηλότερο από τα επιτόκια κάθε κατηγορίας δανείου από αυτές που περιγράφονται παραπάνω, όπως ισχύουν κατά το μήνα χορήγησης της προκαταβολής. Σε περίπτωση που στη σύμβαση δανείου δεν αναγράφεται συγκεκριμένος σκοπός, ως επιτόκιο λαμβάνεται το επιτόκιο που ορίζει η Τράπεζα της Ελλάδας για τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς για τον μήνα κατά τον οποίο ελήφθη η παροχή.

Τα παραπάνω έχουν εφαρμογή για εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/2014 και μετά.

1.3 Παρακράτηση φόρου παροχών σε είδος

Με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 12 του N.4172/2013 ορίζεται ότι το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία περιλαμβάνει τα πάσης φύσεως εισοδήματα σε χρήμα ή σε είδος που αποκτώνται στο πλαίσιο υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης.

Κάθε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που δίνει παροχές σε είδος στους εργαζομένους ή υπαλλήλους τους υποχρεούται να παρακρατά φόρο σύμφωνα με το σύστημα φορολόγησης στην πηγή και να τον αποδίδει στο κράτος. Εάν δεν διενεργείται παρακράτηση, ο υπόχρεος οφείλει να καταβάλλει το φόρο που δεν παρακρατήθηκε, καθώς και τυχόν πρόστιμα και ποινές που προβλέπονται.

Όσον αφορά στις παροχές σε είδος του άρθρου 13 του N.4172/2013 , λόγω του ότι η αποτίμησή τους είναι δυσχερής έως και αδύνατη κατά τη στιγμή της χορήγησής τους, με την ΠΟΛ.1072/2015 έγινε δεκτό ότι δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου επί των παροχών αυτών αλλά ο οφειλόμενος φόρος υπολογίζεται κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, δεδομένου ότι η αξία τους (εφόσον αυτές φορολογούνται) προσαυξάνει το εισόδημα από μισθωτή εργασία των δικαιούχων.

Σε περιπτώσεις που έχει ήδη διενεργηθεί παρακράτηση φόρου επί των παροχών αυτών, ο φόρος αυτός θα συμψηφισθεί κατά την εκκαθάριση.

1.4 Τέλη χαρτοσήμου προκαταβολής μισθών εργαζομένων

Η προκαταβολή μισθού άνω των τριών (3) μηνών, ήτοι ποσά που υπερβαίνουν το ποσό των τριών μισθών, θεωρούνται δάνειο από την επιχείρηση προς τους εργαζόμενους. Σε κάθε περίπτωση προκαταβολής μισθού αυτή λογίζεται ως δάνειο και εξ αντιδιαστολής μόνο προκύπτει ότι προκαταβολές μισθών έως τρεις μήνες δεν θεωρούνται δάνεια.

Επομένως, για τις προκαταβολές μισθών έως τρεις μήνες δεν υπολογίζεται πρόσθετη παροχή σε είδος για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος. Ωστόσο η φύση της συναλλαγής ως δανείου δεν μεταβάλλεται, αφού η παρ.3 του άρθρου 13 του Ν.4172/2013 θεσπίζει τεκμήριο για τον υπολογισμό της παροχής σε είδος χωρίς να επιδρά το τεκμήριο αυτό στη φορολογία χαρτοσήμου.

Στην περίπτωση προκαταβολών μισθών, που εξοφλούνται μέσω μηνιαίων κρατήσεων από τις αποδοχές των υπαλλήλων, υφίσταται δανειακή σχέση και υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου 3% ή 2% πλέον εισφοράς υπέρ ΟΓΑ 20% επί του χαρτοσήμου σύμφωνα με τις περιπτώσεις α΄ των παρ.1 των άρθρων 13 και 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.

Επισημαίνεται ότι πρέπει να υπάρξει ιδιαίτερη προσοχή των ποσών αυτών που χορηγούνται σε εργαζομένους, καθώς αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τη Φορολογία Εισοδήματος και τη Φορολογία τελών χαρτοσήμου, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:

1.5 Λογιστικός χειρισμός

Α. Προκαταβολή σε εργαζόμενο

Στην περίπτωση που δίνεται ποσό από επιχείρηση σε εργαζόμενο ως προκαταβολή μισθού και το οποίο συμφωνείται εξαρχής να συμψηφιστεί εφάπαξ και μέσα στον ίδιο μήνα με τον μισθό, κατά την ημερομηνία καταβολής του ποσού στον εργαζόμενο χρεώνεται ο λογ. 33.00 «Προκαταβολές Προσωπικού» με αντίστοιχη πίστωση λογ. χρηματικών διαθεσίμων.

Εάν μεταγενέστερα και κατόπιν συνεννόησης του εργαζόμενου με τον εργοδότη, αποφασιστεί η αποπληρωμή του συγκεκριμένου ποσού να γίνει σε περισσότερους μήνες, πιστώνονται ο λογ. 33.00 «Προκαταβολές Προσωπικού» με το ποσό που είχε χρεωθεί, ο λογ. 54.09.10 «Χαρτόσημο και ΟΓΑ δανείων» με το ποσό που αναλογεί στο χαρτόσημο και χρεώνεται ο λογ. 33.02 «Δάνεια προσωπικού».

Κατά τον μηνιαίο συμψηφισμό του δανείου με τον μισθό του εργαζομένου, η λογιστική εγγραφή της μισθοδοσίας του θα διενεργείται όπως παρακάτω.

Παράδειγμα

Πληρωτέες αποδοχές 1.000 ευρώ, δάνειο 4.000 ευρώ, αποπληρωμή κεφαλαίου σε 10 μηνιαίες δόσεις (400 ευρώ/μήνα), μηνιαίος τόκος 25 ευρώ.

Σημείωση: Η λογιστική εγγραφή μισθοδοσίας πραγματοποιείται κατά τα γνωστά (π.χ. χρέωση 60.00 και 60.03, πίστωση 54.03, 55 και 53.00)

Στη συνέχεια, ακολουθεί δεύτερη εγγραφή για την τακτοποίηση του δανείου που χορηγήθηκε στον εργαζόμενο ως εξής:

• Χρέωση 53.00 πληρωτέες αποδοχές 1.000 ευρώ (υπόλοιπο αποδοχών)
• Πίστωση 33.02 δάνειο εργαζομένου 400 ευρώ (αποπληρωμή κεφαλαίου)
• Πίστωση 76.03 Λοιποί πιστωτικοί τόκοι 25 ευρώ
• Πίστωση 38 Χρηματικά διαθέσιμα 575 ευρώ (μισθός μείον μηνιαία δόση κεφαλαίου μείον μηνιαίος τόκος)

Β. Δάνειο σε εργαζόμενο

Στην περίπτωση που δίνεται ποσό από επιχείρηση σε εργαζόμενο, το οποίο χαρακτηρίζεται εξαρχής ως δάνειο, χρεώνεται ο λογ. 33.02 «Δάνεια προσωπικού» σε πίστωση του λογ. 54.09.10 «Χαρτόσημο και ΟΓΑ δανείων» με το ποσό που αναλογεί στο χαρτόσημο και του λογαριασμού χρηματικών διαθεσίμων.

Κατά την τακτοποίηση του δανείου με τη μισθοδοσία του εργαζομένου, διενεργείται η ίδια εγγραφή όπως παραπάνω.

Σημείωση: Η λογιστική εγγραφή τακτοποίησης του δανείου μπορεί να γίνει και μαζί με την εγγραφή μισθοδοσίας.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Νικόλαου Παπαγιάννη, με τίτλο «Φορολογική και λογιστική αντιμετώπιση χορηγήσεων δανείων από εταιρεία» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2017 του περιοδικού Epsilon7.

Από 1ης Ιουλίου η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας σε τράπεζες και σούπερ-μάρκετ

 

Από το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:

Από 1ης Ιουλίου 2022 ξεκινά η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στους κλάδους των Τραπεζών και των Σούπερ Μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζόμενους, ενώ από 1ης Ιουνίου ξεκινά για όλες τις επιχειρήσεις η πρώτη φάση εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Η Κάρτα Εργασίας, που θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας, διασφαλίζει το ωράριο εργασίας και τις υπερωρίες, καθώς θα σημάνει την καθημερινή και άμεση (σε πραγματικό χρόνο) κοινοποίηση στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ της έναρξης και λήξης εργασίας για κάθε εργαζόμενο.

Για την προετοιμασία των επιχειρήσεων και την ενημέρωση των εργαζομένων το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων γνωστοποιεί σήμερα τις βασικές προδιαγραφές υλοποίησης των νέων ρυθμίσεων. Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής:

- Από 1/6/2022 ξεκινά η απογραφική διαδικασία του Ωραρίου Απασχόλησης από όλες τις επιχειρήσεις – εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους μισθωτής εξαρτημένης εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο εργοδότης θα δηλώνει για κάθε εργαζόμενο τα γενικά στοιχεία που αφορούν τη σχέση εργασίας, το ωράριο απασχόλησης (είτε σταθερό εβδομαδιαίο είτε μεταβαλλόμενο ανά ημέρα), τις έκτακτες τροποποιήσεις του ωραρίου, υπερωρίες και άδειες.

Μετά την υποβολή της δήλωσης, το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ θα εμφανίζει το Προγραμματισμένο Ωράριο Εργασίας ανά Εργαζόμενο, το οποίο θα είναι άμεσα διαθέσιμο σε εργοδότη και εργαζόμενο σε ψηφιακή μορφή ημερολογίου. Οι εργαζόμενοι θα έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτό, μέσω του myErgani mobile app ή το myErgani web portal (https://myErgani.gov.gr).

- Η απογραφική διαδικασία θα ολοκληρωθεί στις 30 Νοεμβρίου 2022 για όλες τις επιχειρήσεις με εξαίρεση τις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ που θα πρέπει – λόγω εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας από 1ης Ιουλίου – να την έχουν ολοκληρώσει μέχρι τις 30 Ιουνίου.

- Επιχειρήσεις που ήδη χρησιμοποιούν σύστημα ωρομέτρησης θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης διασύνδεσης με τον νέο μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

- Αναπτύσσεται και θα διατεθεί στις επιχειρήσεις η νέα εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani CardScanner, με την οποία θα γίνεται η ανάγνωση της Κάρτας Εργασίας των υπαλλήλων (σε μορφή QR Code) κατά την προσέλευση / αποχώρηση από την εργασία και αυτόματη υποβολή της πληροφορίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Η Κάρτα Εργασίας κάθε υπαλλήλου θα είναι διαθέσιμη μέσα από την αντίστοιχη εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani για τους εργαζόμενους, η οποία θα διατεθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.

Παρατίθεται στη συνέχεια η ανακοίνωση των βασικών προδιαγραφών, ενώ θα ακολουθήσει η δημοσίευση αναλυτικών τεχνικών προδιαγραφών το επόμενο διάστημα.

ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Εργάνη ΙΙ / Οργάνωση Χρόνου Εργασία & Κάρτα Εργασίας - 1η Φάση

Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων γνωστοποιεί με το παρόν τις ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ κατά την 1^η Φάση Εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, που θα αφορά την ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, η οποία με τη σειρά της συνέχεται με την 1^η Φάση εφαρμογής της ΚΑΡΤΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.

Ειδικότερα,

Από 1/6/2022 ξεκινά η απογραφική διαδικασία του Ωραρίου Απασχόλησης από όλες τις επιχειρήσεις – εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους μισθωτής εξαρτημένης εργασίας, με στόχο τη μετάβαση στο νέο σύστημα Ψηφιακής Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας και την υποστήριξη της Κάρτας Εργασίας, με

• Απογραφή Στοιχείων Εργασιακής Κατάστασης που αφορούν το Χρόνο Εργασίας
• Δήλωση Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας.

Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί την 30.11.2022.

Ειδικά όμως για τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην 1^η φάση λειτουργίας της ΚΑΡΤΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ και δη τις Τράπεζες και τα Σούπερ Μάρκετ με πλήθος εργαζόμενων άνω των 250, η προθεσμία ολοκλήρωσης της απογραφικής διαδικασίας θα είναι μέχρι την 30/6/2022, δεδομένου ότι η 1^η φάση εφαρμογής της Κάρτας Εργασίας άρχεται την 1/7/2022.

Συγκεκριμένα

1. Εργάνη ΙΙ – Ψηφιακή Οργάνωση Χρόνου Εργασίας

Στόχος της Ψηφιακής Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας είναι η καταγραφή και διάθεση του Προγραμματισμένου Ωραρίου Εργασίας σε ψηφιακή μορφή, το οποίο θα συγκεντρώνει όλα τα δηλωθέντα στοιχεία για Ωράριο Απασχόλησης, Υπερωρίες και Άδειες.

Μέσα από το νέο σύστημα καταγραφής της Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας (Εργάνη ΙΙ), ο εργοδότης θα δηλώνει για κάθε εργαζόμενο:

-Γενικά στοιχεία που αφορούν την Σχέση Εργασίας ως προς το Χρόνο Εργασίας

- Ωράριο Απασχόλησης, σε δύο βασικές κατηγορίες:

• Σταθερό Εβδομαδιαίο
  (Δήλωση ωραρίου για εβδομάδα αναφοράς, Δευτέρα – Κυριακή)
• Μεταβαλλόμενο Ανά Ημέρα (Πρόγραμμα εργασίας)
  (Δήλωση ωραρίου αναλυτικά για κάθε ημέρα, Διάστημα Από / Έως)

- Έκτακτες Τροποποιήσεις Ωραρίου

- Υπερωρίες

- Άδειες

• Προγραμματισμένο Ωράριο Εργασίας

Μετά από την επεξεργασία των παραπάνω δηλώσεων του Εργοδότη για Ωράριο Απασχόλησης, Έκτακτες Τροποποιήσεις Ωραρίου, Υπερωρίες και Άδειες, το νέο σύστημα Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας του Π.Σ. Εργάνη θα εμφανίζει ολοκληρωμένα το Προγραμματισμένο Ωράριο Εργασίας ανά Εργαζόμενο, το οποίο θα είναι άμεσα διαθέσιμο σε εργοδότη και εργαζόμενο σε ψηφιακή μορφή ημερολογίου.

Ταυτόχρονα,

Οι εργαζόμενοι θα έχουν άμεση πρόσβαση στο Προγραμματισμένο Ωράριο Εργασίας όπως αυτό έχει δηλωθεί από τον εργοδότη, μέσα από την εφαρμογή myErgani mobile app, καθώς και μέσα από το myErgani web portal για την ενημέρωση των εργαζόμενων (https://myErgani.gov.gr).

Οι εργοδότες, μέσα από το Π.Σ. Εργάνη, θα έχουν πρόσβαση στον Προγραμματισμό Εργασίας για το σύνολο των Εργαζόμενων, καθώς και εργαλεία αναζήτησης / ελέγχου και διαδικασίες υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων.

• Τρόποι υποβολής των στοιχείων Ψηφιακής Οργάνωσης Χρόνου Εργασία

Το νέο σύστημα Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας του Π.Σ. Εργάνη θα χρησιμοποιεί τις παρακάτω διαδικασίες:

1. Νέα διαδικασία υποβολής της Δήλωσης Στοιχείων Εργασιακής Κατάστασης που αφορούν Χρόνο Εργασίας

2. Νέες διαδικασίες υποβολής Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας

2.1. Ωράριο Απασχόλησης – Σταθερό Εβδομαδιαίο

2.2. Ωράριο Απασχόλησης – Μεταβαλλόμενο Ανά Ημέρα

2.3. Έκτακτες Τροποποιήσεις

2.4. Άδειες

3. Υπάρχουσα διαδικασία Ε8: Αναγγελία Νόμιμης Υπερωριακής Απασχόλησης

4. Τροποποίηση διαδικασίας Ε3: Αναγγελία Πρόσληψης (αφαίρεση στοιχείων ωραρίου)

Για όλες τις παραπάνω διαδικασίες θα υποστηρίζονται οι παρακάτω τρόποι υποβολής:

· Υποβολή με φόρμα στο Π.Σ. Εργάνη

· Υποβολή με φόρτωση αρχείων XML στο Π.Σ. Εργάνη

· Υποβολή μέσω αυτοματοποιημένης προγραμματιστικής διεπαφής - API (Νέο)

· Υποβολές Ατομικής Τροποποίησης μέσω SMS

2. Δηλώσεις Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας

Από 1/7/2022 άρχεται η εφαρμογή της 1^η φάσης της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στους κλάδους των Τραπεζών και των Σούπερ Μάρκετ με εργαζόμενους άνω των 250.

Το μέτρο θα επεκταθεί σταδιακά στη συνέχεια σε όλους τους υπολοίπους κλάδους (μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις).

Με την Κάρτα Εργασίας θα υπάρχει καθημερινή και άμεση (σε πραγματικό χρόνο) κοινοποίηση στο Π.Σ. Εργάνη της έναρξης και λήξης εργασίας (στοιχεία πραγματικού χρόνου εργασίας), για κάθε εργαζόμενο.

Ειδικότερα

- Οι επιχειρήσεις που ήδη χρησιμοποιούν σύστημα ωρομέτρησης θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης διασύνδεσης με τον νέο μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας στο Π.Σ. Εργάνη.

- Αναπτύσσεται και θα διατεθεί στις επιχειρήσεις η νέα εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani CardScanner, με την οποία θα γίνεται η ανάγνωση της Κάρτας Εργασίας των υπαλλήλων (σε μορφή QR Code) κατά την προσέλευση / αποχώρηση από την εργασία και αυτόματη υποβολή της πληροφορίας στο Π.Σ. Εργάνη. Η Κάρτα Εργασίας (QR Code) κάθε υπαλλήλου θα είναι διαθέσιμη μέσα από την αντίστοιχη εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani για τους εργαζόμενους η οποία θα διατεθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.

- Υποβολές στοιχείων έναρξης και λήξης πραγματικής απασχόλησης θα μπορούν επίσης να γίνονται μέσω φόρμας και μέσω XML αρχείων στο Π.Σ. Εργάνη.

Όλα τα στοιχεία της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας θα είναι άμεσα διαθέσιμα σε εργοδότες και εργαζόμενους, σε ψηφιακή μορφή ημερολογίου (Ημερολόγιο Πραγματικής Απασχόλησης).

Οι εργαζόμενοι θα έχουν εύκολη και άμεση πρόσβαση στα δεδομένα της ατομικής τους Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, μέσα από την εφαρμογή myErgani mobile app, καθώς και μέσα από το myErgani web portal (https://myErgani.gov.gr).

Οι εργοδότες, μέσα από το Π.Σ. Εργάνη, θα έχουν πρόσβαση στο σύνολο των υποβληθέντων στοιχείων από τον μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας, για το σύνολο των Εργαζόμενων, καθώς και εργαλεία επεξεργασίας/αναζήτησης αυτών των στοιχείων.

Επιδότηση καυσίμων: Πώς γίνεται η αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα

 

Ως την Μ. Τετάρτη θα έχει ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα για τις αιτήσεις της επιδότησης καυσίμων ώστε οι πολίτες να επωφεληθούν της έκπτωσης στις τιμές. 

Όταν ανοίξει η πλατφόρμα, πρέπει να γίνει η αίτηση μέσω του gov.gr:

1o βήμα: Υποβολή αίτησης

Oι πολίτες θα εισέρχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα βρίσκεται στην ενιαία ψηφιακή πύλη του Δημοσίου gov.gr, χρησιμοποιώντας μόνο τους κωδικούς τους στο TAXISnet και θα δηλώνουν το όχημα για το οποίο αιτούνται την επιδότηση.

Σημειώνεται ότι για το εν λόγω όχημα ο δικαιούχος θα πρέπει να έχει κάποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας ή συμβόλαιο μακροχρόνιας μίσθωσης (leasing). Επιπλέον, κάθε όχημα θα πρέπει να δηλωθεί από ένα μόνο φυσικό πρόσωπο, ενώ ο δικαιούχος μπορεί να δηλώνει ένα μόνο όχημα, με την προϋπόθεση βέβαια το όχημα να είναι σε κυκλοφορία και ασφαλισμένο.

Για να δοθεί η ενίσχυση το φυσικό πρόσωπο θα δηλώνει, σε σχετική πλατφόρμα στο gov.gr, το όχημα για το οποίο λαμβάνει την ενίσχυση και επί του οποίου πρέπει να έχει κάποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας ή συμβόλαιο μακρoχρόνιας μίσθωσης.

Η επιδότηση θα δίδεται για ένα όχημα ανά οικογένεια. Έτσι, αν το νοικοκυριό έχει δύο αυτοκίνητα (ένα στο όνομα του συζύγου και ένα στο όνομα της συζύγου) θα εκδίδεται από μία κάρτα στο όνομα και των δύο (κάνοντας αίτηση με τους κωδικούς Taxis). Μέσω της πλατφόρμας θα ελέγχεται αν πληροί ο ενδιαφερόμενος το εισοδηματικό κριτήριο και αν υπάρχει ιδιοκτησία αυτοκινήτου. Η πλατφόρμα αναμένεται να ενεργοποιηθεί αρχές Απριλίου.

2ο βήμα: Έκδοση freedom pass

Στη συνέχεια, οι πολίτες θα καταχωρίζουν και θα επιβεβαιώνουν τον αριθμό του κινητού τους τηλεφώνου, τη διεύθυνση e-mail τους και το IBAN, και αφού γίνει η διασταύρωση των στοιχείων τους, θα λαμβάνουν SMS και e-mail για την ενεργοποίηση της κάρτας και τις οδηγίες χρήσης της.

Όπως συνέβη και στην πανδημία, οι δικαιούχοι της ενίσχυσης θα έχουν το δικαίωμα να εξαργυρώσουν το ποσό της επιδότησης στα πρατήρια οποιαδήποτε στιγμή το θελήσουν μέχρι τον Ιούνιο.

Το ποσό θα εμφανιστεί στην εφαρμογή του κινητού τηλεφώνου και η εξαργύρωση θα μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε καύσιμο στο πρατήριο.

Άρα, λαμβάνουν χρήματα και αυτοί που χρησιμοποιούν πετρέλαιο και αυτοί που καταναλώνουν βενζίνη ή υγραέριο. Το ποσό που θα πιστώνεται στην κάρτα θα εξαρτάται από το όχημα και τον τόπο διαμονής:

30 € ΓΙΑ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΕΣ

35 € ΓΙΑ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΕΣ ΣΕ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

40 € ΓΙΑ ΙΧ

50 € ΓΙΑ ΙΧ ΣΕ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

3ο βήμα: Κατάθεση των χρημάτων στον λογαριασμό

Όσοι δεν διαθέτουν έξυπνη συσκευή κινητού τηλεφώνου, θα μπορούν να ζητήσουν τα χρήματα να κατατεθούν στον τραπεζικό τους λογαριασμό.

 

Ηλεκτρονικά η καταγγελία στον e-ΕΦΚΑ για αδήλωτη ή υποδηλωμένη εργασία

 

Μία νέα ηλεκτρονική υπηρεσία έχει τεθεί σε λειτουργία από τον e-ΕΦΚΑ προκειμένου να διευκολύνει την επικοινωνία των εργαζομένων με τον Φορέα για θέματα που αφορούν στον έλεγχο της ανασφάλιστης (αδήλωτης και υποδηλωμένης) εργασίας.

Συγκεκριμένα, μέσω της υπηρεσίας «Καταγγελία εργαζόμενου – Δήλωση Απασχόλησης»https://www.efka.gov.gr/el/kataggelia-ergazomenoy-delose-apascholeses), στην ενότητα «Μισθωτοί» στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) οι εργαζόμενοι μπορούν πλέον να υποβάλλουν ηλεκτρονικά την καταγγελία τους για διεκδίκηση ενσήμων λόγω μη ή ελλιπούς ασφάλισης.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία απευθύνεται στους εργαζόμενους εκείνους οι οποίοι δεν έχουν ασφαλιστεί ή δεν έχουν ασφαλιστεί ορθά από τον εργοδότη τους και επιθυμούν να διεκδικήσουν την ασφαλιστική τακτοποίησή τους.

Σχετικά με τη διαδικασία υποβολής καταγγελίας:

• για να υποβάλλει ένας εργαζόμενος καταγγελία κατά επιχείρησης θα πρέπει να γνωρίζει το ΑΦΜ της, ενώ αν η καταγγελία του αφορά σε οικοδομοτεχνικό έργο θα πρέπει να γνωρίζει το ονοματεπώνυμο / επωνυμία του ιδιοκτήτη / ανάδοχου εργολάβου και την ακριβή διεύθυνση του έργου.
• για περαιτέρω διευκόλυνση των εργαζομένων σημειώνεται ότι μπορούν να υποβάλλουν καταγγελία χρησιμοποιώντας το σχετικό ΑΜΕ (Αριθμός Μητρώου Εργοδότη) ή ΑΜΟΕ (Αριθμός Μητρώου Οικοδομοτεχνικού έργου). Σε αυτή την περίπτωση τα υπόλοιπα στοιχεία του εργοδότη θα συμπληρωθούν αυτόματα.

Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρχει αδυναμία πρόσβασης στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες, ο εργαζόμενος μπορεί να υποβάλλει την καταγγελία του εγγράφως στο ΠΕΚΑ που έχει τη χωρική αρμοδιότητα ελέγχου του τόπου απασχόλησής του.

Διευκρινίζεται ότι η καταγγελία για μη καταβολή δεδουλευμένων υποβάλλεται στην κατά τόπο αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας κι όχι στον e-ΕΦΚΑ.

Οδηγίες χρήσης της νέας ηλεκτρονικής υπηρεσίας έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr), στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, στην ενότητα: Μισθωτοί, «Καταγγελία εργαζόμενου – Δήλωση Απασχόλησης» https://www.efka.gov.gr/el/kataggelia-ergazomenoy-delose-apascholeses).

Οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης Ε3 φορολογικού έτους 2021

 

Με την υπ’ αριθμ. Α.1032/2022 (Β΄ 1140) απόφαση ορίστηκε για το φορολογικό έτος 2021 ο τύπος και το περιεχόμενο της «ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ» - Έντυπο Ε3 καθώς και της κατάστασης φορολογικής αναμόρφωσης που τη συνοδεύει. Στη συνέχεια, με την με αριθμ. Ε.2025/2022 εγκύκλιο, δόθηκαν οδηγίες για τη συμπλήρωση του εντύπου.

Για την πληρέστερη κατανόηση του εντύπου και την διευκόλυνση των φορολογούμενων δίνεται η απεικόνιση του εντύπου ανά σελίδα και ανά κωδικό και παρέχονται διευκρινίσεις για την συμπλήρωση αυτού με το εγχειρίδιο Οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης Ε3 φορολογικού έτους 2021 που έδωσε στη δημοσιότητα η ΑΑΔΕ.

Επίδομα ασθενείας σε υπάλληλο. Πως υπολογίζεται;

 

Υπολογισμός επιδόματος ασθενείας σε υπάλληλο του ιδιωτικού τομέα:

 

Επίδομα ασθένειας καλείται η παροχή σε χρήμα, που καταβάλλεται σύμφωνα με τους κανονισμούς του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ),στους άμεσα ασφαλισμένους του Ιδρύματος, οι οποίοι λόγω ασθένειας ή ατυχήματος υποχρεούνται σε αποχή από την εργασία τους .

Όταν ένας μισθωτός απασχολείται πάνω από 10 μέρες (εργάσιμες), στον ίδιο εργοδότη και αρρωστήσει, δικαιούται να πάρει άδεια λόγω ασθένειας. Αν αρρωστήσει πριν το δεκαήμερο (εργάσιμες και Σάββατα), δεν δικαιούται αποδοχές ασθένειας, έστω και αν η ασθένεια συνεχίζεται μετά την συμπλήρωση αυτού του δεκαημέρου.

Όταν ο μισθωτός ασθενήσει από 1-3 εργάσιμες μέρες, δικαιούται να πάρει σαν ακαθάριστες αποδοχές το ½ του πραγματικού του ημερομισθίου. Για αυτές τις 3 μέρες ο μισθωτός δεν δικαιούται να πάρει κανένα επίδομα από το ΙΚΑ .

Όταν η ασθένεια είναι μεγαλύτερη από 3 εργάσιμες μέρες, τότε δικαιούται για τις 3 μέρες μισό ημερομίσθιο και για τις υπόλοιπες μέρες, (από την 4^η  μέρα  δηλαδή), θα πληρωθεί από το ΙΚΑ και την διαφορά (μόνο από τις ακαθάριστες αμοιβές των ημερών αυτών), θα την πάρει από την επιχείρηση, αφού του αφαιρεθεί το επίδομα του ΙΚΑ.

Αν ασθενήσει και δεύτερη φορά, μέσα στο ίδιο έτος, μέχρι 3 μέρες θα πάρει πάλι  το μισό του ημερομισθίου του, ενώ αν ασθενήσει για δεύτερη φορά πάνω από 3 μέρες στο ίδιο έτος, τότε δικαιούται  το επίδομα του ΙΚΑ, για όλες τις εργάσιμες μέρες που ασθένησε και την διαφορά από τις ακαθάριστες αμοιβές των ημερών ασθένειας, (αφού αφαιρεθεί το επίδομα του ΙΚΑ),θα την πάρει από την επιχείρηση. Το ΙΚΑ παρακολουθεί το έτος ημερολογιακά ενώ η επιχείρηση εργασιακά (εργάσιμες μέρες πλην Κυριακές – αργίες).

Ως δικαιολογητικό ο εργαζόμενος πρέπει να φέρει χαρτί από το ΙΚΑ που θα αναφέρονται οι ήμερες ασθενείας και το ποσό ασθένειας που επιδοτήθηκε.

Ερώτημα : Μέχρι πόσες φορές/έτος μπορεί να ασθενήσει ένας υπάλληλος ;

Μπορεί να ασθενήσει το πρώτο έτος, μέχρι να συμπληρωθεί το ½ του μισθού του και ένας μισθός,( από το 2^ο έτος και μετά), για τα επόμενα χρόνια εργασίας στον ίδιο εργοδότη.

Μετά το πέρας των παραπάνω χρονικών ορίων καμία άλλη υποχρέωση για πληρωμή, δεν έχει ο εργοδότης, ως προς την αμοιβή των ημερών αυτών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Η Γ. Καραμίχος  με μηνιαίες αποδοχές € 1.750,00 στο διάστημα από 22/2/2021 μέχρι 10/3/2021 ασθένησε και πήρε αναρρωτική άδεια. Το επίδομα που πήρε από το ΙΚΑ ήταν 150 ευρώ για το Φεβρουάριο και 120 ευρώ για τον Μάρτιο.  Οι μέρες αργίας είναι 2 : Kυριακή 28/2 και Κυριακή 7/3.

Αποδοχές Φεβρουαρίου 2021:

Ημέρες ασθενείας : 6, Ημέρες εργασίας : 19, άρα σύνολο ημερών 6+19 =25 ημέρες.

Για 3 μέρες θα πάρει : 1.750,00 /25 /2 = € 35,00 χ 3 = € 105,00

Για πάνω από 3 μέρες θα πάρει : 3/25 x 1.750,00 – 150,00 (επίδομα ΙΚΑ) = € 60,00

Αποδοχές ασθένειας € 105,00 + € 60,00 = € 165,00

Ημέρες εργασίας : 19. Άρα αποδοχές ημερών εργασίας :  19/25 χ 1750,00 = € 1.330,00

Συνολικές αποδοχές Φεβρουαρίου : € 1.495,00

Αποδοχές Mαρτίου  2021:

Ημέρες ασθενείας : 9 , Ημέρες εργασίας : 16, άρα σύνολο ημερών 16+9 =25 ημέρες

Αποδοχές ασθενείας : 9/25 x  €  1.750,00 – € 120 ( επίδομα ΙΚΑ ) =  € 510,00

Αποδοχές ημερών εργασίας : 16/25 x 1.750,00 = € 1.120,00

Συνολικές αποδοχές Μαρτίου: € 1.630,00

 

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ

Όταν πρόκειται για εργατικό ατύχημα το επίδομα ασθενείας καταβάλλεται από την ημέρα που αναγγέλλεται στον ΕΦΚΑ χωρίς δηλαδή να υπολογίζεται το τριήμερο, όπως γίνεται στην απλή περίπτωση ασθένειας. Για να ισχύει όμως αυτό θα πρέπει η ανικανότητα για εργασία να είναι > 3 ημερών. Αν είναι μέχρι 3 μέρες υπολογίζεται και εδώ χρόνος αναμονής.

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ

Το επίδομα ασθένειας που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ και οι αποδοχές ασθενείας που καταβάλλει ο εργοδότης φορολογούνται ως εισόδημα μισθωτών υπηρεσιών (άρθρο 12 παρ.3 Ν 4172/2013)

Άδειες σχετικές με την προστασία της οικογένειας

 

Ο νέος εργασιακός νόμος 4808/2021 (ΦΕΚ Α΄101) με τις ρυθμίσεις του αλλά και η αναγκαιότητα «τομών» στις εργασιακές σχέσεις μας απασχολούν όλους, πολύ περισσότερο σήμερα που οι εργασιακές σχέσεις αλλάζουν. Διαφοροποιείται σε σημαντικό βαθμό η ματιά του νομοθέτη όσον αφορά τις εργασιακές σχέσεις και το μέχρι πρότινος ισχύον εργατικό δίκαιο. Ένα τμήμα του νέου νόμου αναφέρεται στις άδειες των εργαζομένων, επεκτείνει κάποιες από τις υφιστάμενες και θεσμοθετεί νέες. Σημαντικότερες, όσον αφορά την κοινωνική τους αξία, εκείνες που αφορούν τον θεσμό της οικογένειας και εκείνες που στοχεύουν στην υποβοήθηση της ισορροπίας επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, για γονείς και φροντιστές. Ουσιαστικά, με τις ρυθμίσεις για τις νέες άδειες που δικαιούνται γονείς και φροντιστές γίνονται σημαντικά βήματα για τη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή.

Οι διατάξεις του Κεφαλαίου Β΄ του Ν. 4808/2021 άρθρο 33, που αφορούν τις άδειες σχετικές με την προστασία της οικογένειας, εφαρμόζονται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, φυσικούς, θετούς, ανάδοχους, καθώς και στις τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, οι οποίοι απασχολούνται, με σχέση πλήρους ή μερικής απασχόλησης:

α) Στον ιδιωτικό τομέα.

β) Σε υπηρεσίες του Δημοσίου τομέα, όπως ορίζεται στο άρθρο 14 του Ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α΄ 143), κατά το μέρος που εφαρμόζεται σε αυτούς η εργατική νομοθεσία.

γ) Σε υπηρεσίες του Δημοσίου τομέα, όπως ορίζεται στο άρθρο 14 του Ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α΄ 143) με σύμβαση έμμισθης εντολής.

δ) Με συμβάσεις ή σχέσεις μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης, του άρθρου 115 του Ν. 4052/2012 (ΦΕΚ Α΄ 41).

ε) Εφαρμόζονται επίσης στους εργαζομένους που έχουν προσληφθεί ή προσλαμβάνονται από την Πολεμική Αεροπορία και απασχολούνται στην Αμερικανική Ναυτική Ευκολία Σούδας.

1. Επέκταση της άδειας μητρότητας στην υιοθεσία, άρθρο 34. Με το άρθρο 34 καταργείται και αντικαθίσταται η παρ. 2 του άρθρου 44 του Ν. 4488/2017 (ΦΕΚ Α΄ 137) προκειμένου, ομοίως με τις τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα και οι εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο, από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών, να δικαιούνται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας των 9 εβδομάδων, ως ορίζεται στο άρθρο 7 της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.) του 1993 και 2000, που κυρώθηκε με το άρθρο 11 του Ν. 2874/2000 (ΦΕΚ Α΄ 286), καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις επιμέρους καταστατικές διατάξεις του φορέα ασφάλισής τους.

2. `Αδεια για υποβολή σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, άρθρο 35. Θεσμοθετείται, κατ΄ αναλογία των ρυθμίσεων που ήδη ισχύουν για τον δημόσιο τομέα το δικαίωμα των εργαζομένων γυναικών του ιδιωτικού τομέα που υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής του Ν. 3305/ 2005 (ΦΕΚ Α΄ 17) άδεια επτά (7) εργάσιμων ημερών με αποδοχές, ύστερα από βεβαίωση του θεράποντος ιατρού ή του διευθυντή Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α.).

3. Ειδικές προβλέψεις για τη χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας, άρθρο 36.

Τροποποιείται το άρθρο 142 του Ν. 3655/2008 (ΦΕΚ Α΄ 58) και επεκτείνεται η χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας:

α) Στις εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών, ομοίως με την τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.

β) Στις εργαζόμενες των περ. β) και γ) του άρθρου 33, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 142 του Ν. 3655/2008 και καταβάλλεται από τον φορέα στον οποίο ανήκει οργανικά η υπάλληλος ή από τον φορέα στον οποίο υπηρετεί και επιβαρύνεται με τη μισθοδοσία της, με ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε..

4. `Αδεια φροντίδας τέκνου, άρθρο 37. Οι εργαζόμενοι γονείς ανεξάρτητα από το είδος δραστηριότητας του άλλου γονέα, ακόμη και αν ο άλλος γονέας δεν εργάζεται, δικαιούνται εναλλακτικώς μεταξύ τους, την άδεια φροντίδας τέκνου. Η άδεια χορηγείται για χρονικό διάστημα τριάντα (30) μηνών από τη λήξη της άδειας μητρότητας ή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας του άρθρου 36 ή της γονικής άδειας του άρθρου 28, ως μειωμένο ωράριο. Κατά το παραπάνω διάστημα, ο γονέας που κάνει χρήση του δικαιώματος αυτού, δικαιούται είτε να προσέρχεται κατά μία (1) ώρα αργότερα είτε να αποχωρεί κατά μία (1) ώρα νωρίτερα κάθε ημέρα από την εργασία είτε να τη διακόπτει κατά μία ώρα ημερησίως, σύμφωνα με την αίτησή του. Εναλλακτικώς, έπειτα από συμφωνία των μερών, το μειωμένο ωράριο της παρούσας μπορεί να χορηγείται με άλλους τρόπους, όπως:

α) Μειωμένο ωράριο εργασίας κατά δύο (2) ώρες ημερησίως για τους πρώτους δώδεκα (12) μήνες και κατά μία (1) ώρα ημερησίως για τους επόμενους έξι (6) μήνες.

β) Πλήρεις ημέρες άδειας, οι οποίες κατανέμονται σε εβδομαδιαία βάση, αντίστοιχου συνολικού αριθμού ωρών, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού.

γ) Ισόχρονη συνεχόμενη άδεια, χορηγούμενη εφάπαξ ή τμηματικώς, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού.

δ) Με όποιον άλλον τρόπο συμφωνούν τα μέρη.

Οι θετοί και ανάδοχοι γονείς δικαιούνται να λάβουν την άδεια φροντίδας τέκνου από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και εφόσον το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει την ηλικία των οκτώ (8) ετών.

Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια φροντίδας τέκνου λαμβάνει ο εργαζόμενος γονέας, που έχει την επιμέλεια του παιδιού, εκτός αν οι γονείς συμφωνήσουν διαφορετικά. Η άδεια χορηγείται έπειτα από κοινές υπεύθυνες δηλώσεις των γονέων προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες τους, για το ποιος γονέας εκ των δύο θα κάνει χρήση της άδειας ή σε περίπτωση που συμφωνούν να τη μοιραστούν, με γνωστοποίηση των συγκεκριμένων χρονικών διαστημάτων που θα κάνει χρήση τμήματος της άδειας ο καθένας τους. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις. Η άδεια φροντίδας χορηγείται με αποδοχές και θεωρείται ως χρόνος εργασίας.

Προβλέπεται επίσης ότι, σε περίπτωση μερικής απασχόλησης, η άδεια φροντίδας χορηγείται, ως αναλυτικά ορίζεται παραπάνω κατ΄ αναλογία του ημερήσιου χρόνου εργασίας.

5. `Αδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου, άρθρο 38. Επεκτείνεται το δικαίωμα των εργαζομένων γονέων να λάβουν την άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου, από την ηλικία των 16 ετών συμπληρωμένων που ίσχυε, πλέον μέχρι την ηλικία των δεκαοκτώ (18) ετών συμπληρωμένων, για κάθε παιδί που παρακολουθεί μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, καθώς επίσης και σε γονείς τέκνου με ειδικές ανάγκες, ανεξαρτήτως της ηλικίας του, που φοιτά σε δομή ειδικής εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας ή είναι ενταγμένο και παρακολουθεί προγράμματα σε Κέντρα Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας ατόμων με ειδικές ανάγκες (Κ.Δ.Η.Φ. ΑμεΑ), Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης ατόμων με ειδικές ανάγκες (Κ.Δ.Α.Π. ΑμεΑ) και ειδικά εκπαιδευτήρια.

Η άδεια χορηγείται έπειτα από κοινές, ως προς το περιεχόμενο, υπεύθυνες δηλώσεις των γονέων προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες τους, για το ποιος γονέας εκ των δύο θα κάνει χρήση της άδειας ή αν συμφωνούν να τη μοιραστούν, για τη γνωστοποίηση των συγκεκριμένων χρονικών διαστημάτων που θα κάνει χρήση τμήματος της άδειας ο καθένας τους. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις.

6. `Αδεια γάμου, άρθρο 39. Σε περίπτωση τέλεσης γάμου ή σύναψης συμφώνου συμβίωσης, χορηγείται άδεια έξι (6) εργασίμων ημερών, με αποδοχές, εφόσον ο εργαζόμενος απασχολείται με σύστημα εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και πέντε (5) εργασίμων ημερών, εφόσον απασχολείται με σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Η άδεια αυτή δεν υπολογίζεται στην κανονική ετήσια άδεια του εργαζομένου.

7. `Αδεια προγεννητικών εξετάσεων, άρθρο 40. Οι έγκυοι εργαζόμενες απαλλάσσονται από την εργασία χωρίς περικοπή αποδοχών, κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσης του εργοδότη, με κάθε πρόσφορο μέσο, προκειμένου να υποβάλλονται σε εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου, εφόσον αυτές οι εξετάσεις πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας.

8. Μειωμένο ωράριο γονέων παιδιών με αναπηρία, άρθρο 41. Οι γονείς, που εργάζονται σε επιχείρηση ή εκμετάλλευση που απασχολεί τουλάχιστον πενήντα (50) άτομα και έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία, η οποία πιστοποιείται με ιατρική γνωμάτευση του ασφαλιστικού φορέα στον οποίο υπάγονται τα πρόσωπα αυτά, έχουν το αυτοτελές δικαίωμα για κάθε παιδί, να ζητήσουν τη μείωση του ωραρίου εργασίας τους κατά μία (1) ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους.

9. `Αδεια λόγω ασθένειας παιδιού ή άλλου εξαρτώμενου μέλους, άρθρο 42. Οι εργαζόμενοι γονείς, κατά την έννοια του άρθρου 33, έχουν ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα, ανεξάρτητα από δικαιώματα που παρέχονται από άλλες διατάξεις, να λαμβάνουν, κατόπιν αιτήσεως τους, άδεια άνευ αποδοχών, που δεν υπερβαίνει τις έξι (6) εργάσιμες ημέρες κάθε ημερολογιακό έτος, σε περίπτωση ασθένειας εξαρτώμενων παιδιών ή άλλων μελών της οικογένειας, όπως αυτά προσδιορίζονται στην παρ. 2. του ιδίου άρθρου. Η άδεια αυτή είναι δυνατό να χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά και αυξάνεται σε οκτώ (8) εργάσιμες ημέρες, εάν ο δικαιούχος προστατεύει δύο παιδιά και σε δεκατέσσερις (14) εργάσιμες ημέρες, εάν προστατεύει περισσότερα από δύο.

10. `Αδεια λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών, άρθρο 43. Στους εργαζόμενους γονείς, χορηγείται ειδική γονική άδεια, διάρκειας δέκα (10) εργασίμων ημερών κατ΄ έτος, με αποδοχές, για την αντιμετώπιση των αναγκών παιδιών έως δεκαοκτώ (18) ετών συμπληρωμένων, με νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση, με νεοπλασματική ασθένεια ή που χρήζει μεταμόσχευσης ή παιδιών, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, με βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο DOWN ή αυτισμό. Η άδεια αποτελεί δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας.

11. `Αδεια λόγω νοσηλείας των παιδιών, άρθρο 44. Στους εργαζόμενους γονείς, χορηγείται ειδική γονική άδεια νοσηλείας χωρίς αποδοχές, σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού, ανεξαρτήτως της ηλικίας του, λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του εργαζόμενου, για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των τριάντα (30) εργάσιμων ημερών κατ` έτος. Η άδεια αυτή αποτελεί δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται, χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας.

12. `Αδεια για μονογονεϊκές οικογένειες, άρθρο 45. Ειδικότερα στον εργαζόμενο γονέα, που έχει χηρέψει και στον άγαμο γονέα που έχει την αποκλειστική επιμέλεια παιδιού, χορηγείται άδεια έξι (6) εργάσιμων ημερών ετησίως, με αποδοχές, επιπλέον αυτής που δικαιούνται από άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδειας οκτώ (8) εργάσιμων ημερών ετησίως.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το άρθρο του κ. Βασιλείου Παπαβασιλείου με τίτλο «Οι εργασιακές άδειες για γονείς και φροντιστές», που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιανουαρίου 2022 του περιοδικού Epsilon7.

 Άδεια μητρότητας

Άδεια σχολικής παρακολούθησης

Άδεια πατρότητας 

Γονική Άδεια Ανατροφής Τέκνων