Άτυπη δωρεά μεταξύ συζύγων (με τις νέες διατάξεις)

 

Του Γιώργου Δαλιάνη,

με τη συνεργασία της Νίκης Χατζοπούλου 

Ένα ζήτημα που συχνά απασχολεί φορολογούμενους αλλά και φορολογικές αρχές είναι η κατανομή των οικογενειακών εισοδημάτων μεταξύ συζύγων, υπό την έννοια ότι από τη μία πλευρά τα τεκμήρια καλύπτονται από τα δηλωθέντα εισοδήματα των φορολογουμένων και σε περίπτωση συζύγων και ο ένας μπορεί να καλύψει τα τεκμήρια του άλλου από δικά του εισοδήματα, αλλά όταν γίνει χρήση των χρηματικών διαθεσίμων του ενός συζύγου από τον άλλο για την απόκτηση περιουσιακού στοιχείου (π.χ. ακίνητο), σε περίπτωση ελέγχου, αναζητείται φόρος δωρεάς.

Πρόσφατο παράδειγμα είναι η απόφασης της ΔΕΔ Αθήνας υπ’ αριθ. 4512/2021, όπου η φορολογική αρχή καταλόγισε φόρο δωρεάς από τον σύζυγο, διότι τα εισοδήματα της συζύγου δεν επαρκούσαν για τη συνολική κάλυψη της δαπάνης αγοράς ακινήτων. Ο έλεγχος δηλαδή έκρινε ότι τα ποσά που δαπανήθηκαν για την αγορά των ακινήτων προέρχονταν και από παραχώρηση περιουσίας του συζύγου της (ήτοι μεταβίβαση περιουσίας χωρίς αντάλλαγμα), με τη συνακόλουθη μείωση της δικής του περιουσίας και την αντίστοιχη αύξηση της περιουσίας της προσφεύγουσας. 

Αφορολόγητο δωρεών από 1.10.2021 έως 800.000 ευρώ

Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις που ισχύουν από 1.10.2021, ορίστηκε ως αφορολόγητο το ποσό δωρεών και γονικών παροχών περιουσιακών στοιχείων και μετρητών για τους δικαιούχους της Α’ κατηγορίας της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2961/2001 σε οκτακόσιες χιλιάδες (800.000) ευρώ. Συνεπώς, στην ως άνω περίπτωση της ΔΕΔ δεν θα υπήρχε ζήτημα φόρου δωρεάς, αν η αγορά ακινήτων είχε γίνει μετά την 1.10.2021, καθώς η αξία των ακινήτων στην υπόθεση αυτή ήταν  κάτω των 800.000 ευρώ. Υπενθυμίζουμε τους δικαιούχους που εντάσσονται στην Α' κατηγορία παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2961/2001: σύζυγοι,  πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, παιδιά, εγγόνια και γονείς.

Τεκμήριο άτυπης δωρεάς

Η απόδειξη της, χωρίς αντάλλαγμα, παραχώρησης, για την οποία δεν καταρτίστηκε έγγραφο, βαρύνει την ελεγκτική αρχή, πλην λόγω του ότι η απόδειξη αυτή είναι δυσχερής, είναι ανεκτή η συναγωγή τεκμηρίου δωρεάς.

Από την δικαστηριακή νομολογία έχει γίνει δεκτό ότι είναι δυνατή η συναγωγή τεκμηρίου δωρεάς αν συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

Α. Τα πρόσωπα (αυτός που δίνει και αυτός που παίρνει), να συνδέονται μεταξύ τους με ιδιαίτερο συγκεκριμένο συγγενικό δεσμό.

Β. Ο αρμόδιος Οικονομικός Προϊστάμενος αιτιολογημένα να αποκλείσει κάθε άλλη πηγή προέλευσης χρημάτων κατά το οποίο υπολογίζεται ότι αυξήθηκε η περιουσία του προσώπου που θεωρείται δωρεοδόχος ή και μόνο να αποκλείσει αιτιολογημένα τις πηγές των χρημάτων που επικαλούνται οι φορολογούμενοι.

Γ. Ο αρμόδιος Οικονομικός Προϊστάμενος αιτιολογημένα να διαπιστώσει ότι η οικονομική κατάσταση του προσώπου που θεωρείται δωρητής του επέτρεπε να κάνει δωρεά που υποστηρίζει ότι έγινε.

Αν συντρέχουν οι τρείς αυτές προϋποθέσεις ο αρμόδιος Οικονομικός Προϊστάμενος νόμιμα καταλογίζει φόρο δωρεάς έστω και αν δεν έχει πλήρη αποδεικτικά στοιχεία για την πραγματοποίηση της (σχετ. ΣΤΕ 2856/1974, 954/1982, 4026/1983).

Επίκληση δωρεάς για κάλυψη τεκμηρίων 

Προκειμένου να μπορέσει κάποιος να κάνει στη φορολογική του δήλωση χρήση ποσού που έχει προέλθει από δωρεά ώστε να καλύψει τεκμήρια, αυτή θα πρέπει να δηλωθεί  μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους με δήλωση στην αρμόδια ΔΟΥ και να καταλογιστεί ο φόρος που αναλογεί.

Υπόχρεος για κατάθεση δήλωσης φόρου δωρεάς είναι ο δωρεοδόχος εφόσον η δωρεά δεν έχει καταρτιστεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο (άρθρο 85 παρ.2 ν.2961/2001). Σε διαφορετική περίπτωση πάντες οι συμβαλλόμενοι είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης. 

Επίσης πρέπει να τονιστεί πως ο δωρητής θα πρέπει να συμπεριλάβει το ποσό της δωρεάς στη φορολογική του δήλωση αφού όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το ποσό αυτό αποτελεί τεκμήριο και θα πρέπει να καλύπτεται από τα εισοδήματά του.

Εδώ να σημειωθεί πως σε περίπτωση ελέγχου με τις έμμεσες τεχνικές, προκειμένου για την κάλυψη τεκμηρίου απόκτησης (π.χ. αυτοκίνητο) ο έλεγχος εξετάζει το κατά πόσον η δωρεά έλαβε χώρα προ της απόκτησης του περιουσιακού στοιχείου.

Στο σημείο αυτό, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι απαιτείται προσοχή ως προς την δωρεά ειδικά χρημάτων, διότι θα πρέπει ο δωρητής να δικαιολογεί πόθεν έσχες προκειμένου να κάνει την δωρεά του ποσού.

Τεκμήρια διαβίωσης μεταξύ συζύγων

Κατά τη διάρκεια του γάμου για την κάλυψη των τεκμηρίων λαμβάνεται υπόψη το συνολικό οικογενειακό  εισόδημα. Με λίγα λόγια, στην κοινή δήλωση που υποβάλλουν οι σύζυγοι, από ανάλωση κεφαλαίου που επικαλείται ο φορολογούμενος μπορεί να καλυφθεί αντικειμενική δαπάνη (τεκμήριο διαβίωσης) της συζύγου του. Υπάρχει δηλαδή το δικαίωμα της "μεταφοράς" εισοδήματος από τον έναν στον άλλο σύζυγο για την κάλυψη τεκμηρίων. Λόγω των κοινών τεκμηρίων διαβίωσης, ο ένας σύζυγος μπορεί να στηριχθεί στα εισοδήματα του άλλου, ώστε να δικαιολογήσει τα περιουσιακά στοιχεία που έχει στην κατοχή του (τα οποία δεν δικαιολογούνται από το ατομικό του εισόδημα).

Ακόμη, όπως έχει κριθεί και με την υπ’ αριθ. 409/2018 απόφαση της ΔΕΔ Θεσσαλονίκης μπορεί να επικαλεστεί ο ένας σύζυγος ακόμη και κεφάλαια του άλλου συζύγου που αποκτήθηκαν προ του έγγαμου βίου για να καλύψει τη διαφορά τεκμηρίων, καθώς ούτε στις ισχύουσες διατάξεις των άρθρων 30, 31, 32, 33 και 34 του ν. 4172/2013 αλλά ούτε και στην ΠΟΛ.1076/26.3.2015, προβλέπεται ρητά η μη δυνατότητα κάλυψης της προστιθέμενης διαφοράς τεκμηρίων του ενός συζύγου με κεφάλαια του άλλου συζύγου, που αποκτήθηκαν προ έγγαμου βίου.

Ωστόσο, οι σύζυγοι που υποβάλλουν χωριστή δήλωση φόρου εισοδήματος λόγω διάστασης, μπορούν να επικαλεστούν κεφάλαιο προηγούμενων ετών για κάλυψη τεκμηρίου τους, το οποίο θα προέρχεται μόνο από τα δικά τους εισοδήματα και όχι από το οικογενειακό εισόδημα που προέκυπτε κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης (υπ' αριθ. πρωτ. 1020051/389/12.03.2002, 1013980/335/13.02.2003, 1001807/11/08.01.2003 έγγραφα της Διεύθυνσης Άμεσης Φορολογίας του Υπουργείου Οικονομικών, βλ. και ΔΕΔ Θες/νικης 1412/2020).

Επίσης, σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων, για την κάλυψη ή τον περιορισμό της διαφοράς που προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, λαμβάνονται υπόψη τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά, όπως αυτά δηλώνονται από τον κάθε σύζυγο χωριστά, δεν είναι δηλαδή κοινά τα τεκμήρια.

Συμπερασματικά, ναι μεν ένας φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί πραγματικά εισοδήματα τα οποία αποκτήθηκαν από τον ίδιο ή τη σύζυγό του, προκειμένου να καλυφθεί ή να μειωθεί η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης κατά την υποβολή της δήλωσης και η δήλωση εκκαθαρίζεται κανονικά. Ωστόσο, στην περίπτωση της απόκτησης ενός περιουσιακού στοιχείου από έναν εκ των συζύγων, ο οποίος όμως δεν έχει διαθέσιμα κεφάλαια που προέρχονται από τα εισοδήματά του ικανά για να δικαιολογήσουν την αγορά, τότε μπορεί να συναχθεί υπό προϋποθέσεις τεκμήριο άτυπης δωρεάς από τον άλλο σύζυγο. Αυτό το οξύμωρο δημιουργεί πολλές φορές μία παγίδα για τους φορολογούμενους και προκύπτουν για τον λόγο αυτό συχνά καταλογισμοί φόρου (άτυπης) δωρεάς μεταξύ συζύγων.

* O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.

H κα Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος LL.M. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. 
(Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr)

Ετήσια κανονική άδεια και άδεια άνευ αποδοχών - Παραδείγματα

 

Νομοθετικό πλαίσιο

Στην κείμενη εργατική νομοθεσία δεν είχε μέχρι πρότινος θεσπισθεί διάταξη που να ρυθμίζει το πλαίσιο χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών σε μισθωτούς.

Εξαίρεση υπήρχε μόνο για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, από ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται σε εσωτερικούς Κανονισμούς εργασίας, Κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, Διαιτητικές Αποφάσεις κ.λπ..

Με τις νέες ρυθμίσεις του άρθρου 62 τουΝ.4808/19-6-2021, καθιερώνεται για πρώτη φορά ρητά ο θεσμός της άδειας άνευ αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για συμφωνημένη, μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου αναστολή της σύμβασης εργασίας, η οποία διαρκεί μέχρι ένα (1) έτος, με δυνατότητα παράτασης με νέα συμφωνία μεταξύ των μερών. Ειδικότερα στη διάταξη του άρθρου 62 ορίζεται ότι «1. Εργαζόμενος πλήρους ή μερικής απασχόλησης δύναται, κατόπιν ατομικής έγγραφης συμφωνίας με τον εργοδότη, να λάβει άδεια άνευ αποδοχών για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα (1) έτος, η οποία δύναται να παραταθεί με νεότερη συμφωνία των μερών. Κατά τη διάρκεια της άδειας αυτής η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή και δεν οφείλονται ασφαλιστικές εισφορές. Η έγγραφη συμφωνία αναρτάται στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) «Εργάνη» και αντίγραφό της γνωστοποιείται στον e-Ε.Φ.Κ.Α.. 2. Μετά τη λήξη της άδειας άνευ αποδοχών αναβιώνουν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών εκ της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας».

Υπογραμμίζεται ότι επί του παρόντος και μέχρι να καταστεί τεχνικά δυνατό, δεν υφίσταται η δυνατότητα ανάρτησης στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» της έγγραφης συμφωνίας περί χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών. Προς τούτο αναμένεται να εκδοθεί στο προσεχές διάστημα σχετική υπουργική απόφαση. Επίσης δεν υφίσταται τεχνική δυνατότητα, αντίγραφο της άδειας άνευ αποδοχών να γνωστοποιείται στον e-Ε.Φ.Κ.Α., και μέχρι να καταστεί δυνατή η ηλεκτρονική γνωστοποίηση, συνιστάται ο εργοδότης να γνωστοποιεί στις αρμόδιες υπηρεσίες εσόδων του τέως Ι.Κ.Α. - Ε.Φ.Κ.Α. την έγκριση της άδειας άνευ αποδοχών των υπαλλήλων του μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και σε χρόνο πριν την έναρξη χορήγησής της με πρωτόκολλο παραλαβής, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 2690/1999 , και αυτό για να μη τεθεί αμφισβήτηση για το εάν όντως χορηγήθηκε ή όχι και να είναι καλυμμένη η επιχείρηση κατά τον έλεγχο που θα διενεργήσουν σε μελλοντικό χρόνο τα ελεγκτικά όργανα του Ασφαλιστικού Ιδρύματος.

Η άδεια άνευ αποδοχών έχει ως νομική βάση την αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων κατά το άρθρο 361 του Αστικού Κώδικα και επομένως για τη χορήγησή της απαιτείται να έχει προηγηθεί συμφωνία εργοδότη και εργαζόμενου και κατά συνέπεια δεν μπορεί να επιβληθεί μονομερώς ούτε από τον εργοδότη ούτε και από τον εργαζόμενο.

Ετήσια κανονική άδεια και άδεια άνευ αποδοχών

Σε ότι αφορά τη χορήγηση κανονικής αδείας στους εργαζομένους που έχουν λάβει άδεια άνευ αποδοχών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 62 Ν.4808/2021 , επισημαίνεται ότι για τη λήψη και τον υπολογισμό των ημερών κανονικής αδείας των εργαζομένων, θα ληφθεί υπόψη και το χρονικό διάστημα κατά οποίο ο εργαζόμενος τελούσε σε άδεια άνευ αποδοχών ( παρ. 6, άρθρο 2 του Α.Ν. 539/45 ) (Εγκύκλιος Υπουργείου Εργασίας 64597 /3-9-2021).

Η άδεια άνευ αποδοχών θα πρέπει να χορηγείται μετά την εξάντληση της κανονικής άδειας ή να συμφωνείται η τύχη της κανονικής άδειας κατά τη χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών.

Αν παρ΄ όλα ταύτα ένας μισθωτός απέχει από την εργασία του, έχοντας λάβει άδεια άνευ αποδοχών λόγω προσωπικών ή οικογενειακών αναγκών με τη συγκατάθεση προφανώς του εργοδότη του, η αποχή αυτή δεν του στερεί τη δυνατότητα, να ζητήσει και να λάβει την ετήσια κανονική του άδεια με αποδοχές, προκειμένου, να παρασχεθεί σ΄ αυτόν η δυνατότητα να αναπαυθεί προς αναπλήρωση των αναλωθεισών στην εργασία του σωματικών ή πνευματικών του δυνάμεων.

`Αλλωστε το θέμα, του κατά πόσον ο μισθωτός ο οποίος έκανε χρήση άδειας άνευ αποδοχών, δικαιούται να λάβει και την κανονική του άδεια μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος, έγκειται κατά κύριο λόγο στην καλή πίστη μεταξύ αυτού και του εργοδότη του.

Βεβαίως δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι σε κάθε περίπτωση χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών οφείλεται στον εργαζόμενο και η κανονική ετήσια άδεια με αποδοχές. Μόνο αν πρόκειται περί απολύτως δικαιολογημένης απουσίας, κατά τη διάρκεια της οποίας ο εργαζόμενος που έτυχε της άδειας αυτής άνευ αποδοχών είναι δυνατό να έχει αναλώσει περισσότερες πνευματικές ή σωματικές δυνάμεις (όπως στην άδεια άνευ αποδοχών για μετεκπαίδευση), δικαιούται τόσο την κανονική άδεια με αποδοχές, όσο και το επίδομα άδειας. Κατά την κρατούσα άποψη, εφόσον πρόκειται για ολιγοήμερη και απολύτως δικαιολογημένη απουσία δεν μπορεί, κατά τις αρχές της καλής πίστης, να χαρακτηρισθεί ότι η άδεια άνευ αποδοχών έχει επιφέρει διακοπή του χρόνου συνεχούς απασχολήσεως και ως εκ τούτου γίνεται δεκτό ότι οφείλεται και η κανονική ετήσια άδεια στον εργαζόμενο.

Εν κατακλείδι πάντως διευκρινίζεται ότι στην εργατική νομοθεσία και εν προκειμένω στη διάταξη του άρθρου 62 του Ν.4808/2021 , δεν ορίζεται ότι η ετήσια κανονική μετ΄ αποδοχών άδεια θα πρέπει να έχει προηγηθεί της άδειας άνευ αποδοχών ή να έχει εξαντληθεί ο χρόνος χορήγησης της πριν από την άδεια άνευ αποδοχών. Κατά συνέπεια η ετήσια κανονική άδεια μπορεί είτε να προηγείται είτε υπό προϋποθέσεις να ακολουθεί την άδεια άνευ αποδοχών.

Παράδειγμα 1ο

Μισθωτός απασχολούμενος επί πενθήμερο (με ημέρες ανάπαυσης Σάββατο και Κυριακή), που διανύει το 10ο και πλέον ημερολογιακό έτος υπηρεσίας σε συγκεκριμένη επιχείρηση, χωρίς πρόσθετη προϋπηρεσία, ο οποίος δεν έχει κάνει χρήση ημερών αδείας κατά το έτος 2021, ζήτησε και έλαβε άδεια (κανονική και άνευ αποδοχών) κατά το χρονικό διάστημα από την Τετάρτη 1η Σεπτεμβρίου 2021 έως την 3η Δεκεμβρίου 2021 επικαλούμενος προσωπικούς λόγους. Πως μπορεί να αντιμετωπισθεί με καλή πίστη αλλά ταυτόχρονα και με σύννομο και ορθολογικό τρόπο το είδος της άδειας που θα του χορηγηθεί (ετήσια κανονική και άνευ αποδοχών) καθώς και το χρονικό πλαίσιο χορήγησης αυτής κατά το εν λόγω διάστημα;

Απάντηση

Με βάση τα δεδομένα του ανωτέρω παραδείγματος ο υπόψη μισθωτός δικαιούται είκοσι πέντε (25) ημέρες άδεια κατά το ημερολογιακό έτος 2021.

Με δεδομένο ότι η άδεια άνευ αποδοχών θα πρέπει να χορηγείται κατά βάση μετά την εξάντληση της κανονικής άδειας ή να συμφωνείται η τύχη της κανονικής άδειας κατά τη χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών, προκύπτει η αναγκαιότητα χορήγησης κατ΄ αρχήν της ετήσιας κανονικής αδείας κατά το διάστημα από την 1η Σεπτεμβρίου 2021 έως και την 5η Οκτωβρίου 2021 στο οποίο εμπεριέχονται 25 εργάσιμες ημέρες.

Για το διάστημα από την 6η Οκτωβρίου έως και την 3η Δεκεμβρίου 2021 η επιχείρηση μπορεί να έλθει σε γραπτή συμφωνία με τον εν λόγω μισθωτό της για τη χορήγηση σε αυτόν άδειας άνευ αποδοχών.

Παράδειγμα 2ο

Μισθωτός χωρίς προϋπηρεσία αμειβόμενος με μεικτό μηνιαίο μισθό 650,00 €, ο οποίος προσλήφθηκε σε εμπορική επιχείρηση την 20η Οκτωβρίου 2020 με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και εξαήμερη εργασία, ζήτησε και έλαβε άδεια άνευ αποδοχών κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Φεβρουαρίου 2021 έως και την 30 Ιουνίου 2021, ενώ ταυτόχρονα συμφωνήθηκε να λάβει το σύνολο της δικαιούμενης ετήσιας κανονικής άδειας του 2ου ημερολογιακού έτους. Η εργασιακή του σχέση παρέμεινε ενεργός καθ΄ όλο το ημερολογιακό έτος 2021. Πόσες ημέρες άδειας δικαιούται κατά το έτος 2021, αποδοχές άδειας =; επίδομα άδειας = ;

Απάντηση

Όπως προελέχθη, για τη λήψη και τον υπολογισμό των ημερών κανονικής αδείας του υπόψη εργαζόμενου, θα ληφθεί υπόψη και το χρονικό διάστημα κατά οποίο ο εργαζόμενος τελούσε σε άδεια άνευ αποδοχών. Με δεδομένο ότι για τον υπόψη εργαζόμενο, το έτος 2021 συνιστά 2ο ημερολογιακό έτος απασχόλησης, καθώς και το γεγονός ότι η εργασιακή του σχέση διήρκεσε καθ΄ όλο το έτος 2021, δικαιούται είκοσι πέντε (25) ημέρες άδειας (ημέρες άδειας 2ου ημερολογιακού έτους για τους επί εξαήμερο απασχολούμενους) και το επίδομα άδειας ανέρχεται σε μισό (1/2) μηνιαίο μισθό. Συνεπώς αποδοχές αδείας = 650,00 €, Επίδομα άδειας = 325,00€. Επισημαίνεται ότι με τις ρυθμίσεις του άρθρου 61 του Ν.4808/19-6-2021, τροποποιείται η παρ. 1 του άρθρου 4 του Α.Ν. 539/1945 , ως προς την υποχρέωση σε παροχή άδειας από τον εργοδότη στον μισθωτό μέχρι το τέλος εκάστου ημερολογιακού έτους ακόμη κι αν δεν ζητηθεί από τον εργαζόμενο και προστίθεται τέταρτο εδάφιο σχετικά με την εξάντληση της δικαιούμενης ετήσιας άδειας εντός του πρώτου τριμήνου του επόμενου ημερολογιακού έτους. Κατά συνέπεια με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι το υπόλοιπο της ετήσιας άδειας αναψυχής του μισθωτού που δεν έχει χορηγηθεί εντός του αντίστοιχου ημερολογιακού έτους, πρέπει να εξαντληθεί το αργότερο εντός του πρώτου τριμήνου του αμέσως επόμενου έτους ήτοι εν προκειμένω μέχρι 31 Μαρτίου 2022.

Παράδειγμα 3ο

Εργατοτεχνίτης ο οποίος προσλήφθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2021 με καθεστώς μερικής απασχόλησης είκοσι (20) ωρών εβδομαδιαίως (πενθήμερο, τετράωρο), αμειβόμενος με ημερομίσθιο 20,00 € και ωρομίσθιο 5,00 €, ζήτησε και έλαβε άδεια άνευ αποδοχών κατά το χρονικό διάστημα από την 16η Μαρτίου 2021 έως και την 31η Μαΐου 2021. Με τη λήξη της άδειας άνευ αποδοχών επέστρεψε και εργάσθηκε μέχρι και την 31η Οκτωβρίου 2021 οπότε και λύθηκε η εργασιακή του σχέση. Διευκρινίζεται ότι ο εν λόγω εργαζόμενος δεν έκανε χρήση ημερών αδείας καθ΄ όλο το διάστημα της απασχόλησης του. Πόσες ημέρες άδειας δικαιούται κατά το έτος 2021, αποδοχές άδειας =; επίδομα άδειας = ;

Απάντηση

Με δεδομένο ότι για τον υπόψη εργαζόμενο, το έτος 2021 συνιστά 1ο ημερολογιακό έτος απασχόλησης, καθώς και το γεγονός ότι η εργασιακή του σχέση διήρκεσε από 1ης Φεβρουαρίου 2021 έως την 31η Οκτωβρίου 2021, ήτοι εννέα (9) μήνες συμπεριλαμβανόμενου και του διαστήματος της άδειας άνευ αποδοχών, δικαιούται δέκα πέντε (15) ημέρες άδειας [ημέρες άδειας 1ου ημερολογιακού έτους για τους επί πενθήμερο απασχολούμενους, ήτοι (20/12) x 9 μήνες = 15 ημέρες άδειας]. Κατά συνέπεια, Αποδοχές μη ληφθείσας άδειας = Ημερομίσθιο τετραώρου x 15 ημέρες άδεια = 20,00 x 15 = 300,00 και επίδομα άδειας = 13 ημερομίσθια = 13 x 20 = 260,00 €.

Παράδειγμα 4ο

Υπάλληλος ο οποίος προσλήφθηκε την 1η Απριλίου 2021 χωρίς προϋπηρεσία, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης (πενθήμερο οκτάωρο, Δευτέρα έως Παρασκευή), σε επιχείρηση η οποία εφαρμόζει πάγια, την πολιτική να παραμένει κλειστή καθ΄ όλες τις εργάσιμες ημέρες του μηνός Αυγούστου, πόσες ημέρες άδειας δικαιούται κατά το έτος 2021; Επιπρόσθετα με ποια διαδικασία μπορεί σύννομα να διαχειρισθεί το πλαίσιο χορήγησης της ετήσιας κανονικής άδειας, καθώς και της χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών; Διευκρινίζεται ότι οι εργάσιμες ημέρες από Δευτέρα έως Παρασκευή του μηνός Αυγούστου 2021, ανέρχονται σε είκοσι (22).

Απάντηση

Στις περιπτώσεις που επιχείρηση εφαρμόζει την πολιτική, να παραμένει κλειστή ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ειδικά κατά την καλοκαιρινή περίοδο, για την αποφυγή συγκρούσεων και εργατικών διαφορών, προτείνεται να συμπεριλαμβάνεται στην ατομική σύμβαση εργασίας ενός μισθωτού κατά την έναρξη της σχέσης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της, ως προϊόν συμφωνίας (εργοδότη και εργαζόμενου) ο κάτωθι όρος: «Ο Εργοδότης δυνητικά μπορεί να εφαρμόζει το σύστημα χορήγησης της ομαδικής άδειας και τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν ότι η άδεια θα χορηγείται κατά το διάστημα που η επιχείρηση θα παραμένει κλειστή ειδικά κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Στην περίπτωση δε που οι εργάσιμες ημέρες που συμπίπτουν με το διάστημα διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης είναι περισσότερες από τις ημέρες άδειας που δικαιούται ο Εργαζόμενος, οι παραπάνω αυτές ημέρες που δεν καλύπτονται με ημέρες άδειας, συμφωνείται ότι είναι ημέρες άδειας άνευ αποδοχών».

Με τις ρυθμίσεις του άρθρου 2, παρ. 1β του Α.Ν.539/45 όπως ισχύει, ο εργοδότης υποχρεούται μέχρι τη λήξη του πρώτου ημερολογιακού έτους, εντός του οποίου προσελήφθη ο μισθωτός να χορηγεί σε αυτόν αναλογία της κανονικής άδειας, σύμφωνα με το διάστημα απασχόλησης του κατά το υπό εξέταση έτος. Πιο συγκεκριμένα οι ημέρες άδειας που δικαιούται ο εν λόγω εργαζόμενος που διανύει το πρώτο ημερολογιακό έτος απασχόλησης, είναι (20/12) x μήνες απασχόλησης, ήτοι εν προκειμένω, αν η σχέση εργασίας παραμείνει ενεργός έως 31/12/2021, Ημέρες άδειας = (20/12) x 9 μήνες = 15 ημέρες.

Με δεδομένο ότι έχει συμπεριληφθεί ο ανωτέρω όρος στην ατομική σύμβαση εργασίας, ή έστω ο εργαζόμενος αποδέχεται ακόμη και σιωπηρά το πλαίσιο η άδεια να χορηγείται κατά το διάστημα που η επιχείρηση θα παραμένει κλειστή, ο εργοδότης είχε εν προκειμένω κατά το χρόνο αναφοράς (πριν το κλείσιμο της επιχείρησης το μήνα Αύγουστο) δυο (2) επιλογές:

1. να θεωρήσει καλή τη πίστη ότι η σχέση εργασίας του υπόψη μισθωτού, θα παραμείνει ενεργός μέχρι 31/12/2021, οπότε και στο διάστημα που η επιχείρηση παρέμεινε κλειστή το μήνα Αύγουστο 2021, ο εργαζόμενος θα λογισθεί ότι έκανε χρήση του συνόλου των ημερών της δικαιούμενης αδείας των δέκα πέντε (15) ημερών, με αποτέλεσμα οι απομένουσες (22-15) επτά (7) εργάσιμες ημέρες του διαστήματος, να λογισθούν ως ημέρες άδειας άνευ αποδοχών, για τις οποίες και ακολουθούνται οι σχετικές διαδικασίες (Έγγραφος τύπος της άδειας άνευ αποδοχών, με γνωστοποίηση στο τέως Ι.Κ.Α. σε χρόνο προγενέστερο του χρόνου έναρξης χορήγησης της).

2. να χορηγήσει σε αυτόν κατά το διάστημα που η επιχείρηση παρέμεινε κλειστή, μέρος της κανονικής άδειας, κατ΄ αναλογία το χρόνου απασχόλησης του έως 31/8/2021, ήτοι να του χορηγήσει 8 ημέρες άδειας [(20/12) x 5* μήνες = 8,33] και τις υπόλοιπες επτά (7) ημέρες άδειας (15- 8), αν και εφόσον η σχέση εργασίας του παραμείνει ενεργός, να τις χορηγήσει μέχρι τη δήλη ημέρα χορήγησης της άδειας που πλέον με τις νέες ρυθμίσεις του άρθρου 61 του Ν. 4808/2021, είναι η 31η Μαρτίου 2022. 5* μήνες = Οι μήνες από Απρίλιο έως Αύγουστο

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Πέτρου Ραπανάκη, με τίτλο «Άδεια άνευ αποδοχών» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Δεκεμβρίου 2021 του περιοδικού Epsilon7.

Φόρος 4,5% σε νέες ατομικές επιχειρήσεις με χαμηλό τζίρο

ΆΚΡΩΣ ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς θα ισχύσει και στις φετινές δηλώσεις εισοδήματος για τους νέους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως αυτές τροποποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2019 με τον ν. 4646/2019, τα καθαρά εισοδήματα που αποκτούν οι νέοι εμποροβιοτέχνες και ελεύθεροι επαγγελματίες κατά τα τρία πρώτα χρόνια άσκησης των δραστηριοτήτων τους φορολογούνται πλέον με έναν εξαιρετικά χαμηλό συντελεστή φόρου, της τάξεως του 4,5%, εφόσον τα ετήσια ακαθάριστα έσοδά τους κατά το προηγούμενο έτος δεν υπερέβησαν τα 10.000 ευρώ.

Ειδικότερα, με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος,προβλέπεται ότι για τα τρία (3) πρώτα έτη άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας από φυσικό πρόσωπο, ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας μειώνεται κατά 50% εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημά του από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.

Δεδομένου ότι με τον ν. 4646/2020 προβλέπεται ότι από το φορολογικό έτος 2020 ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας των αυτοαπασχολουμένων μειώθηκε από το 22% στο 9%, όσα φυσικά πρόσωπα προέβησαν από το 2018 και μετά σε δήλωση έναρξης επαγγέλματος ιδρύοντας νέες ατομικές επιχειρήσεις θα έχουν φέτος το προνόμιο της φορολόγησης των καθαρών εισοδημάτων τους με έναν πολύ χαμηλό συντελεστή φόρου της τάξεως του 4,5%.

Πιο αναλυτικά θα ισχύσουν τα εξής:

- Για όσους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες προέβησαν σε έναρξη επαγγέλματος το 2019, η εφαρμογή του πολύ χαμηλού συντελεστή 4,5% θα ισχύσει μόνο για το φορολογικό έτος 2021, που είναι το τρίτο έτος λειτουργίας τους.

- Για όσους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες προέβησαν σε έναρξη επαγγέλματος το 2020, η εφαρμογή του πολύ χαμηλού συντελεστή 4,5% θα ισχύσει για το φορολογικό έτος 2021 και για το φορολογι-
κό έτος 2022.

- Για όσους προέβησαν σε έναρξη επαγγέλματος το 2021 η εφαρμογή του πολύ χαμηλού συντελεστή 4,5% θα ισχύσει για το φορολογικό έτος 2021, για το φορολογικό έτος 2022 και για το φορολογικό έτος 2023.

Πως μπορώ να δω τα ένσημά μου online. Εθνικό Μητρώο Ασφάλισης

Οι ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων ελέγχουν online, όλα τα ένσημα τους

 Πως μπορώ να δω τα ένσημά μου online

 Στο Πληροφοριακό Σύστημα «Άτλας» οι ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων ελέγχουν online, όλα τα ένσημα τους. Σταδιακά θα ενσωματωθεί ο χρόνος ασφάλισης όλων των Ελλήνων σε όλους τους ΦΚΑ της χώρας.

Στην παρούσα φάση έχει ενσωματωθεί ο χρόνος ασφάλισης από το 1994 μέχρι σήμερα για το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ, το ΕΤΑΑ και από το 1998 έως σήμερα για τον ΟΓΑ. Επίσης έχει ενσωματωθεί περίπου το 70% του χρόνου ασφάλισης από τους 2 μεγαλύτερους τομείς του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Συνολικά έχουν ενσωματωθεί 2,8 δισεκατομμύρια ημέρες ασφάλισης.

Στο επόμενο διάστημα θα ενσωματωθεί η πληροφορία από το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και το ΝΑΤ, καθώς και το διάστημα 1994-1997 για τον ΟΓΑ.

Κάθε ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να δει και να εκτυπώσει το χρόνο ασφάλισης που έχει τεκμηριώσει

Η πρόσβαση γίνεται με τη χρήση των κωδικών του ΤΑΧΙS της ΓΓΠΣ και απαιτείται η γνώση του ΑΜΚΑ.

 

τα ένσημά μου online

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν θυμάται τον ΑΜΚΑ του μπορεί να τον βρει στη σελίδα Έχω ΑΜΚΑ;

ΕΠΙΠΛΕΟΝ

Για το διάστημα από τον Ιανουάριο 2002 μέχρι και σήμερα, δείτε την ιστοσελίδα του πρώην ΙΚΑ ΕΤΑΜ νυν ΕΦΚΑ ΑΤΟΜΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

 

myDATA: “Έσοδα Αγροτών”

Έσοδα Αγροτών: Ανά είδος – Κατηγορία - Τρόπος διαβίβασης - Σύνοψη & Χαρακτηρισμός 

Για να αποφασίσουμε με ποιο τρόπο θα διαβιβαστούν τα έσοδα των Αγροτών στην πλατφόρμα myDATA θα πρέπει να απαντήσουμε σε ένα βασικό ερώτημα ….

Μπορεί ο αγρότης να διαβιβάζει με την Ειδική Φόρμα καταχώρησης ή Όχι; Είναι δηλαδή στα όρια που έχουν τεθεί για αυτήν την ειδική Φόρμα;;

Η Απάντηση στην παραπάνω Ερώτηση θα είναι και ο Οδηγός μας για τον τρόπο Διαβίβασης των Εσόδων των αγροτών ή\και για την απόφαση του τρόπου έκδοσης και διαβίβασης των παραστατικών….

και μη ξεχνάμε!

Ποιος έχει υποχρέωση να διαβιβάζει τα Δεδομένα;;

Υπόχρεος Διαβίβασης για τα εκδιδόμενα παραστατικά είναι ο Εκδότης σύμφωνα με την Α.1138/2020.

Το Τιμολόγιο Πώλησης διαβιβάζεται υποχρεωτικά μόνο από τους Εκδότες του, πλην της περίπτωσης παράλειψης διαβίβασης από μέρους τους εντός της σχετικής προθεσμίας. Σε αυτή την περίπτωση επιτρέπεται να το διαβάσει ο Λήπτης.

1η Περίπτωση

Ο Αγρότης εμπίπτει στα όρια της ειδικής φόρμας Καταχώρησης.

Σε αυτήν την περίπτωση συνεχίζει (εφόσον το επιθυμεί….) να εκδίδει τα παραστατικά του χειρόγραφα όπως ήξερε και έκανε….

Έχει όμως υποχρέωση να τα διαβάζει ως την 20η ημέρα του επόμενου μήνα τα παραστατικά του προηγούμενου! Άρα, θα πρέπει να συνεννοηθεί με τον συνάδελφο λογιστή για το ποιος θα διαβιβάσει αυτά τα παραστατικά Εσόδων και να ενημερωθεί για την extra υποχρέωση που θα αναλάβει ο λογιστής του!

2η Περίπτωση

Ο Αγρότης δεν εμπίπτει στα όρια της ειδικής φόρμας Καταχώρησης.

Σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορεί να εκδίδει τα παραστατικά του χειρόγραφα όπως ήξερε και έκανε….

Θα πρέπει να εκδίδει και να διαβιβάζει τα παραστατικά του σε πραγματικό χρόνο, με τη χρήση εμπορικού προγράμματος ή τη χρήση του e-timologio της ΑΑΔΕ ή κάποιας άλλης τιμολογιέρας από ιδιωτική εταιρεία…

3η Περίπτωση

Ο αγρότης έχει εξουσιοδοτήσει κάποιον τρίτο πχ την εταιρεία που πωλεί τα προϊόντα του να εκδώσει για λογαριασμό του, Τιμολόγιο πώλησης με τη μορφή της αυτοτιμολόγησης.

Έχει προηγηθεί συμφωνία με τη μορφή της υπογραφής συμφωνητικού μεταξύ του αγρότη και της εταιρείας.

Σε αυτή την περίπτωση την υποχρέωση Έκδοσης και Διαβίβασης έχει η Εταιρεία! Ο αγρότης ως λήπτης του εν λόγω παραστατικού υποχρεούται να το χαρακτηρίσει.

4η Περίπτωση

Η έκδοση Εκκαθάρισης από Συνεταιρισμό ή Ομάδα Παραγωγών

Σε αυτή την περίπτωση την υποχρέωση Έκδοσης και Διαβίβασης έχει ο Συνεταιρισμός ή η Ομάδα Παραγωγών!

Ο αγρότης ως λήπτης του εν λόγω παραστατικού υποχρεούται να το χαρακτηρίσει.

Μερική απασχόληση: Ανάλυση και υποχρεώσεις εργοδοτών

Με μία αρχική προσέγγιση και με ελεύθερη ανάλυση των νομοθετημάτων, η μερική απασχόληση πρωτοεμφανίστηκε στην εργατική νομοθεσία το 1953 με δοκιμαστικό προσωπείο, ενεργοποιήθηκε όμως με το ΝΔ 2961/1954 και αναλύθηκε στο άρθρο 13 παρ.7 αναφέροντας ‘’Ο εργοδότης και ο μισθωτός δύνανται είτε κατά την σύστασιν της σχέσεως εργασίας, είτε διαρκούσης ταύτης, να συμφωνήσωσιν εγγράφως πάσης μορφής εκ περιτροπής εργασίαν, καθορίζοντες και την ανάλογον μισθοδοσίαν βάσει των εκάστοτε ισχυόντων ημερομισθίων ή μισθών. Επίσης ο εργοδότης δύναται να επιβάλει εν περιπτώσει περιορισμού της δραστηριότητός του μετά προηγουμένη απόφασιν της Επιτροπής του Ν.Δ. 2511/53 σύστημα εκ περιτροπής εργασίας’’.

Στο αρχικό νομοθέτημα του 2511/1953 ΦΕΚ Α΄ 210/1953 το οποίο παρέμεινε ‘’ανενεργό’’ , το πεδίο που αναφέρθηκε στην μερική απασχόληση ανέλυε στο άρθρο 3 ως : «Θέσπισις βραχείας εργασίας και επικουρικής εργασίας».

Άρθρον 3

«Εάν ο εργοδότης δεν δύναται να απασχολήση πλήρως τους μισθωτούς μέχρι της κατά το άρθρον 1 του παρόντος εγκρίσεως των απολύσεων ή παρελεύσεως της οριζομένης προθεσμίας, ο Υπουργός Εργασίας δύναται μετά γνώμην της κατά το άρθρον 4 επιτροπής, να επιτρέψη εν τω μεταξύ θέσπισιν βραχείας εργασίας διά μειώσεως του χρόνου εργασίας ή των ημερών απασχολήσεως διά της εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, του εργοδότου δικαιουμένου να μειώση αναλόγως το ημερομίσθιον ή τας αποδοχάς των εις βραχείαν εργασίαν ασχολουμένων μισθωτών».

Με την πάροδο του χρόνου, τον εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας και την ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υιοθετήθηκαν πρακτικές βελτίωσης και ευελιξίας και εισήχθη ο όρος «Flexicurity».

Περί τίνος, όμως, πρόκειται ο συγκεκριμένος όρος; «Flexicurity is an integrated strategy for enhancing, at the same time, flexibility and security in the labour market. It attempts to reconcile employers' need for a flexible workforce with workers' need for security – confidence that they will not face long periods of unemployment» (European Commission Employment, Social Affairs & Inclusion, ανάκτηση στις 06/02/2022 από: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=102 ).

Μέσα σε μία σύμπτυξη και με τροποποιήσεις του Ν.1892/1990 και την ανάλυση του Ν.3846/2010, ανάγεται η ασφάλεια και η ευελιξία με νέες συνθήκες για την αγορά εργασίας, παραχωρώντας στους εργοδότες εναλλακτικούς τρόπους ανάπτυξης των επιχειρήσεων χωρίς να αυξάνεται το ποσοστό ανεργίας. Παράλληλα, προάγεται η βιωσιμότητα των οικονομικών μονάδων σε συνδυασμό με την προστασία των παραγωγικών συντελεστών. Γνώμονα αποτελεί πάντα η ασφάλεια και η πιστή τήρηση των εργατικών δικαιωμάτων.

Ο όρος της μερικής απασχόλησης που είναι αποδεκτός μέχρι και σήμερα προέρχεται από τον Ν.1892/1990 και το άρθρο 38 που αναφέρει: «Εργαζόμενος μερικής απασχόλησης είναι κάθε εργαζόμενος με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, του οποίου οι ώρες εργασίας, υπολογιζόμενες σε ημερήσια, εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη ή μηνιαία βάση είναι λιγότερες από το κανονικό ωράριο εργασίας του συγκρίσιμου εργαζόμενου με πλήρη απασχόληση».

Για να θεωρηθεί ένας μισθωτός μερικώς απασχολούμενος και να πληροί όλες τις προϋποθέσεις βάσει της εργατικής νομοθεσίας, ο εργοδότης καλείται να εναρμονίσει τη διαχείριση της μισθοδοσίας του κάτω από κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις και συγκεκριμένα βήματα. Τα στάδια είναι τα ακόλουθα.

ΒΗΜΑ 1^Ο

Υπογραφή δικαιοπραξίας μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, δηλαδή αναλυτική κατάρτιση σύμβασης εργασίας στα πλαίσια της παροχής εξαρτημένης σχέσης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου ανάμεσα στον εργοδότη και τον εργαζόμενο με αναλυτικό περιεχόμενο το oπoίo πρέπει να περιλαμβάνει απαραίτητα τα εξής:

i. Στοιχεία εργοδότη ή νόμιμου εκπροσώπου εάν πρόκειται για νομικό πρόσωπο (απαραίτητα στοιχεία ταυτότητας και επικοινωνίας).

ii. Στοιχεία ταυτότητας και επικοινωνίας εργαζομένου.

iii. Την έδρα ή τον τόπο παροχής της εργασίας του μισθωτού.

iv. Αναλυτικά το ωράριο απασχόλησης του μισθωτού και τις ημέρες ανάπαυσης (συμπεριλαμβανομένου και του διαλείμματος παρ.1 Άρθρο.56 Ν4808/2021). Προσοχή! Το διάλειμμα δεν αποτελεί χρόνο εργασίας και απαγορεύεται να χορηγείται συνεχόμενα με την έναρξη ή τη λήξη της ημερήσιας εργασίας. Σε περίπτωση κατανομής σε περιόδους εργασίας, είναι αναγκαίο να αναφέρεται ευκρινώς ο τρόπος κατανομής και οι περίοδοι εργασίας.

v. Οι αποδοχές του μισθωτού αναλυτικά, οι οποίες δεν μπορούν να υπολείπονται από τα νόμιμα νομοθετημένα κατώτατα όρια. Ο μερικώς απασχολούμενος δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται δυσμενέστερα σε σχέση με τον συγκρίσιμο εργαζόμενο με πλήρη απασχόληση, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις που εμφανίζονται αντικειμενικοί λόγοι επί του πραγματικού γεγονότος.

vi. Να αναλύονται οι μη μισθολογικοί όροι, στον τρόπο λήψης της αδείας του μισθωτού (παρ. 1 και 2 άρθρο 2 ΑΝ539/1945), στον τρόπο πληρωμής και στο χρονικό διάστημα αποπληρωμής και σε άλλους ειδικούς όρους ανάλογα με την φύση της δραστηριότητας.

Σε ορισμένες ειδικές κατηγορίες, όπως τα εποχικά καταστήματα ή οι ξενοδοχειακές μονάδες, λόγω της λειτουργίας τους σε ορισμένο χρονικό διάστημα, είναι αναγκαίο να πραγματοποιείται ανάλυση του ωραρίου σε ημερήσια ή εβδομαδιαία βάση ανάλογα με την περίοδο εργασίας.

Κατά το χρονικό διάστημα που καταρτίζεται η σύμβαση εργασίας, ο εργοδότης με την σύμφωνη γνώμη του μισθωτού, έχουν την δυνατότητα να αποδεχθούν κάθε μορφή απασχόλησης κατά λιγότερες ώρες σε καθημερινή βάση 5μερο ή 6μέρο, λιγότερες μέρες την εβδομάδα με λιγότερες ώρες εργασίας σε σχέση με την πλήρη απασχόληση. Σε διαφορετική περίπτωση εμφανίζεται η εκ περιτροπής απασχόληση, η οποία αποτελεί κομμάτι της μερικής απασχόλησης. Ο μισθωτός εργάζεται λιγότερες ημέρες την εβδομάδα, αλλά είτε με πλήρες ωράριο (8 ωρών/ ανά ημέρα εργασίας) είτε λιγότερες εβδομάδες τον μήνα ή λιγότερους μήνες ανά έτος.

Βέβαια, στην εκ περιτροπής απασχόληση, σε περίπτωση που περιοριστεί σημαντικά η δραστηριότητα του εργοδότη του δίνεται το δικαίωμα με βάσει τον Ν.1767/1988 και τον ΠΔ 260/2006 να θέσει σύστημα εκ περιτροπής εργασίας στην οικονομική μονάδα, η διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ημερολογιακό έτος. Προηγουμένως προβεί σε συμφωνία με τα σωματεία και τους εκπροσώπους των εργαζομένων.

ΒΗΜΑ 2^Ο

Στο στάδιο αυτό ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να γνωστοποιήσει εντός 8 ημερών από την κατάρτιση της σύμβασης μερικής απασχόλησης/εκ περιτροπής απασχόλησης, στο Πληροφοριακό Σύστημα Εργάνη μέσω του εντύπου Ε9: Σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης ή και εκ περιτροπής εργασίας τις γενικές πληροφορίες πρόσληψης του μισθωτού και να επισυνάψει το έγγραφο της σύμβασης εργασίας υπογεγραμμένο και από τους δύο συμβαλλόμενους σε πρότυπη μορφή.

Για την ολοκλήρωση της υποβολής του εντύπου Ε9 συνυποβάλλονται υποχρεωτικά, αφού πρώτα σαρωθούν και αποθηκευτούν σε αρχείο μορφής *.PDF, τα έγγραφα:

α) ατομικών συμβάσεων μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης ή

β) η απόφαση του εργοδότη για μονομερή επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας στο προσωπικό του, εφόσον πρώτα έχουν τεθεί σε αυτά οι απαιτούμενες υπογραφές.

Εάν υποβληθούν περισσότερες από μία ατομικές συμβάσεις, αυτές θα πρέπει να αποθηκευτούν σε ένα και μόνο αρχείο. Επειδή υπάρχει περιορισμός στο μέγεθος του αρχείου συστήνεται η ανάλυση του σαρωτή να ρυθμίζεται στα 150dpi και η σάρωση να μην είναι έγχρωμη.

Αναλυτικά τι μπορούμε να υποβάλλουμε με το έντυπο Ε9 του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ:

ΕΙΔΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ

Επιλέγεται από λίστα τιμών:

• Πρόσληψη με Σύμβαση Μερικής Απασχόλησης
• Πρόσληψη με Σύμβαση Εκ Περιτροπής Εργασίας
• Τροποποιητική Σύμβαση από Πλήρη σε Μερική Απασχόληση
• Τροποποιητική Σύμβαση από Πλήρη σε Εκ Περιτροπής με την σύμφωνη γνώμη του Εργαζομένου
• Τροποποιητική Σύμβαση από Πλήρη σε Εκ Περιτροπής χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Εργαζομένου
• Τροποποίηση Όρων Σύμβασης Μερικής Απασχόλησης
• Τροποποίηση Όρων Σύμβασης Εκ Περιτροπής Εργασίας

Σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε τροποποίηση όρων της ήδη υφιστάμενης σύμβασης στο πεδίο Είδος Μεταβολής επιλέγεται από την λίστα:

• ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
• ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.

Ενδεικτικά, περιπτώσεις τροποποίησης όρων σύμβασης αποτελούν:

Α) Η μεταβολή των εβδομαδιαίων ωρών ή ημερών εργασίας του μισθωτού, στα πλαίσια πάντα της μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης

Παράδειγμα:

Εάν ένας εργαζόμενος με πενθήμερη απασχόληση 4 ωρών ημερησίως, συμφωνηθεί πλέον να εργάζεται με 6 ώρες την ημέρα, τότε υποβάλλεται η νέα ατομική του σύμβαση μερικής απασχόλησης επιλέγοντας το πεδίο ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ. Το αντίστοιχο ισχύει και σε περίπτωση τροποποίησης σύμβασης εκ περιτροπής εργασίας.

Εάν σύμβαση μερικής απασχόλησης εργαζόμενου μεταβληθεί σε σύμβαση εκ περιτροπής εργασίας, τότε για να υποβληθεί το σχετικό έντυπο, επιλέγεται το είδος της νέας σύμβασης, δηλαδή, «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ». Το αυτό ισχύει και αντίστροφα.

Β) Το πεδίο «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ» ή «ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» επιλέγεται και στην περίπτωση υποβολής σύμβασης μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας ορισμένου χρόνου, της οποίας η διάρκεια ανανεώνεται ή παρατείνεται. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση υποβολής του σχετικού εγγράφου απόφασης παράτασης της μονομερούς επιβολής συστήματος εκ περιτροπής εργασίας.

Τονίζεται ότι σε κάθε περίπτωση που υπάρχει τροποποίηση όρων σύμβασης μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναγράφουν και στο πεδίο των παρατηρήσεων για κάθε εργαζόμενο το είδος της επερχόμενης μεταβολής.

Παράδειγμα: στην ως άνω (Α) περίπτωση μεταβολής των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας του μισθωτού στις παρατηρήσεις θα αναγράφεται: «Τροποποίηση από 1-7-21 της ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης από πενθήμερη απασχόληση 4 ωρών ημερησίως σε 6ωρη, πενθήμερη απασχόληση», ενώ στην (Β) περίπτωση ανανέωσης ή παράτασης ατομικής σύμβασης θα αναγράφεται: «Ανανέωση - παράταση της από 1-5-21 ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης ορισμένου χρόνου η οποία έληξε την 30-6-21».

* Εντός του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ αναφέρεται ρητά ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν υποχρέωση υποβολής Ε9 σε περίπτωση μεταβολής των αποδοχών.

ΒΗΜΑ 3^Ο

Στο τελικό στάδιο θα αναλύσουμε τις μισθοδοτικές προσεγγίσεις των μερικώς απασχολούμενων μισθωτών είτε πρόκειται για υπαλλήλους είτε για εργατοτεχνίτες.

Κατά γενικό κανόνα εφαρμόζονται για τους μερικώς απασχολούμενους όλες οι διατάξεις χωρίς παραλλαγές της εργατικής νομοθεσίας. Κύριο σημείο αποτελεί το γεγονός της αυστηροποίησης του μέτρου κοινοποίησης της σύμβασής στα ελεγκτικά όργανα. Σε περίπτωση ελέγχου, εάν δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία αποδοχής της μερικής απασχόλησης, θεωρείται πως έχει συμφωνηθεί πλήρες ωράριο εργασίας. Ο μισθωτός μπορεί να διεκδικήσει κατά τις δικαστηριακές αποφάσεις την καταβολή ολόκληρου του μισθού ή του ημερομισθίου που του αναλογεί βάσει τα νόμιμα κατώτατα όρια ή τη Συλλογική σύμβαση που ανήκει. Η διαφάνεια των ορών εργασίας καλύπτει νομικά την εργοδοτική πλευρά σε οποιαδήποτε αμφισβήτηση. Επιπρόσθετα, θωρακίζει τα εργατικά δικαιώματα του μισθωτού. Κατ’ αυτό τεκμαίρεται η ορθή φύση της εργασίας ως προς το ωράριο και τις αποδοχές (ΑΠ965/14, ΑΠ202/2015, 1676/07, 465/2010).

Η δημιουργία ακράδαντου τεκμηρίου έναντι των ελεγκτικών οργάνων αναλύεται και στην νεότερη νομοθεσία των Ν.4611/2019 & Ν.4635/2019, ώστε να προβλέπεται ρητώς η έννομη κάλυψη και των δύο συμβαλλόμενων μερών έναντι των αρχών. Οι αποδοχές του μερικώς απασχολούμενου μισθωτού υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του συγκρίσιμου μισθωτού που αντιστοιχούν στην πλήρη απασχόληση με την αναλογία των ωρών απασχόλησης στην μερική (παρ.1 άρθρο 17 Ν.3899/2010).

Παράδειγμα:

Έμμισθος υπάλληλος εργάζεται με καθημερινή εργασία πέντε(5) ημέρες την εβδομάδα και έξι(6) ώρες ημερησίως.Ο συγκρίσιμος μισθός είναι τα 729,30ευρώ μικτών αποδοχών κατά αναλογία της μερικής απασχόλησης και δικαιούται 577,61ευρώ μικτές αποδοχές (ωρομίσθιο με βάσει τα ασφαλιστικά (22) κατά μέσο όρο μερικής απασχόλησης ) και υπολογίζεται ως εξής:

Ωρομίσθιο βάσει ασφαλιστικών, δηλαδή ωρομίσθιο επί ώρες εργασίας ανά ημέρα επί ημέρες εργασίας μήνα (περιόδου). Ο συγκεκριμένος τρόπος αποτελεί οδηγία με βάση το βιβλιαράκι του εκλεκτή στο τέως ΙΚΑ από το 1994.

Στην περίπτωση που επιλέξετε τον δεύτερο τρόπο υπολογισμού δηλαδή σύμφωνα με την απόφαση 41815/Δ.10.199 στις 16.09.2016, το Υπ. Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας αναφέρει ότι στην αναβάθμιση του ΠΣ Εργάνη και συγκεκριμένα των εντύπων Ε4 και Ε3, θα γίνεται έλεγχος ορθής συμπλήρωσης των πεδίων «Μικτές αποδοχές», «Εβδομαδιαίες ώρες» και «Ωρομίσθιο» σύμφωνα με τα παρακάτω:

Υπάλληλος:
«Μικτές αποδοχές» = «Εβδομαδιαίες ώρες» x 4,166 x «Ωρομίσθιο»

Εργατοτεχνίτης:
«Μικτές αποδοχές» = «Εβδομαδιαίες ώρες» x 4,33 x «Ωρομίσθιο»

Υπάρχει η πιθανότητα λόγω της ασυνεννοησίας των δημόσιων οργάνων να σας εκδοθούν πράξεις επιβολής διαφορών και επιπρόσθετες αξιώσεις από τον ΕΦΚΑ μισθωτών.

Στην περίπτωση που παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία του μερικώς απασχολούμενου όπως τροποποιήθηκε η παρ.11 του άρθρου 38 του Ν. 1892/1990, ώστε να εργαστεί επιπλέον ώρες πέραν του συμβατικού του μειωμένου ωραρίου και έως την συμπλήρωση του νόμιμου ωραρίου της πλήρους απασχόλησης ήτοι των 8 ωρών ημερησίως σύμφωνα με το άρθρο 57 του Ν4808/2021, αναλύεται ως εξής:

Στην παρ. 11 του άρθρου 38 του ν. 1892/1990 (Α' 101) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο και η παρ. 11:

Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Η πρόσθετη εργασία μπορεί να παρασχεθεί, εφόσον συμφωνεί ο εργαζόμενος και κατά ωράριο, που δεν είναι συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων περί ημερήσιας ανάπαυσης. Αν παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο μερικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής με προσαύξηση δώδεκα τοις εκατό (12%) επί της συμφωνηθείσας αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας που θα παράσχει. O μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, η πρόσθετη αυτή εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ' ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζομένου.

Καταγγελία της σύμβασης λόγω μη αποδοχής της μερικής απασχόλησης ή της μη αποδοχής πρόσθετης εργασίας από τον μισθωτό θεωρείται άκυρη και καταχρηστική . Οι μερικώς απασχολούμενοι έχουν δικαίωμα προτεραιότητας για πρόσληψή σε θέση πλήρους απασχόλησης στην ίδια επιχείρηση σε περίπτωση αύξησής του προσωπικού και δημιουργία νέας θέσης πλήρους ωραρίου εντός του κλάδου δραστηριότητας τους.

Εν κατακλείδι, η μερική απασχόληση αποτελεί στις ημέρες μία από τις κυριότερες εναλλακτικές και πλήρως ευέλικτες μορφές εργασίας. Πολλές φορές δημιουργούντα στρεβλώσεις και καταχρηστικές συμπεριφορές έναντι της εργατικής νομοθεσίας. Είναι αναγκαίο, να γίνει αντιληπτό απ’ όλους ότι η συμβατική ελευθερία και τα εργαλεία εκσυγχρονισμού και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, θα πρέπει να αξιοποιούνται με γνώμονα την κείμενη νομοθεσία και την εύρυθμη λειτουργίας της αγοράς.

Πώς μπλέκουν με την Εφορία οι έχοντες κοινό λογαριασμό!

 Οι 11 διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ - Αν διαπιστωθεί ύποπτη πίστωση θα εκδίδεται εντολή ελέγχου για όλους τους συνδικαιούχους του κοινού λογαριασμού!  

 

Σε μπλεξίματα με την Εφορία κινδυνεύουν εκατομμύρια φορολογούμενοι που έχουν κοινό τραπεζικό λογαριασμό με άλλο πρόσωπο, καθώς, σε περίπτωση φορολογικού ελέγχου είναι ασαφές το πλαίσιο της διάκρισης του ποσού που αναλογεί σε έκαστο καταθέτη.

Με αφορμή εκατοντάδες προσφυγές που γίνονται στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, η ΔΕΔ προέβη σε σχετικές διευκρινίσεις, οι οποίες αφορούν, βασικά στον τρόπο αντιμετώπισης των εμβασμάτων, σε κοινούς λογαριασμούς

Δηλαδή, στην περίπτωση κατάθεσης εμβάσματος σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό, η Εφορία θεωρεί ότι ανήκει ισομερώς, σε όλους τους συνδικαιούχους του λογαριασμού.

Αν όμως, το ποσό για κάποιο δικαιούχο, δεν καλύπτεται από τα δηλωθέντα εισοδήματά του κινδυνεύει να του καταλογιστεί προσαύξηση περιουσίας, και να κατηγορηθεί για φοροδιαφυγή.

Επίσης στην περίπτωση εμβάσματος σε κοινό λογαριασμό, η Εφορία θα εκδίδει εντολή ελέγχου σε όλα τα πρόσωπα του κοινού λογαριασμού! 

Αποφεύγει τις κυρώσεις και τη φορολογία με 33% συν πρόστιμα και προσαυξήσεις, εφόσον αποδείξουν στην Εφορία τον πραγματικό δικαιούχο της πίστωσης και εφόσον φυσικά, δικαιολογείται το ποσό με βάση της δραστηριότητά του.

Οι έλεγχοι των τραπεζικών καταθέσεων αποτελούν προτεραιότητα της ΑΑΔΕ, για τον εντοπισμό περιπτώσεων φοροδιαφυγής, λόγω της ευκολίας με την οποία διεξάγονται (ηλεκτρονικά από το γραφείο), αλλά μπλέκουν οι καταθέτες.

Τι ισχύει για τον έλεγχο των καταθέσεων

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, με αφορμή υπόθεση που εκδίκασε διευκρινίζει τα ακόλουθα:

1. Κάθε προσαύξηση περιουσίας που προέρχεται από παράνομη ή αδικαιολόγητη ή άγνωστη πηγή ή αιτία θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
2. Σε περίπτωση διαπίστωσης προσαύξησης περιουσίας (αδικαιολόγητες καταθέσεις), η προσαύξηση αυτή δεν υπόκειται σε φορολογία, εφόσον ο φορολογούμενος αποδείξει την πραγματική πηγή αυτής, καθώς επίσης και ότι αυτή είτε έχει υπαχθεί σε νόμιμη φορολογία είτε απαλλάσσεται από το φόρο σύμφωνα με ειδικές διατάξεις.
3. Στις περιπτώσεις αποστολών εμβασμάτων που πραγματοποιούνται από κοινούς λογαριασμούς πρέπει να γίνεται καταρχήν ισομερής επιμερισμός αυτών μεταξύ των συνδικαιούχων του λογαριασμού προέλευσης του εμβάσματος. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να εκδίδεται εντολή ελέγχου σε όλα τα πρόσωπα του κοινού λογαριασμού και εφόσον συμμετέχει ανήλικος το βάρος των εξηγήσεων πέφτει στους γονείς του ή στον κηδεμόνα του.
4. Σε περίπτωση που ο ελεγχόμενος επικαλείται διαφορετική αναλογία των χρηματικών αυτών ποσών οφείλει να αποδείξει με κάθε πρόσφορο μέσο τον ισχυρισμό του.
5. Επί αμφισβήτησης του ισχυρισμού του ελεγχόμενου από τη φορολογική αρχή η ίδια οφείλει να αιτιολογήσει την αναλογία που αυτή επικαλείται εάν αυτή είναι διαφορετική του ισομερούς επιμερισμού
6. Δεν υφίσταται προσαύξηση περιουσίας, στην περίπτωση κατά την οποία είναι εμφανής η πηγή προέλευσης ενός χρηματικού ποσού, το οποίο εμφανίζεται ως πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό του ελεγχόμενου φυσικού προσώπου (π.χ. εισόδημα από κεφάλαιο, εισόδημα από κινητές αξίες, πώληση περιουσιακών στοιχείων, δάνειο, κ.τλ.), ακόμα και αν το ποσό αυτό δεν συμπεριελήφθη στις σχετικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ενώ υπήρχε σχετική υποχρέωση.
7. Η πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό μπορεί να λογισθεί και να φορολογηθεί ως εισόδημα του δικαιούχου του λογαριασμού, εφόσον δεν καλύπτεται με τα δηλωθέντα εισοδήματά του, ούτε από άλλη συγκεκριμένη και αρκούντως τεκμηριωμένη, ενόψει των συνθηκών, πηγή ή αιτία, είτε την οποία αυτός επικαλείται, κατόπιν κλήσης του από τη Διοίκηση για παροχή σχετικών πληροφοριών ή προηγούμενη ακρόαση, είτε την οποία εντοπίζει η φορολογική αρχή στο πλαίσιο της λήψης των προβλεπόμενων στο νόμο, αναγκαίων, κατάλληλων και εύλογων μέτρων ελέγχου.
8. Ο φορολογούμενος οφείλει κατ αρχήν, να ανταποκριθεί στην κλήση της ελεγκτικής αρχής να της χορηγήσει τα αναγκαία και εύλογα, ενόψει των συνθηκών, στοιχεία διευκρίνισης και επαρκούς δικαιολόγησης της περιουσιακής του κατάστασης, η οποία προδήλως δεν ανταποκρίνεται σε εκείνη που προκύπτει από τα στοιχεία των φορολογικών του δηλώσεων.
9. Η άρνηση ή η παράλειψη του φορολογούμενου να παράσχει τις παραπάνω πληροφορίες ή η αδυναμία του να τεκμηριώσει επαρκώς τους ισχυρισμούς προς δικαιολόγηση των επίμαχων ποσών λαμβάνεται υπόψη κατά την εκτίμηση από τη φορολογική αρχή των αποδείξεων σε βάρος του.
10. Σε περίπτωση που δεν προσκομίζονται στοιχεία για επένδυση ή κίνηση λογαριασμού ημεδαπής ή αλλοδαπής, λόγω αντικειμενικής αδυναμίας προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών (για παράδειγμα, διότι έχει παρέλθει ο χρόνος που η τράπεζα ή άλλο ίδρυμα έχει υποχρέωση διαφύλαξης των σχετικών αρχείων), γίνονται δεκτοί οι ισχυρισμοί του ελεγχόμενου, εκτός αν η φορολογική αρχή αιτιολογημένα απορρίψει αυτούς στη βάση άλλων στοιχείων που διαθέτει.
11. Εάν διαπιστωθεί ότι η απόκτηση της επένδυσης έλαβε χώρα σε χρόνο εκτός των φορολογικών ετών που περιλαμβάνονται στην εντολή ελέγχου, ή το εισερχόμενο έμβασμα αλλοδαπής προέρχεται από καταθέσεις / πραγματικά εισοδήματα προγενέστερων ετών της ελεγχόμενης περιόδου, οι εν λόγω πιστώσεις θεωρούνται δικαιολογημένες για το ελεγχόμενο διάστημα και δεν θεμελιώνεται, εξ αυτού του λόγου, επέκταση του φορολογικού ελέγχου στα προγενέστερα αυτά έτη, εκτός εάν και στο μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίο για την διακρίβωση της υπαγωγής σε φόρο ή νόμιμης απαλλαγής από αυτόν των κεφαλαίων από τα οποία προέρχονται οι εν λόγω πιστώσεις, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων περί παραγραφής.

Παροχή πρόσθετης εργασίας από εργαζομένους μερικής απασχόλησης σύμφωνα με τον Ν.4808/2021 - Παραδείγματα

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο του άρθρου 57 του Ν .4808/2021

Η παρ. 11 του άρθρου 38 του Ν. 1892/1990 , μετά την προσθήκη νέου δεύτερου εδαφίου σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 57 του Ν.4808/19-6-2021 διαμορφώνεται ως εξής: «11. Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Η πρόσθετη εργασία μπορεί να παρασχεθεί, εφόσον συμφωνεί ο εργαζόμενος και κατά ωράριο, που δεν είναι συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων περί ημερήσιας ανάπαυσης. Αν παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο μερικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής με προσαύξηση δώδεκα τοις εκατό (12%) επί της συμφωνηθείσας αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας που θα παράσχει.

O μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, η πρόσθετη αυτή εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ΄ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζομένου».

Διευκρινιστικά αναφέρεται ότι με την ανωτέρω διάταξη, επιτρέπεται σε εργαζόμενο μερικής απασχόλησης να παρέχει, με τη συμφωνία του, εργασία πέρα από τη συμφωνημένη, με προσαύξηση 12%, και σε ώρες που δεν είναι συνεχόμενες με το συμφωνημένο ωράριο του εργαζομένου.

Παροχή πρόσθετης εργασίας από εργαζομένους μερικής απασχόλησης σε ωράριο συνεχόμενο με το συμβατικό

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.1 του άρθρου 38 του Ν.1892/1990 , κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκεια της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν, ημερήσια ή εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη ή μηνιαία εργασία, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, η οποία θα είναι μικρότερης διάρκειας από την κανονική, που συνιστά εν προκειμένω την μερική απασχόληση.

Με τις νέες ρυθμίσεις του άρθρου 57 του Ν.4808/2021 , συνεχίζει να ισχύει η δυνατότητα παροχής πρόσθετης εργασίας από εργαζομένους μερικής απασχόλησης σε ωράριο συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας. Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέραν της συμφωνημένης σε ωράριο συνεχόμενο με το συμβατικό, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αν παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο μερικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής με προσαύξηση 12% επί της συμφωνηθείσας αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας που θα παράσχει. O μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Συνεχίζεται να παρέχεται η δυνατότητα στο μερικώς απασχολούμενο να αρνηθεί την παροχή της πρόσθετης εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Η πρόσθετη αυτή εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ΄ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζόμενου, ήτοι μέχρι την όγδοη (8η) ώρα ημερήσιας εργασίας όταν ο συγκρίσιμος εργαζόμενος απασχολείται επί πενθήμερο με συμβατικό ημερήσιο ωράριο εργασίας οκτώ (8) ωρών, και μέχρι έξι (6) ώρες και σαράντα (40) λεπτά ημερήσιας εργασίας, όταν ο συγκρίσιμος εργαζόμενος απασχολείται επί εξαήμερο με συμβατικό ημερήσιο ωράριο εργασίας έξι ωρών και σαράντα λεπτών.

Με δεδομένο ότι η παροχή της πρόσθετης εργασίας πέραν της συμφωνημένης επιφέρει τη μεταβολή των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας του μερικώς απασχολούμενου, και η μεταβολή αυτή γίνεται έκτακτα και όχι σε σταθερή και μόνιμη βάση, υποβάλλεται μόνο ο πίνακας Ε4 - Συμπληρωματικού ωραρίου, το αργότερο έως και την ημέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, με αναφορά στη στήλη των παρατηρήσεων ότι ο εργαζόμενος θα απασχοληθεί εκτάκτως για ένα συγκεκριμένο διάστημα με επαναφορά με τη λήξη του (διαστήματος) στο ωράριο του αρχικώς δηλωθέντος πίνακα με αριθμό πρωτοκόλλου.

Δεν συντάσσεται εν προκειμένω νέα τροποποιητική ατομική σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης και δεν υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» το έντυπο Ε9 «Σύμβαση εργασίας Μερικής Απασχόλησης και Εκ Περιτροπής Εργασίας».

Παράδειγμα 1ο

Η Συμφωνηθείσα απασχόληση ενός μερικώς απασχολούμενου (σε επιχείρηση που εφαρμόζεται καθεστώς 40ωρης πενθήμερης απασχόλησης των υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης, εργαζομένων της), ορίζεται σε είκοσι πέντε (25) ώρες εβδομαδιαίας εργασίας (πενθήμερο εβδομαδιαίως κατά τις ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή επί πεντάωρο ημερησίως). Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος εργάζεται εκτάκτως για δυο (2) επιπλέον ώρες εργασίας την Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2021 και την Τετάρτη 17 Νοεμβρίου, πέραν της συμφωνημένης. απασχόλησης. Από την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2021 εφαρμόζεται το αρχικώς συμφωνηθέν ωράριο (5νθημερο, πεντάωρο). Ο συγκρίσιμος εργαζόμενος αμείβεται με 650,00 €. Υποβάλλεται εν προκειμένω στο Π.Σ. «Εργάνη» μόνο ο πίνακας «Ε4 - Συμπληρωματικού ωραρίου».

Ημέρες	Συμφωνηθείσες ώρες απασχόλησης	Εργασία πέραν της συμφωνηθείσας	Πρόσθετη αμοιβή
Δευτέρα	09:00 - 14:00 (5)
Τρίτη	09:00 - 14:00 (5)	14.00 - 16.00 (2) ώρες	2 ώρες x 3,90* x 1,12** = 8,74 €
Τετάρτη	09:00 - 14:00 (5)	14.00 - 16.00 (2) ώρες	2 ώρες x 3,90 x 1,12 = 8,74 €
Πέμπτη	09:00 - 14:00 (5)	-
Παρασκευή	09:00 - 14:00 (5)
Σύνολο	25 ώρες	4 ώρες

Ωρομίσθιο* = 650,00 x 0,006 = 3,90 €

1,12*** = Η κύρια αμοιβή συν την προσαύξηση του 12%

Παροχή πρόσθετης εργασίας σε ωράριο μη συνεχόμενο με το συμβατικό

Με τη νέα ρύθμιση του άρθρου 57 του Ν.4808/2021, σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέραν της συμφωνημένης και μόνο εφόσον πρόκειται για παροχή πρόσθετης εργασίας, αυτή μπορεί από 19/6/2021 και εφεξής να λάβει χώρα και κατά ωράριο που δεν είναι συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας, υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνεί ο μερικώς απασχολούμενος εργαζόμενος και πάντα υπό την επιφύλαξη των διατάξεων περί ημερήσιας ανάπαυσης, λαμβάνοντας αμοιβή με προσαύξηση 12% επί της συμφωνηθείσας αμοιβής, για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας πέραν της συμφωνημένης.

Κατά συνέπεια, η παροχή πρόσθετης εργασίας σε ωράριο μη συνεχόμενο με το συμβατικό γίνεται μόνο υπό την προϋπόθεση της συναίνεσης του εργαζομένου (Εγκύκλιος Υπουργείου Εργασίας 64597 /3-9-2021).

Η δυνατότητα αυτή της παροχής πρόσθετης εργασίας, όσον αφορά τους μερικώς απασχολούμενους, σε ωράριο μη συνεχόμενο με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας, δύναται να πραγματοποιηθεί κατ΄ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζομένου.

Επεξηγηματικά αναφέρεται ότι η πρόσθετη εργασία και κατά ωράριο που δεν είναι συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας, δύναται να πραγματοποιηθεί κατ΄ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζόμενου, ήτοι μέχρι την 8η ώρα όταν ο συγκρίσιμος εργαζόμενος απασχολείται επί πενθήμερο και μέχρι 6 ώρες και 40 λεπτά, όταν απασχολείται επί εξαήμερο.

Διευκρινίζεται ότι, συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση (κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 38, παρ. 2, εδάφιο β΄, του Ν.1892/1990 ), νοείται κάθε εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης, που απασχολείται στην ίδια επιχείρηση με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, και εκτελεί ίδια ή παρόμοια καθήκοντα, υπό τις αυτές συνθήκες. Όταν στην επιχείρηση δεν υπάρχει συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική ρύθμιση στην οποία θα υπαγόταν ο εργαζόμενος αν είχε προσληφθεί με πλήρη απασχόληση.

Οι εργαζόμενοι με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους με κανονική απασχόληση, εκτός εάν συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι οι οποίοι τη δικαιολογούν, όπως η διαφοροποίηση στο ωράριο εργασίας.

Όσον αφορά το πλαίσιο τήρησης των διατάξεων περί ημερήσιας ανάπαυσης στο άρθρο 3 του ΠΔ 88/1999 , όπως ισχύει, ορίζεται ότι «Για κάθε περίοδο είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη από έντεκα (11) συνεχείς ώρες. Η περίοδος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών αρχίζει την 00:01 και λήγει την 24:00 ώρα.» Επισημαίνεται ότι το 11ωρο της ημερήσιας ανάπαυσης είναι δεσμευτικό και εφαρμόζεται και στην περίπτωση της πρόσθετης εργασίας μερικώς απασχολούμενου και κατά ωράριο που δεν είναι συνεχόμενο σε σχέση με το συμφωνημένο ωράριο της ίδιας ημέρας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που το συμβατικό ημερήσιο ωράριο της μερικής απασχόλησης εργαζόμενου είχε διάρκεια από 18.00 έως 22.00 την Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2021 και συμφωνήθηκε να παράσχει πρόσθετη εργασία, πέραν της συμφωνημένης κατά ωράριο μη συνεχόμενο, από 23.00 έως 01.00, για να απασχοληθεί σύννομα την επόμενη ημέρα Τετάρτη 17 Νοεμβρίου, πρέπει να έχει λάβει ελάχιστη ανάπαυση έντεκα (11) ωρών, ήτοι, μπορεί να εργασθεί από ώρα 12.00 της ημέρας αυτής και μετά. Υπογραμμίζεται ότι η μη χορήγηση ελάχιστης ημερήσιας ανάπαυσης είναι παράβαση ατομικού χαρακτήρα και επισύρει πρόστιμο 400,00 € ανά θιγόμενο εργαζόμενο (βάσει του άρθρου 24, του Ν.3996/2011 και της Υ.Α. 60201 /Δ7.1422 (ΦΕΚ Β΄ 4997/31-12-2019).

Παράδειγμα 2ο

Η Συμφωνηθείσα απασχόληση ενός μερικώς απασχολούμενου, ορίζεται σε είκοσι (20) ώρες εβδομαδιαίας εργασίας (πενθήμερο εβδομαδιαίως κατά τις ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή επί τετράωρο ημερησίως). Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος εργάζεται εκτάκτως για δυο (2) επιπλέον ώρες εργασίας την Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2021 και την Τετάρτη 17 Νοεμβρίου, πέραν της συμφωνημένης. απασχόλησης. Από την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2021 εφαρμόζεται το αρχικώς συμφωνηθέν ωράριο (5νθημερο, τετράωρο). Ο συγκρίσιμος εργαζόμενος αμείβεται με 845,00 €. Υποβάλλεται εν προκειμένω στο Π.Σ. «Εργάνη» μόνο ο πίνακας «Ε4 - Συμπληρωματικού ωραρίου».

Ημέρες	Συμφωνηθείσες ώρες απασχόλησης	Εργασία πέραν της συμφωνηθείσας	Πρόσθετη αμοιβή
Δευτέρα	09:00 - 13:00 (4)
Τρίτη	09:00 - 13:00 (4)	15.00 - 17.00 (2) ώρες	2 ώρες x 5,07* x 1,12** = 11,36 €
Τετάρτη	09:00 - 13:00 (4)	15.00 - 17.00 (2) ώρες	2 ώρες x 5,07 x 1,12 = 11,36 €
Πέμπτη	09:00 - 13:00 (4)
Παρασκευή	09:00 - 13:00 (4)
Σύνολο	20 ώρες	4 ώρες

Ωρομίσθιο* 845,00 x 0,006 = 5,07 €

1,12*** = Η κύρια αμοιβή συν την προσαύξηση του 12%

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Πέτρου Ραπανάκη, με τίτλο «Το πλαίσιο παροχής πρόσθετης εργασίας από εργαζομένους μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2021 του περιοδικού Epsilon7.
Στο πλήρες κείμενο του άρθρου αναλύεται με παραδείγματα και το ζήτημα της έκτακτης εργασίας σε άλλη ημέρα από τις αρχικώς ορισθείσες σε εκ περιτροπής απασχόληση, η μεταβολή εβδομαδιαίων ωρών εργασίας του μισθωτού στα πλαίσια της μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης σε σταθερή και μόνιμη βάση, η τροποποίηση ωρών με σταθερό εβδομαδιαίο ωράριο, η μεταβολή αποδοχών μερικώς απασχολούμενου χωρίς μεταβολή ημερών και ωρών εβδομαδιαίας εργασίας, το διακεκομμένο ωράριο εργασίας σε μερική απασχόληση. Επίσης αναλύεται το ζήτημα της μη νομιμότητας της πραγματοποίησης υπερεργασίας και υπερωρίας στην εκ περιτροπής απασχόληση και η επιβολή Κυρώσεων – Προστίμων.

Αλλάζει ο χρόνος υποβολής της Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων -Ε9- από το 2022 και εφεξής

Το Υπουργείο Οικονομικών, με διάταξη που περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο που θα κατατεθεί άμεσα για τον νέο ΕΝ.Φ.Ι.Α., μεταβάλλει τον χρόνο υποβολής Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9).

Συγκεκριμένα, από το 2022 και εφεξής, η καταληκτική ημερομηνία για την υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9) είναι η 31^η Μαρτίου εκάστου έτους, αντί για την 31^η Μαΐου που ίσχυε πριν.

Η εν λόγω αλλαγή κρίθηκε απαραίτητη, δεδομένης της έκδοσης των Πράξεων Προσδιορισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. τον Απρίλιο εκάστου έτους, αντί για τον Σεπτέμβριο που ίσχυε πριν, και της καταβολής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε 10 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με καταληκτική πληρωμή της τελευταίας δόσης τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους.

Μέσω των παρεμβάσεων της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών, ο νέος ΕΝ.Φ.Ι.Α. γίνεται ορθολογικότερος και πιο αναλογικός.

Με το νομοσχέδιο για τον νέο ΕΝ.Φ.Ι.Α. που θα κατατεθεί άμεσα, η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών εισάγει βασικές μεταβολές στον φόρο, μέσω μόνιμων παρεμβάσεων με άμεσα ωφελούμενους τους πολίτες.

Στις δύσκολες οικονομικές και γεωπολιτικές συγκυρίες που βιώνουν οι Έλληνες πολίτες, η δεύτερη, μόνιμη, μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κατά 13% από το 2022, διαμορφώνει τη, μόνιμη, συνολική μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. στο 35% μέσα στα 2,5 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, επιτυγχάνοντας πρόσθετη φορολογική ελάφρυνση των Ελλήνων πολιτών.

Μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης

του Γιώργου Δαλιάνη,

με τη συνεργασία του Παναγιώτη Παπασταύρου

Επιχείρηση είναι το σύνολο των πραγμάτων, δικαιωμάτων άυλων αγαθών ή πραγματικών καταστάσεων (όπως είναι η πελατεία, η εμπορική φήμη, η πίστη, το σήμα, η καλή πορεία της επιχείρησης κλπ.) τα οποία οργανώθηκαν σε οικονομική ενότητα από τον επιχειρηματία και η οποία μπορεί να λειτουργεί είτε υπό τη μορφή της ατομικής επιχείρησης είτε υπό εταιρική μορφή.

Ανάλογα με το είδος της επιχείρησης καθορίζεται και ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να μεταβιβαστεί. Πιο συγκεκριμένα, η ατομική επιχείρηση επί της ουσίας δεν μεταβιβάζεται ως επιχείρηση, αλλά μεταβιβάζονται τα περιουσιακά στοιχεία υλικά και άυλα, όπως εμπορεύματα, εξοπλισμός, η φήμη, η πελατεία, το σήμα και βεβαίως τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις. Αντιθέτως, για τη μεταβίβαση εταιρειών γίνεται ουσιαστικά αλλαγή προσώπων, αλλά η εταιρεία παραμένει η ίδια.

Στα προς μεταβίβαση περιουσιακά στοιχεία σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο 1068130/2003 δεν περιλαμβάνονται τα ακίνητα και τα ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα, έστω και αν αυτά είναι ενταγμένα στην οικονομική εκμετάλλευση, όπως για παράδειγμα ένα κατάστημα, μία αποθήκη, ένα βουστάσιο ή ένα ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητο που χρησιμοποιούσε ένας πωλητής της επιχείρησης. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θεωρούνται ότι ανήκουν και αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του φυσικού προσώπου (επιχειρηματία) και δεν μεταβιβάζονται με την επιχείρηση.

Ένα ιδιαίτερο θέμα είναι και η μεταβίβαση των ταμειακών διαθεσίμων τα οποία βρίσκονται κατατεθειμένα στις Τράπεζες ή βρίσκονται στα χέρια του επιχειρηματία. Παρόλο που δεν έχει εκδοθεί καμία διευκρινιστική εγκύκλιος, πιστεύουμε ότι η μεταβίβαση αυτή έχει εφαρμογή στις περιπτώσεις μεταβίβασης της επιχείρησης με χαριστική αιτία, όπως γονική παροχή και γι’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να εφαρμοστούν οι νέες διατάξεις για τα όρια του αφορολόγητου (έως 800.000 ευρώ). Όπως προκύπτει από την προαναφερόμενη διαδικασία, θα πρέπει η δωρεά χρημάτων να γίνει με μεταφορά των χρημάτων από τον λογαριασμό του δωρητή στον λογαριασμό του δωρεολήπτη. Τα μετρητά θα πρέπει να κατατεθούν και κατόπιν να γίνει η μεταβίβαση, διότι σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα αναγνωριστεί η αφορολόγητη μεταφορά των μετρητών. 

Στην παρούσα μελέτη θα εξετάσουμε τις δυνατότητες μεταβίβασης ατομικής επιχείρησης με δωρεά/γονική παροχή από γονέα σε τέκνο ή σύζυγο και με επαχθή αιτία και πώς αντιμετωπίζεται από τις φορολογικές αρχές για όλα τα επιμέρους φορολογικά αντικείμενα.

Η μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης μπορεί να είναι ολική ή μερική, μπορεί να γίνει σε ένα άτομο ή νομική οντότητα ή σε περισσότερα. Η περιουσία μπορεί μερικώς να μεταβιβασθεί με χαριστική αιτία (γονική παροχή) και κατά το υπόλοιπο με επαχθή αιτία, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της εκκαθάρισης επιχείρησης πριν την διακοπή των εργασιών της.

Ως προς το σκέλος των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα)

Στην περίπτωση μεταβίβασης με επαχθή αιτία (πώληση), υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης τιμολογίου πώλησης με υπαγωγή στις διατάξεις του ΦΠΑ, αλλά δύναται να γίνει η μεταβίβαση και με ιδιωτικό συμφωνητικό στο οποίο θα γίνεται αναλυτικά περιγραφή όλων των προς μεταβίβαση περιουσιακών εμπορευμάτων και παγίων και η αξία τους θα υπαχθεί σε χαρτοσήμανση. Η αξία μεταβίβασης δύναται να είναι στην τιμή κτήσεως πλέον ενός μικτού κέρδους, χωρίς να αποκλείεται και η πώληση σε χαμηλότερη τιμή ακόμη και κάτω του κόστους, ζήτημα ερευνητέο από τις φορολογικές αρχές για το ύψος της έκπτωσης. Επίσης, η μεταβίβαση των παγίων μπορεί να γίνει στην αναπόσβεστη αξία, μεγαλύτερη ή μικρότερη και σε αυτή την περίπτωση η τιμή μεταβίβασης υπόκειται σε έλεγχο ως προς το ύψος. Η καταχώρηση στα βιβλία του πωλητή θα είναι όπως σε οποιαδήποτε πώληση και στου αγοραστή, αναλυτική καταχώρηση των εμπορευμάτων και των παγίων. Με την ίδια λογική μπορούν να μεταβιβαστούν και τα άυλα περιουσιακά στοιχεία π.χ. φήμη και πελατεία. Εάν υπάρχουν περισσότεροι του ενός αγοραστές σε περίπτωση εκκαθάρισης της επιχείρησης πριν την διακοπή υπάρχει υποχρέωση έκδοσης τιμολογίων πώλησης και υπαγωγή σε ΦΠΑ. Εάν κατά την εκκαθάριση υπάρχουν αδιάθετα περιουσιακά στοιχεία, για το πιθανό μέρος που μένει αδιάθετο στην κυριότητα του επιχειρηματία θα πρέπει να εκδοθεί δελτίο αυτοπαράδοσης και στην περίπτωση που υπάρχουν ακατάλληλα προς διάθεση ή αυτοπαράδοση εμπορεύματα, θα γίνει καταστροφή με εφαρμογή των σχετικών διατάξεων.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι σε περιπτώσεις φορολογικού ελέγχου έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να αμφισβητείται η καταστροφή και να αναζητούνται επιπλέον (πέραν αυτών που προβλέπονται από τις φορολογικές διατάξεις) στοιχεία όπως για παράδειγμα, δεν αποδέχεται εύκολα ο έλεγχος την απόθεση ακατάλληλων εμπορευμάτων στους κάδους απορριμμάτων και δυστυχώς ζητάει επιπλέον αποδεικτικά στοιχεία, ακόμη και βεβαιώσεις από τους Δήμους για τα εμπορεύματα που παρέλαβε το απορριμματοφόρο.

Στην παρούσα μελέτη εξετάζουμε τις δυνατότητες μεταβίβασης ατομικής επιχείρησης με δωρεά/γονική παροχή και με επαχθή αιτία και πώς αντιμετωπίζεται από τις φορολογικές αρχές για όλα τα επιμέρους φορολογικά αντικείμενα.

Περίπτωση μεταβίβασης με χαριστική αιτία (γονική παροχή)

Η πλέον συνηθισμένη μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης είναι η μεταβίβαση με γονική παροχή στο παιδί ή παιδιά ή δωρεά προς τον/την σύζυγο του/της επιχειρηματία.

Στην περίπτωση αυτή εξαιρούνται από τη μεταβίβαση τα ακίνητα και τα ταμειακά διαθέσιμα. Για τα ταμειακά διαθέσιμα παρόλο που δεν υπάρχει εγκύκλιος τοποθετηθήκαμε στο πρώτο μέρος αυτής της μελέτης πιστεύοντας ότι δώσαμε σε συνδυασμό με τις ισχύουσες διατάξεις εφαρμόσιμη πρόταση. Τα εμπορεύματα και τα πάγια θα δηλωθούν στο έντυπο της άτυπης δωρεάς σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της εγκυκλίου ΠΟΛ 1055/2003.

Δηλαδή, το ενεργητικό και το παθητικό της επιχείρησης προκύπτουν από τα βιβλία της ατομικής επιχείρησης είτε τηρούνται απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία (εξωλογιστικός ισολογισμός). Τα εμπορεύματα θα καταγραφούν σε τιμές κτήσεως και τα πάγια στην αναπόσβεστη αξία, είναι τα στοιχεία που θα αποτελέσουν μέρος της ράντας που προβλέπει η εγκύκλιος 1055/2003 και βάσει αυτής θα προσδιοριστεί η προς μεταβίβαση περιουσία, η οποία θα καταγραφεί αναλυτικά στο έντυπο της άτυπης δωρεάς. Το έντυπο αυτό θα αποτελεί το έγγραφο το οποίο τόσο ο δωρητής όσο και ο δωρεολήπτης θα καταχωρήσουν στα βιβλία τους. Η προκύπτουσα αξία φορολογείται ως δωρεά βάσει του ν. 2961/2001 και πέραν τούτων καμία άλλη επιβάρυνση δεν υπάρχει, όπως ΦΠΑ ή χαρτόσημο. Η αποτιμηθείσα αξία εμπορευμάτων και παγίων και άυλων περιουσιακών στοιχείων καταχωρούνται στα βιβλία του δωρεολήπτη και αποτελούν το κόστος των προς πώληση εμπορευμάτων και την αξία κτήσης των παγίων που επ’ αυτού θα υπολογίζονται οι αποσβέσεις. Η γονική αυτή παροχή μπορεί να γίνει προς ένα ή περισσότερα πρόσωπα, που το καθένα από αυτά θα κάνει τη δική του ατομική επιχείρηση. Τυχόν υπόλοιπα, εμπορεύματα, πάγια τα οποία δεν μεταβιβάσθηκαν μπορεί να εκκαθαριστούν, μέρος αυτών να γίνει αυτοπαράδοση ή να καταστραφούν. Επίσης, στη γενικότερη εκκαθάριση μπορούν να μπουν απαιτήσεις και υποχρεώσεις της ατομικής επιχείρησης του δωρεοδόχου.

Φορολογία ΦΠΑ 

α. Περίπτωση μεταβίβασης με επαχθή αιτία (πώληση) της ατομικής επιχείρησης 
Σε περίπτωση πώλησης ολόκληρης της επιχείρησης σε ένα άτομο μπορεί να εκδοθεί τιμολόγιο πώλησης και να υπαχθεί σε ΦΠΑ ανάλογα με τον συντελεστή ΦΠΑ τόσο των εμπορευμάτων όσο και των παγίων και άυλων περιουσιακών στοιχείων, δύναται όμως να τύχει απαλλαγής του ΦΠΑ και το τίμημα της συναλλαγής να υπαχθεί σε χαρτόσημο 2,4%. Ως προς το κόστος κάνουμε αναφορά στο σκέλος των ΕΛΠ.

Η μεταβίβαση των ΙΧ επιβατηγών γίνεται με τιμολόγιο πώλησης χωρίς ΦΠΑ και δεν επιβαρύνεται με οποιοδήποτε τέλος πλην αυτού που καταβάλλεται στη Διεύθυνση  Συγκοινωνιών.

β. Σε περίπτωση μεταβίβασης της επιχείρησης με χαριστική αιτία 
Η πράξη απαλλάσσεται από ΦΠΑ και χαρτόσημο και υπόκειται σε φόρο δωρεάς κατά τον ν. 2961/2001. 

Φορολογία εισοδήματος

Α) Περίπτωση μεταβίβασης με επαχθή αιτία (πώληση) της ατομικής επιχείρησης

Το ποσό (τίμημα) της πώλησης των εμπορευμάτων μείον το κόστος απόκτησης (κόστος πωληθέντων), αυτού που αναγράφεται στα βιβλία του πωλητή θεωρείται καθαρά κέρδος και φορολογείται με τις ισχύουσες διατάξεις φορολογίας του εισοδήματος ατομικών επιχειρήσεων. Επίσης, φορολογητέο εισόδημα αποτελεί και η διαφορά μεταξύ της αξίας πώλησης των παγίων και της αναπόσβεστης αξίας αυτών.

Το όφελος (κέρδος) που θα προκύψει από την πώληση των άυλων περιουσιακών στοιχείων θα φορολογηθεί ως υπεραξία κεφαλαίου με ποσοστό 15% σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 4172/2013.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σταθούμε στις ειδικές περιπτώσεις που η πωλήτρια επιχείρηση τηρώντας απλογραφικά βιβλία και ως απαλλασσόμενη από την υποχρέωση τήρησης βιβλίου απογραφής (π.χ. παντοπωλείο, φαρμακείο κ.λπ.) δεν έχει μεταφερόμενο υπόλοιπο απογραφής και σε περίπτωση πώλησης της επιχείρησης για τα εμπορεύματα προηγούμενης ή προηγούμενων χρήσεων, για τα οποία έχει ήδη φορολογηθεί, θα φορολογηθεί στο ακέραιο εκ νέου.

Αυτή η στρέβλωση, όμως, καθίσταται ιδιαιτέρως επιβαρυντική έως και επαχθής στις περιπτώσεις όπου οι ελεγκτικές αρχές προβούν σε έλεγχο στην επιχείρηση με εφαρμογή του άρθρου 28 του ν. 4172/2013 χρησιμοποιώντας συγκριτικά στοιχεία της αγοράς και προσδιορίσουν το αποτέλεσμα εξωλογιστικά μη αναγνωρίζοντας το λογιστικό αποτέλεσμα. Τότε στην περίπτωση που η ατομική επιχείρηση εκκαθαριστεί μέσω πώλησης ή δωρεάς, θα προκύψει διπλή φορολόγηση του εισοδήματος, του ΦΠΑ ή χαρτοσήμου ή φόρου δωρεάς.

Προς κατανόηση παραθέτουμε ένα παράδειγμα:
 
Ένα μίνι μάρκετ (παντοπωλείο) τηρεί απλογραφικά βιβλία και δεν έχει υποχρέωση απογραφής σύμφωνα με τη νομοθεσία. Κατά την φορολογία εισοδήματος ως κόστος πωληθέντων θεωρούνται οι ετήσιες αγορές των εμπορευμάτων οι οποίες μπορεί να έχουν γίνει ακόμη και την τελευταία ημέρα της χρήσης (31/12).

Με την υπαγωγή στον έλεγχο η φορολογική αρχή σε πολλές περιπτώσεις αναίτια προβαίνει σε χρήση του άρθρου 28 του ν. 4172/2013 και με συγκριτικά στοιχεία προσδιορίζει εξωλογιστικά τα αποτελέσματα, δηλαδή δεν αναγνωρίζει ότι κάποιες από τις αγορές θα πωληθούν στις επόμενες χρήσεις και επιβαρύνει με ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος την επιχείρηση η οποία εάν πωληθεί την επόμενη χρήση θα υποχρεωθεί να φορολογηθεί δύο φορές για το ίδιο εισόδημα.

Έστω ότι επιχείρηση μίνι μάρκετ έχει κύκλο εργασιών (ετήσιο τζίρο) 1.000.000 και οι αγορές της χρήσης ανήλθαν στις 950.000  από τις οποίες 50.000 αγοράσθηκαν τις τελευταίες ημέρες του έτους, τα έξοδα ανήλθαν  στις 100.000 ευρώ και το τελικό αποτέλεσμα είναι ζημιογόνο κατά 50.000 ευρώ (1.000.000 - 950.000 – 100.000), έτσι το μικτό κέρδος επί κόστους διαμορφώνεται στο 5,26%. Παρότι οι αγορές των τελευταίων ημερών δεν πωλήθηκαν λόγω της ειδικής φορολόγησης και διαμορφώθηκε μικρό ποσοστό κέρδους (5,26%), κατά τον έλεγχο αμφισβητείται το ποσοστό μικτού κέρδους που δηλώνει η επιχείρηση, προσδιορίζεται από τον έλεγχο με συγκριτικά στοιχεία το μικτό κέρδος στο 10% και προσαυξάνονται τα έσοδα κατά 45.000 ευρώ, ενώ ο έλεγχος δεν λαμβάνει υπόψιν του ότι τις τελευταίες ημέρες του έτους έγιναν αγορές 50.000 ευρώ εμπορευμάτων που πουλήθηκαν στην επόμενη χρήση, δηλαδή  δεν υπήρξε φοροαποφυγή, αλλά απλά μετατέθηκε η φορολόγηση στο επόμενο έτος. Στην περίπτωση που η επιχείρηση πωληθεί το επόμενο έτος είναι αυταπόδεικτο ότι δεν μπορεί να κάνει χρήση αυτού του κόστους και  θα υπάρξει διπλή φορολόγηση.

Από πλευράς του αγοραστή

Το τίμημα της αγοράς εμπορευμάτων και των παγίων δεν αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων κατά την υποβολή της ετήσιας φορολογικής δήλωσης, εάν όμως ελεγχθεί και εφαρμοστούν οι νέες διατάξεις ελέγχου με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου θα κληθεί να αποδείξει την ύπαρξη των κεφαλαίων και εάν είναι δωρεά χρημάτων από οικείους θα πρέπει να αποδεικνύεται με έγγραφα που έχουν βέβαια χρονολογία.

Β) Σε περίπτωση δωρεάς (γονικής παροχής)

Εφαρμόζονται οι διατάξεις φορολογίας του ν. 2961/2001 και ο δωρητής δεν φορολογείται για τα εμπορεύματα τα οποία δωρίζει, διότι η αξία έχει υπαχθεί σε φόρο δωρεάς, όμως κανονικά θα αναγραφεί στα βιβλία και όπως προείπαμε θα είναι αφορολόγητο το ποσό.

Επίσης, για το δωρεολήπτη δεν υπάρχει ζήτημα απόδειξης κατοχής των εμπορευμάτων και των λοιπών περιουσιακών στοιχείων και για την αναγραφή στα βιβλία θα χρησιμοποιηθεί το έντυπο της γονικής παροχής.


*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.
**Ο κος Παναγιώτης Παπασταύρου είναι Partner της Artion A.E.
Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

 

Τετραήμερη εργασία και στην Ελλάδα

Το  Βέλγιο είναι από τις πρώτες χώρες που εφαρμόζει την τετραήμερη εργασία και η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που έχει υιοθετήσει την 4ημερη εργασία.

Η αλήθεια είναι πως το εργασιακό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την άνοιξη άνοιξε διάπλατα και στην Ελλάδα την επιλογή της τετραήμερης εργασίας, παρόλα αυτά το θέμα είναι εάν μπορούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί προς το παρόν να «βάλουν» φρένο στην καταστρατήγηση της νομοθεσίας.

Τι ισχύει  

Σύμφωνα με ρύθμιση του νομοσχεδίου, στις επιχειρήσεις στις οποίες που εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως 40 ωρών εβδομαδιαίως, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο ώρες  την ημέρα επιπλέον των  8 ωρών, δηλαδή θα μπορεί να εργάζεται έως 10 ώρες την ημέρα  υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των σαράντα ωρών εργασία την εβδομάδα θα  αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου. Αντί της μειώσεως των ωρών εργασίας, μπορεί να χορηγείται στον εργαζόμενο ρεπό ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ρεπό ή και άδεια.

Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, πως ένας εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται 10 ώρες ημερησίως για 5 μέρες μια εβδομάδα και 6 ώρες την ημέρα για 5 μέρες, κάποια άλλη εβδομάδα εντός 6μήνου. Έτσι θα έχει δουλέψει 50 ώρες την μια εβδομάδα και 30 την δεύτερη, ο μέσος όρος των οποίων είναι 40 ώρες. 

Θα μπορούσε, επίσης, ο εργαζόμενος να επιλέξει να δουλεύει 10 ώρες επί 4ήμερο και την επόμενη να έχει ρεπό. Αυτό σημαίνει πως η εν λόγω ρύθμιση δίνει την ευελιξία στον εργαζόμενο, μετά από συμφωνία με τον εργοδότη βέβαια, να ρυθμίζει τον χρόνο εργασίας του όπως τον εξυπηρετεί. Υπάρχει δηλαδή ατομική συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη εφόσον δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση ή δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία με συλλογική σύμβαση.

Ο εργοδότης υποχρεώνεται να υποβάλει τη συμφωνία για διευθέτηση του χρόνου εργασίας στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», προκειμένου να διευκολύνονται οι έλεγχοι παρόλα αυτά προφανώς και η υποχρέωση αυτή δεν «σφραγίζει» όλα τα παραθυράκια της παρανομίας. Παρόλα αυτά, από την έναρξη λειτουργίας του αναβαθμισμένου ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και μετά, το πρόγραμμα εργασίας που αποτυπώνει το σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας μετά από αίτηση του εργαζόμενου, θα καταγράφεται και θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο στο ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας. Αυτό σημαίνει πως μόνο με την ηλεκτρονική κάρτα εργασίας θα είναι εξασφαλισμένη 100% η μη καταστρατήγηση της νομοθεσίας περί διευθέτησης του χρόνου εργασίας.

Τι ισχύει με τις υπερωρίες

Ο αριθμός των νόμιμων υπερωριών που μπορεί να πραγματοποιήσει ο εργαζόμενος σε ένα έτος έχει αυξηθεί στις 150 ώρες. Στις επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως 40 ώρες την εβδομάδα, ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται 5 επιπλέον ώρες την εβδομάδα κατά την κρίση του εργοδότη (υπερεργασία). Οι ώρες αυτές υπερεργασίας (41η, 42η, 43η, 44η, 45η ώρα) αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% και δεν συνυπολογίζονται στα επιτρεπόμενα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, όρια υπερωριακής απασχόλησης. 

Εάν ο εργαζόμενος εργαστεί πάνω από 45 ώρες, οι επιπλέον αυτές ώρες θεωρούνται υπερωριακή απασχόληση. Για όσους εργαζομένους ισχύει σύστημα εργασίας 6 εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, υπερωριακή απασχόληση θεωρείται η εργασία πέραν των 48 ωρών την εβδομάδα εργασίας. Μισθωτοί απασχολούμενοι υπερωριακώς δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, και έως 3 ώρες ημερησίως, και μέχρι τη συμπλήρωση 150 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. 

Σε αυτή την περίπτωση ο εργαζόμενος δεν έχει συμφωνήσει με τον εργοδότη να προχωρήσουν στην ρύθμιση για την διευθέτηση του χρόνου εργασίας και δουλεύει  με το σύστημα των υπερωριών. Για παράδειγμα, εργάζεται τις 5 ημέρες της εβδομάδας για 10 ώρες ημερησίως. Οι επιπλέον 10ωρες την εβδομάδα που έχει εργαστεί μέσα στην εβδομάδα  θα πρέπει να  πληρωθούν βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας δηλαδή οι 5 ώρες ως υπερεργασία και οι 5 ώρες ως υπερωρίες.