Οι πέντε παγίδες στις φετινές φορολογικές δηλώσεις

Τι πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι για να μην αυξηθεί αδικαιολόγητα ο λογαριασμός της εφορίας

Με την πληρωμή φόρου με συντελεστές από 15% έως 45% για εισοδήματα που δεν απέκτησαν το 2023 κινδυνεύουν οι φορολογούμενοι με ανείσπρακτα ενοίκια εάν δεν λάβουν εγκαίρως τα μέτρα τους.

Παγίδες κρύβει η φορολογική δήλωση για εκατομμύρια φορολογουμένους, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε πρόσθετους φόρους. Ο διεξοδικός έλεγχος, κυρίως από τους φορολογουμένους των οποίων οι δηλώσεις είναι προσυμπληρωμένες από τη φορολογική διοίκηση, είναι επιτακτικός, καθώς μπορούν να φορολογηθούν, όχι για τα πραγματικά τους εισοδήματα αλλά με βάση τα τεκμήρια.

Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να επιδείξουν όσοι έχουν τόκους, μερίσματα και γενικότερα εισοδήματα από το εξωτερικό, όσοι έχουν λάβει αναδρομικά το προηγούμενο έτος, αλλά και όσοι έχουν ανείσπρακτα ενοίκια.

Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις ο φόρος μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλός και θα πρέπει οι φορολογούμενοι να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις, εφόσον βέβαια έχουν προνοήσει να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά εγκαίρως. Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί μόνο να δηλώσει, για παράδειγμα, κάποιος ότι έχει ανείσπρακτα ενοίκια, αλλά θα πρέπει να έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες που προβλέπει η νομοθεσία και θα αναλυθούν παρακάτω.

Αν και προς το παρόν η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων κυλάει με αργούς ρυθμούς, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ξεκινήσουν τον έλεγχο και εφόσον έχουν αμφιβολίες να ζητήσουν τη βοήθεια λογιστή. Οπως αναφέρει φοροτεχνικός, «παρά το γεγονός ότι για μεγάλο τμήμα φορολογουμένων η δήλωση είναι προσυμπληρωμένη, ωστόσο ζητούν να γίνει έλεγχος προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν λάθη και παραλείψεις. Ο φόβος τους εδράζεται κυρίως στα τεκμήρια και εάν έχουν συμπληρωθεί ορθά οι κωδικοί».

1. Προσυμπληρωμένες δηλώσεις

Οσοι έχουν προσυμπληρωμένες δηλώσεις απειλούνται με υπερφορολόγηση λόγω τεκμηρίων, καθώς και με απώλεια κοινωνικών επιδομάτων και παροχών αν δεν «τσεκάρουν» τη δήλωσή τους. Η διαδικασία πλήρους προσυμπλήρωσης, προεκκαθάρισης και αυτοματοποίησης της υποβολής της φορολογικής δήλωσης εφαρμόζεται φέτος στις περιπτώσεις των μισθωτών και των συνταξιούχων χωρίς εισοδήματα από άλλες πηγές ή με εισοδήματα και από τόκους καταθέσεων. Για 1,3 εκατ. φορολογουμένους έχει γίνει από την ΑΑΔΕ προεκκαθάριση των προσυμπληρωμένων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και έχουν εκδοθεί και αναρτηθεί στους λογαριασμούς τους στην ψηφιακή πύλη της ΑΑΔΕ συνοπτικά προσωρινά εκκαθαριστικά σημειώματα.

Ωστόσο, ο έλεγχος είναι απαραίτητος, καθώς ενδέχεται τα εισοδήματά τους να είναι χαμηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα τεκμήρια της εφορίας. Ετσι λοιπόν θα κληθούν να πληρώσουν μεγαλύτερο ποσό φόρου εισοδήματος. Εφόσον από τον έλεγχο που θα πραγματοποιήσουν διαπιστώσουν ότι έπεσαν στα τεκμήρια, θα πρέπει να καλύψουν την επιπλέον διαφορά μεταξύ τεκμαρτού και δηλωθέντος εισοδήματος, ενδεχομένως με την ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών (στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης) ή στους κωδικούς 787-788 του πίνακα 6 της δήλωσης με κάποιο χρηματικό ποσό δανείου, δωρεάς, γονικής παροχής, κληρονομιάς, κέρδους από τυχερό παίγνιο, εφάπαξ αποζημίωσης κ.λπ. που έλαβαν το 2023.

2. Λήξη μισθωτηρίου

Πολλοί φορολογούμενοι, όπως διαπιστώνεται κάθε χρόνο, ξεχνούν να προχωρήσουν στη λήξη του μισθωτηρίου. Στην περίπτωση δηλαδή που έχει παρέλθει η τριετία που προβλεπει η νομοθεσία και εφόσον ο ενοικιαστής έχει φύγει από το διαμέρισμα, πρέπει να υποβληθεί λήξη του μισθωτηρίου. Σε διαφορετική περίπτωση ανανεώνεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, κάτι που σημαίνει ότι η φορολογική διοίκηση συνεχίζει να υπολογίζει ότι καταβάλλεται και το μίσθωμα. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση λύσης της μίσθωσης, ο εκμισθωτής υποχρεούται να δηλώνει τη λύση αυτής ηλεκτρονικά μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τη λύση της, διαφορετικά η συμφωνία της μίσθωσης θεωρείται ότι είναι σε ισχύ. Αυτό σημαίνει ότι τόσο στο έντυπο Ε2 όσο και στο Ε1 θα μεταφερθούν εισοδήματα από ενοίκια.

Προσοχή χρειάζεται στις προσυμπληρωμένες δηλώσεις — Μισθωτοί και συνταξιούχοι μπορεί να φορολογηθούν με βάση τα τεκμήρια και όχι για τα πραγματικά τους εισοδήματα.

3. Ανείσπρακτα ενοίκια

Με την πληρωμή φόρου με συντελεστές από 15% έως 45% για εισοδήματα που δεν απέκτησαν το 2023 κινδυνεύουν οι φορολογούμενοι με ανείσπρακτα ενοίκια εάν δεν λάβουν εγκαίρως τα μέτρα τους.

Η φορολογική αντιμετώπιση των ανείσπρακτων ενοικίων αποτελεί ένα από τα βασικότερα ερωτήματα που θέτουν οι φορολογούμενοι στη φορολογική διοίκηση. Κι αυτό, καθώς εφόσον δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και δικαιολογητικά μπορούν να φορολογηθούν.Με βάση τη νομοθεσία, πλέον τα ανείσπρακτα μισθώματα δεν μπορούν να εκχωρηθούν στο Δημόσιο όπως γινόταν παλιά. Η διάταξη αυτή έχει καταργηθεί. Μπορούν όμως να δηλωθούν ως ανείσπρακτα και να μη φορολογηθούν, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της φορολογικής δήλωσης έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων που συνοδεύεται από το αποδεικτικό επίδοσής της.

 

Στην περίπτωση που έχει ασκηθεί αγωγή στην οποία αναγράφεται ότι διεκδικούνται μισθώματα μέχρι την εκδίκαση αυτής, η αγωγή γίνεται δεκτή ως δικαιολογητικό, εφόσον συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση όπου θα αναγράφεται το χρονικό διάστημα για το οποίο οφείλονται τα μισθώματα. Ειδικά για την περίπτωση που ο μισθωτής – υπομισθωτής έχει πτωχεύσει, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του πίνακα αναγγελίας χρεών στον οποίο εμφανίζεται η απαίτηση του εκμισθωτή – υπεκμισθωτή.

Προκειμένου να δηλωθούν ανείσπρακτα εισοδήματα για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση της απόφασης αποβολής ή της διαταγής απόδοσης χρήσης μισθίου μέχρι την εκτέλεση αυτής, αρκεί η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης και έκθεσης αποβολής και εγκατάστασης που έχει συνταχθεί από τον δικαστικό επιμελητή, ότι για το ανωτέρω διάστημα τα μισθώματα δεν έχουν εισπραχθεί.

4. Αναδρομικά

Συνταξιούχοι και μισθωτοί θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις προκειμένου να εμφανίσουν τα συγκεκριμένα εισοδήματα για να εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό με τον φόρο που θα κληθούν να πληρώσουν. Οι υπόχρεοι έχουν προθεσμία να δηλώσουν τα αναδρομικά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 χωρίς να πληρώσουν πρόστιμα, ενώ ο φόρος που θα βεβαιωθεί θα πρέπει να πληρωθεί εφάπαξ μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2025. Οι τροποποιητικές δηλώσεις θα πρέπει να υποβληθούν για κάθε έτος που αφορούν τα αναδρομικά τα οποία εισπράχθηκαν το 2023.

Αυτό σημαίνει ότι για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων που καταβλήθηκαν το 2023 και τα οποία αφορούν το έτος 2021 οι φορολογούμενοι θα πρέπει να επιλέξουν ως έτος υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης το έτος 2021. Με την υποβολή της κάθε τροποποιητικής δήλωσης εκδίδεται αυτόματα νέο εκκαθαριστικό σημείωμα με το ποσό του φόρου. Στην περίπτωση που η τροποποιητική δήλωση υποβληθεί εκπρόθεσμα, δεν επιβάλλεται πρόστιμο εφόσον ο φόρος που βεβαιώνεται δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ.

Επίσης, οι τροποποιητικές υποβάλλονται με χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE από το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής, ενώ για το φορολογικό έτος 2014 και προηγούμενα υποβάλλονται ή αποστέλλονται με τους προβλεπόμενους τρόπους στη ΔΟΥ. Οι συνταξιούχοι έχουν τη δυνατότητα έπειτα από αίτηση στην ΑΑΔΕ να εξοφλήσουν τις οφειλές από τον φόρο εισοδήματος που θα προκύψει από τροποποιητικές δηλώσεις για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων προηγούμενων ετών σε 2 έως 48 έντοκες μηνιαίες δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση.

5. Τόκοι και εισοδήματα εξωτερικού

Στη δήλωση των τόκων καταθέσεων αλλά και των εισοδημάτων που έχουν στο εξωτερικό υποχρεούνται όλοι οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας. Εκτός του ότι επιβάλλεται πρόστιμο στην περίπτωση που δεν δηλωθούν θα διενεργηθεί και σχετικός έλεγχος από την ΑΑΔΕ για την προέλευσή τους. Σημειώνεται ότι κάθε χρόνο η ΑΑΔΕ λαμβάνει μια μακρά λίστα με τα εισοδήματα και τους τόκους που έχουν οι Ελληνες στο εξωτερικό.

Το περυσινό έτος δήλωσαν πως έχουν περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό 82.726 Ελληνες, οι οποίοι συμπλήρωσαν τον κωδικό 029-030 του εντύπου Ε1. Ωστόσο, από αυτούς ένα μικρό μέρος δήλωσε τόκους προερχόμενους από καταθέσεις που είχε στο εξωτερικό. Συνολικά, τόκους από καταθέσεις στο εξωτερικό τις οποίες υποχρεούνται να δηλώσουν στην Ελλάδα και να φορολογηθούν γι’ αυτούς ανέγραψαν στο Ε1 18.283 Ελληνες, με το συνολικό ποσό των τόκων να ανέρχεται σε 79,17 εκατ. ευρώ.