Τι ισχύει για τον κανονισμό εργασίας και τις κυρώσεις;

Στο άρ­θρο 1, του Ν.Δ. 3789/1957 α­να­φέ­ρε­ται ό­τι οι ε­πι­χει­ρή­σεις, εκ­με­ταλ­λεύ­σεις ή ερ­γα­σί­ες εν γέ­νει, α­νε­ξάρ­τη­τα της νο­μι­κής τους μορ­φής ή του Φ­υσι­κού ή Νο­μι­κού Προ­σώ­που στο ο­ποί­ο α­νή­κουν (αν εί­ναι δη­λα­δή Δη­μό­σιο, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, Δή­μοι, Κοι­νό­τη­τες, Ορ­γα­νι­σμοί κ.λπ.) α­πό τη στιγ­μή που α­πα­σχο­λούν προ­σω­πι­κό με­γα­λύ­τε­ρο των ε­βδο­μή­ντα (70) προ­σώ­πων ο­φεί­λουν να κα­ταρ­τί­ζουν Κα­νο­νι­σμό ερ­γα­σί­ας.

Κανονισμός εργασίας είναι το σύνολο των κανόνων που ρυθμίζουν τις κατά την εκτέλεση της εργασίας διαμορφούμενες σχέσεις μεταξύ της επιχείρησης και του πάσης φύσεως προσωπικού που συνδέεται με αυτή με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αλλά και τις μεταξύ των ιδίων των εργαζομένων σχέσεις και συμπεριφορές.

Με τον Κα­νο­νι­σμό αυ­τό ερ­γα­σί­ας, ρυθ­μί­ζο­νται οι κα­τά την ε­κτέ­λε­ση της ερ­γα­σί­ας δια­μορ­φού­με­νες σχέ­σεις με­τα­ξύ ερ­γο­δο­τών και ερ­γα­ζο­μέ­νων, οι ο­ποί­ες διέ­πο­νται δια σχέ­σε­ως ερ­γα­σί­ας ι­διω­τι­κού δι­καί­ου και συγκεκριμένα ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την εκτέλεση της εργασίας, θέματα πειθαρχίας και διατήρησης της τάξης στους χώρους εργασίας, θέματα υγιεινής και ασφάλειας, θέματα χορήγησης αδειών και θέματα σχετικά με πειθαρχικά παραπτώματα.

Ο Κα­νο­νι­σμός αυ­τός ερ­γα­σί­ας, ό­πως εί­ναι φυ­σι­κό, κα­ταρ­τί­ζε­ται μέ­σα στα πλαί­σια που ο­ρί­ζει η κεί­με­νη νο­μο­θε­σί­α και σε κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση δεν μπο­ρεί να α­ντί­κει­ται αυ­τής.

Στο άρθρο 15, παρ. 1 του Ν.2874/2000 ορίζεται ότι «στις αρμοδιότητες του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) περιλαμβάνεται εφεξής και η κύρωση των εσωτερικών κανονισμών εργασίας επιχειρήσεων, κατά τις διατάξεις του Ν.Δ.3789/1957, η έγκριση ή απόρριψη παραπόνων οργανώσεων εργαζομένων κατά διατάξεων κανονισμών εργασίας σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του Ν.Δ.3789/1957 και η επέκταση της υποχρέωσης κύρωσης εσωτερικών κανονισμών εργασίας και σε επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, που απασχολούν προσωπικό κάτω των εβδομήντα (70) και όχι κάτω των σαράντα (40) προσώπων.»

Το ΣΕΠΕ κυρώνει, εγκρίνει ή απορρίπτει τους εσωτερικούς κανονισμούς εργασίας επιχειρήσεων, κατά τις διατάξεις του Ν.Δ. 3789/1957 (Ν.3996/5.8.2011 , άρθρο 2, παρ. 2 εδ. ια)

Υποχρέωση  κατάθεσης  προς κύρωση κανονισμού Εργασίας επιχειρήσεων που απασχολούν 70   εργαζομένους και άνω.

Το Σ.ΕΠ.Ε. μπορεί να επεκτείνει την υποχρέωση κύρωσης εσωτερικών κανονισμών σε επιχειρήσεις, που απασχολούν προσωπικό ανώτερο των 40 ατόμων  (άρθρο 2 παρ. 2 περ. ια του Ν. 3996/2011).

Εάν δεν υπάρχει σωματείο στην επιχείρηση, ο Κανονισμός Εργασίας διαμορφώνεται σε συνεννόηση και μάλιστα με προϋπόθεση τη συμφωνία του Συμβουλίου Εργαζομένων της επιχείρησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα από το Ν. 1767/88.

Σε περίπτωση, τέλος, που δεν υπάρχει συνδικαλιστική εκπροσώπηση στην επιχείρηση (Σωματείο ή Συμβούλιο εργαζομένων), ο Κανονισμός Εργασίας μπορεί να διαμορφωθεί από τον εργοδότη, αλλά ελέγχεται για τη νομιμότητα των διατάξεών του από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Οι κείμενες διατάξεις  σχετικά με τον Κανονισμό εργασίας , δεν έχουν ρυθμίσει την κάθε δυνατή λεπτομέρεια.  Πάντως κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ΠΔ 81/2003 με τίτλο «Αρχή της μη διάκρισης»,οι εργαζόμενοι με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου δεν επιτρέπεται, εκ μόνου του λόγου ότι η σύμβαση ή σχέση εργασίας τους είναι ορισμένου χρόνου να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους «συγκρίσιμους εργαζόμενους αορίστου χρόνου». Με βάση την αρχή αυτή της μη διάκρισης , έχουμε την άποψη  ότι  στον ελάχιστο αριθμό απασχολούμενων εργαζόμενων που μια επιχείρηση υποχρεούται να καταρτίζει κανονισμό εργασίας,   συμπεριλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι με  συμβάσεις εργασίας  ορισμένου χρόνου.

Η μη κατάρτιση Κανονισμού Εργασίας σε υπόχρεες επιχειρήσεις λογίζεται ως  γενική παράβαση   που χαρακτηρίζεται υψηλή, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση Αριθμ. 60201/Δ7.1422 (ΦΕΚ Β. 4997/31.12.2019).

 Όσον αφορά τις υψηλές παραβάσεις, όπως εν προκειμένω η  μη  κατάρτιση Κανονισμού Εργασίας σε υπόχρεες επιχειρήσεις , που απασχολούν προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας το πρόστιμο ορίζεται:

από 1 έως 10 άτομα   :           σε  1.000,00 € 

από 11 έως 20 άτομα :            σε  1.200,00 € 

από 21 έως 50 άτομα :            σε  2.000,00 € 

από 51 έως 150 άτομα :           σε 2.500,00 € 

από 151 έως 250 άτομα :         σε 3.000,00 € 

από 251 και άνω άτομα :         σε 4.000,00 €