Παραγραφή φορολογικών υποθέσεων μέχρι 31.12.2022

 Του Γιώργου Δαλιάνη*, με τη συνεργασία της Νίκης Χατζοπούλου**

Πλησιάζοντας προς το τέλος του έτους θα θέλαμε να αναφερθούμε στην παραγραφή των φορολογικών υποθέσεων. Τις ημέρες αυτές οι αρμόδιες Φορολογικές Αρχές (ΔΟΥ, ΣΔΟΕ, ΚΕΦΟΜΕΠ, ΚΕΜΕΕΠ, Ελεγκτικά Κέντρα) κοινοποιούν τα πορίσματα των διενεργηθέντων φορολογικών ελέγχων μαζί με τις πράξεις προσδιορισμού φόρου. Στο παρόν άρθρο θα θέλαμε να καταγράψουμε ορισμένα βασικά στοιχεία για την παραγραφή και τις διαδικασίες που διέπουν τους φορολογικούς ελέγχους.

Είναι γνωστό ότι καταρχήν το δικαίωμα του Δημοσίου για διενέργεια φορολογικού ελέγχου είναι η πενταετία, με σημείο αφετηρίας που ποικίλει ανάλογα με το φορολογικό αντικείμενο. Παραδείγματος χάριν, για το εισόδημα η πενταετής προθεσμία εκκινεί από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης, άρα 31.12.2022 παραγράφεται η διαχειριστική χρήση 2016, ενώ όσον αφορά τα τέλη χαρτοσήμου, στις 31.12.2021 παραγράφονται τα τέλη από σύμβαση δανείου που συνάφθηκε το 2017 (άρα για σύμβαση του 2016 το χαρτόσημο έχει παραγραφεί), καθώς η υποχρέωση χαρτοσήμανσης ήταν (μέχρι και πρόσφατα) 5 ημέρες από την υπογραφή της σύμβασης. Εξαίρεση αποτελεί το χαρτόσημο δοσοληπτικών λογαριασμών, για το οποίο η παραγραφή είναι πενταετής από την ημερομηνία δημοσίευσης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, πχ. ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με φορολογικό έτος που λήγει στις 31/12/2016, ολοκληρώνει την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων μέχρι την 30/06/2017. Η καταληκτική ημερομηνία εμπρόθεσμης απόδοσης των τελών χαρτοσήμου δοσοληπτικών λογαριασμών είναι η 15/07/2017, κατά συνέπεια ημερομηνία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τέλη χαρτοσήμου είναι η 31/12/2022.

 

Στο πλαίσιο αυτό, τις τελευταίες ημέρες έχουν ενταθεί οι έλεγχοι των φορολογικών υποθέσεων που αφορούν το φορολογικό έτος 2016 (1/1/2016 – 31/12/2016), διότι παραγράφονται στο τέλους του τρέχοντος έτους (31/12/2022). Στη πράξη όμως, παραγράφονται στις 10 Δεκεμβρίου (10/12/2022), τελευταία ημέρα κοινοποίησης του προσωρινού φύλλου ελέγχου (Σημείωμα Διαπιστώσεων Ελέγχου και προσωρινές πράξεις προσδιορισμού φόρου), διότι εκ του νόμου (με βάση το άρθρο 28 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας - Ν. 4174/2013) δίδεται περιθώριο είκοσι ημερών (20 ημέρες) στον κάθε φορολογούμενο, ούτως ώστε να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει και να τεκμηριώσει τα πιθανά σφάλματα που προκύπτουν κατά τη διαδικασία του ελέγχου.

Με την παρέλευση του εικοσαημέρου, η ελεγκτική αρχή έχει ένα μήνα προκειμένου να επεξεργαστεί τα νέα στοιχεία και να κοινοποιήσει την «Έκθεση Ελέγχου Προσδιορισμού Φόρου» καθώς και τις οριστικές καταλογιστικές πράξεις. Από τη στιγμή της κοινοποίησης και μετά, το ποσό που έχει προκύψει, βεβαιώνεται στις οφειλές του φορολογούμενου. Ο ελεγχόμενος έχει στη διάθεσή του 30 ημέρες προκειμένου να καταθέσει Ενδικοφανή Προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία μέσα σε  διάστημα 120 ημερών έχει την υποχρέωση να εξετάσει τους ισχυρισμούς του ελεγχόμενου και είτε να τους αποδεχθεί, είτε να τους απορρίψει.

Μετά την παρέλευση των 120 ημερών και στην περίπτωση που η Δ.Ε.Δ. δεν έχει λάβει θέση, η προσφυγή θεωρείται σιωπηρώς απορριπτέα και ο φορολογούμενος θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα ακολουθήσει τη δικαστική οδό ή θα εξοφλήσει το φόρο που έχει επιβληθεί.

Καταληκτικά, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι με τον ν. 4714/2020 (άρθρο 16) συστάθηκε η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, έργο της Επιτροπής είναι η εξώδικη επίλυση των εκκρεμών ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων φορολογικών διαφορών. Ήδη έχει παραταθεί η αρμοδιότητά της για υποθέσεις που ήταν εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων έως και την 29.7.2022, με δικαίωμα υποβολής αίτησης από τον φορολογούμενο έως και την 30.12.2022. Μεταξύ άλλων, μέσα από αυτή την διαδικασία, μπορεί ο φορολογούμενος να επιλύσει συμβιβαστικά την διαφορά του με τη Φορολογική Αρχή επιτυγχάνοντας έκπτωση έως και 75% σε πρόσθετους φόρους, πρόστιμα και προσαυξήσεις. Ωστόσο, για την προσφυγή ενώπιον της Επιτροπής απαιτείται να έχουν ακολουθηθεί όλα τα προηγούμενα βήματα (εμπρόθεσμη ενδικοφανής προσφυγή, εμπρόθεσμη δικαστική προσφυγή), γι’ αυτό και είναι σημαντικό ακολουθούνται από τον φορολογούμενο οι νόμιμες διαδικασίες, ώστε να μην απωλέσει μελλοντικά κάποιο δικαίωμά του.



*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.
**H κα Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος LL.M. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.