Δώρο Χριστουγέννων και Μερική ή Εκ Περιτροπής Απασχόληση (τύποι – παραδείγματα). Ποιες αποδοχές δεν προσαυξάνουν τα δώρα;

 του Βασίλη Πρασσά, Συμβούλου Εργασιακών Θεμάτων Epsilon Net

Στο ακόλουθο άρθρο, αποτυπώνεται μια πρακτική προσέγγιση του υπολογισμού του Δώρου Χριστουγέννων τόσο για τη μερική όσο και για την εκ περιτροπής απασχόληση. Επίσης διευκρινίζεται το ποιες αποδοχές προσαυξάνουν (και ποιες όχι) το Δώρο.

Το άρθρο είναι απόσπασμα από το νέο εργατικό βιβλίο «Εργατική Νομοθεσία & Μισθοδοσία, από τη Θεωρία στην Πράξη», το οποίο αποτελεί έναν πολύτιμο οδηγό κατανόησης όλων των υπολογιστικών δεδομένων γύρω από τη μισθοδοσία.

Πριν αναφέρουμε τα παραδείγματα, αξίζει να γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα υπολογίζονται με βάση τις τακτικές ή συνήθεις αποδοχές του εργαζομένου στις οποίες περιλαμβάνονται ο συμβατικός ή ο νόμιμος μισθός ή το ημερομίσθιο, καθώς και οποιαδήποτε άλλη πρόσθετη εργοδοτική παροχή που καταβάλλεται κατά τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας, με την προϋπόθεση ότι η παροχή αυτή δίδεται σταθερά και μόνιμα ως αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας.

Στις τακτικές ή συνήθεις αποδοχές, βάσει των οποίων υπολογίζονται τα επιδόματα εορτών,

Α) Περιλαμβάνονται:

• Νυχτερινά, Υπερωρίες, Υπερεργασία, Κυριακές/Αργίες,
• η αποζημίωση για απασχόληση εκτός έδρας, εφόσον καταβάλλεται τακτικά και ανεξάρτητα από τον αριθμό των διανυκτερεύσεών
• το πριμ παραγωγικότητας, όταν επαναλαμβάνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε τακτά χρονικά διαστήματα
• το επίδομα αδείας
• το επίδομα ισολογισμού
• τα οδοιπορικά έξοδα, όταν χορηγούνται τακτικά και αδιάλειπτα κατά μήνα, ανεξαρτήτως της πραγματοποίησης υπηρεσιακών μετακινήσεων

Β) Δεν περιλαμβάνονται:

• το ημερομίσθιο ή το 1/25 του καταβαλλομένου μισθού, όταν ο εργαζόμενος για την εργασία του την Κυριακή (έστω σταθερά και μόνιμα) στερείται την εβδομαδιαία ανάπαυση
• σύμφωνα με την απόφαση 493/2019 του Αρείου Πάγου αναφέρεται ότι το καταβαλλόμενο στον εργαζόμενο ποσό λόγω της απασχόλησης του κατά την έκτη ημέρα της εβδομάδας κατά παράβαση του πενθημέρου, δεν έχει τον χαρακτήρα μισθού, αλλά αποζημίωσης και δεν εντάσσεται στην έννοια των τακτικών αποδοχών, οι οποίες αποτελούν την βάση υπολογισμού των επιδομάτων εορτών, ακόμη και εάν η εργασία αυτή παρέχεται σταθερά και μόνιμα
• Αποζημίωση που καταβάλλεται όχι τακτικά κάθε μήνα αλλά όταν πραγματοποιούνται διανυκτερεύσεις, δεν έχει τον χαρακτήρα τακτικών αποδοχών και δεν υπολογίζεται στα δώρα
• το bonus το οποίο δεν χορηγείται σταθερά ως αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας, αλλά ως έκτακτη παροχή, συνδεόμενη με την ιδιαίτερη επίδοση του εργαζομένου κατά την επίτευξη των στόχων και την επιβράβευσή του για την επίτευξή αυτών, δεν εντάσσεται στην έννοια του μισθού και δεν περιλαμβάνεται στις τακτικές αποδοχές για τον υπολογισμό των επιδομάτων εορτών
• οι οικειοθελείς παροχές του εργοδότη που δίδονται με την εξαρχής δηλωθείσα βούλησή του ότι μπορεί αυτός, κατά την κρίση του και οποτεδήποτε θελήσει να παύσει τη χορήγηση αυτών, δεν έχουν τον χαρακτήρα τακτικών αποδοχών και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του ύψους των επιδομάτων εορτών.

1.1. Παραδείγματα υπολογισμού μισθωτών με μερική καθημερινή απασχόληση

Όταν ο εργαζόμενος απασχολείται καθημερινά με μειωμένο ωράριο θα λάβει ως Δώρο Χριστουγέννων ότι και ο πλήρης απασχολούμενος βάσει όμως των μειωμένων, αναλόγως προς τον χρόνο απασχόλησής του, αποδοχών. Σημειώνεται ότι χρησιμοποιούνται οι τύποι υπολογισμού που ισχύουν για την πλήρη απασχόληση. Συγκεκριμένα:

Παράδειγμα εμμίσθου εργαζόμενου

Υπάλληλος (αορίστου χρόνου) απασχολείται καθημερινά (πενθήμερο) και επί 5ωρο ημερησίως σε μια επιχείρηση από 1/5/2021 έως 31/12/2021 (245 ημερολογιακές ημέρες) με μισθό 562,50€ (ο συγκρίσιμος με πλήρη αμείβεται με 900,00€, άρα 900 x 25/40 = 562,50€). Το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με τον παρακάτω τρόπο:

562,50 x 245/237,5 x 1,04166 = 585,93€ (max 1) ή

562,50/25 x 245 x 2/19 x 1,04166 = 585,93 (max 25)

Παράδειγμα ημερομίσθιου εργαζόμενου

Ημερομίσθιος (αορίστου χρόνου) απασχολείται καθημερινά (εξαήμερο) και επί 5ωρο ημερησίως σε μια επιχείρηση ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 1/5/2021 έως 31/12/2021 (245 ημερολογιακές ημέρες). Το ημερομίσθιο του συγκρίσιμου εργαζόμενου με πλήρη απασχόληση ανέρχεται στα 60,00€ (ωρομίσθιο 9,00€). Το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με τον παρακάτω τρόπο:

Για τους εργαζόμενους με πενθήμερο, ως ημερομίσθιο θεωρείται, όπως ακριβώς και για τους απασχολούμενους επί 6 ημέρες την εβδομάδα, το 1/6 της εβδομαδιαίας αμοιβής (εργατοτεχνίτες) ή το 1/25 του μηνιαίου μισθού (υπάλληλοι) (Α.Π. 1215/2004). Στην περίπτωση αυτή, ως ημερομίσθιο θεωρείται το γινόμενο των 30/6 x 9 = 45€ ή διαφορετικά 9,00 x 5 ώρες x 6/6 = 45,00€.

Άρα, το Δώρο Χριστουγέννων ισούται με: 45 x 245 x 2/19 x 1,04166 = 1.171,87€ (max 25)

2. Παραδείγματα υπολογισμού μισθωτών με μερική μη καθημερινή απασχόληση (διαλείπουσα και εκ περιτροπής)

Το μέσο ημερομίσθιο εξευρίσκεται από τη διαίρεση του συνόλου των αμοιβών του διαστήματος από 1 Μαΐου έως 31 Δεκεμβρίου με τον συνολικό αριθμό των ημερών που περιλαμβάνονται στο ανωτέρω χρονικό διάστημα και κατά τις οποίες ο εργαζόμενος εργάστηκε ή διατήρησε αξίωση για τις αποδοχές του.

Παράδειγμα: Ημερομίσθιος απασχολήθηκε επί 65 ημέρες σε μια επιχείρηση ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 1/5/2021 έως 31/12/2021 και εισέπραξε συνολικά το ποσό των 2.500€. Το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με τον παρακάτω τρόπο:

Μέσο ημερομίσθιο: 2.500/65 = 38,46€

Δώρο Χριστουγέννων: 38,46 x 65/8 x 1,04166 = 325,51€

Διαφορετικά θα μπορούσε να υπολογιστεί ως εξής:

Στις 8 ημέρες δικαιούται 38,46 x 1,04166 (1 ημερομίσθιο δηλαδή)
Στις 65 ημέρες x; > x = (65 x (38,46 x 1,04166)) / 8 = 325,51€

3. Υπολογισμός επιδομάτων εορτών όταν η σχέση εργασίας μετατρέπεται από πλήρη σε μερική απασχόληση

Στην περίπτωση εργαζομένου ο οποίος, για παράδειγμα, μέχρι την 31η/10/2021 είχε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με πλήρη απασχόληση (1.000€) και από 1/11/2021 υπέγραψε νομότυπα ατομική σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου για μερική απασχόληση 6 ωρών ημερησίως και επί πενθήμερο εβδομαδιαίως (750€), δικαιούται αναλογίας επιδόματος Χριστουγέννων χωριστά για κάθε μία περίοδο εργασιακής συμβάσεως πλήρους/μερικής απασχόλησης (έγγραφο Υπουργείου Εργασίας 23661/1568/2.11.2012). Ο υπολογισμός του Δώρου Χριστουγέννων είναι ο παρακάτω:

• Για το διάστημα 1/5 – 31/10 (πλήρης απασχόληση) η αναλογία του δώρου είναι η εξής:
  184/237,5 x 1.000 x 1,04166 = 807,01€.
• Για το διάστημα 1/11 – 31/12 (μερική απασχόληση) η αναλογία του δώρου είναι η εξής:
  61/237,5 x 750 x 1,04166 = 200,66€.

4. Υπολογισμός επιδομάτων εορτών σε μερική απασχόληση με σύμβαση ορισμένου χρόνου

Για εργαζόμενους με σύμβαση ορισμένου χρόνου χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι τύποι που ισχύουν και στην πλήρη απασχόληση με τη διαφορά ότι για τις ημέρες υπολογισμού λαμβάνουμε ξεχωριστά για κάθε μήνα απασχόλησης τις (ασφαλιστικές ημέρες / εργάσιμες ημέρες μήνα) x 25 και τις προσθέτουμε, ώστε να εφαρμοσθούν οι τύποι παραπάνω.

Έμμισθος: Ημέρες υπολογισμού/8 x Μισθός/25 x 1,04166
Προσοχή! Οι ημέρες υπολογισμού/8 > max 25. Σαν ημέρες υπολογισμού λαμβάνονται οι ασφαλιστικές ημέρες.

Ημερομίσθιος: Ημέρες υπολογισμού/8 x Ημερομίσθιο x 1,04166
Προσοχή! Οι ημέρες υπολογισμού/8 > max 25. Σαν ημέρες υπολογισμού λαμβάνονται οι ασφαλιστικές ημέρες.

Πηγή: e-forologia